یکی از معضلات بهداشتی در سرتاسر جهان به خصوص مناطقی که از فقر بهداشتی رنج می‌برند عفونت شپش است. شپش یک انگل بسیار مسری و خارجی است که در فصل گرما بیشتر شیوع پیدا می‌کند. این بیماری بیشتر در خانم‌ها و به‌ویژه دختران بیشتر دیده می‌شود. استفاده از شانه و برس مشترک، حوله و یا لباس مشترک احتمال انتقال آن را از فردی به فرد دیگر افزایش می‌دهد. در ایران با آغاز فصل مدارس این انگل موذی شروع به تکثیر و شیوع بین دانش‌آموزان می‌کند. شپش از آن دست همه‌گیری‌هایی است که به طبقه اجتماعی خاصی تعلق ندارد و در هنگام شیوع هرکسی را ممکن است دچار کند.
کجا و چگونه مبتلا شدم؟
شپش می‌تواند از راه تماس مستقیم با موی آلوده فرد بیمار و یا استفاده از کلاه، روسری، شال، لباس، برس و دیگر لوازم شخصی فرد آلوده انتقال یابد. انتقال شپش بسیار آسان اما درمان آن بسیار سخت و دشوار است. یکی از مشکلات شایع در مهد‌های کودک و دبستان‌ها شپش سر است. احساس خارش و حرکت در مو و ایجاد زخم همگی از علائم نشان‌دهنده وجود شپش در سر است هرچند که ممکن است فرد آلوده در مرحله تخم‌گذاری باشد و علامتی نداشته باشد اما باید با شروع اولین خارش‌ها از کسی بخواهد مو‌های وی را معاینه کند.
برای جلوگیری از ابتلا به شپش نباید به‌هیچ‌عنوان از لوازم شخصی دیگران استفاده کنید. ملحفه‌ها نیز یکی دیگر از مکان‌های مستعد رشد شپش است و باید به طور مرتب شسته و تعویض شود به خصوص افرادی که در خوابگاه‌های دانشجویی زندگی می‌کنند. در هتل‌ها و مسافرخانه‌هایی که زیر نظر بهداشت هستند و به طور مستمر مورد بازرسی قرار می‌گیرند به دلیل شستن ملافه‌ها با آب داغ و مواد شوینده قوی احتمال انتقال پایین است اما بهتر است همیشه برای استفاده خود در این‌جور مکان‌ها ملحفه شخصی همراه داشته باشید.
اگر کسی در خانه شما دچار این مشکل شد بهتر است به مدت 2 هفته تمامی ملحفه‌ها و لباس‌های فرد مبتلا و همچنین اعضای دیگر خانواده را با آب داغ و مواد شوینده ضد شپش بشویید.
بهترین دارو‌های درمان شپش سر کدامند؟
درمان شپش سر چالشی است که مبتلایان به آن و اعضای خانواده آن‌ها را به دردسر‌های فراوانی می‌اندازد. اگر درمان در مراحل اولیه شروع ابتلا صورت بگیرد به‌طورقطع نتیجه‌ی بهتری حاصل خواهد شد. دارو‌ها و شامپو‌های مختلفی در داروخانه‌ها با برند‌های متنوع موجود است که هریک از آن‌ها کارایی‌های متفاوتی دارند و بسته به نوع و کیفیت خود طول مدت درمان را تعیین می‌کنند. یکی از معروف‌ترین شامپو‌های موجود در داروخانه‌ها شامپوی پدیکولیساید است که به شامپوی شپش نیز معروف است. بعضی شامپو‌های موجود فقط شپش زنده و خزنده را از بین می‌برند و بعضی دیگر علاوه بر از بین بردن شپش خزنده رشک‌ها و تخم شپش‌ها را نیز از بین می‌برند. استفاده ز این شامپو‌ها به دلیل داشتن مواد سمی بسیار مضر هستند اما به دلیل سرعت در بهبود معمولاً نسبت به روش‌های خانگی بیشتر توصیه می‌شوند.
شرکت کیمیا کالای رازی اقدام به ساخت محلول ضد شپشی کرده است که یکی از بهترین دارو‌های درمان شپش سر است. این محلول نه تنها برای سلامت انسان مضر نیست بلکه آلودگی زیست محیطی نیز ندارد. استفاده از این دارو می‌تواند باعث از بین رفتن هم شپش‌های فعال و هم تخم شپش در ده دقیقه شود.
استفاده از محلول ضد شپش نایلیس برای درمان شپش سر سبب می‌شود که تمامی تخم شپش‌ها در هر بخش از مو که هستند از بین بروند. محلول ضد شپش نایلیس دارای ترکیبات محلولی بسیار قوی هستند و البته این محلول بسیار کشنده تنها برای شپش خطرناک است و هیچ عارضه را به همراه ندارد.
استفاده از این محلول حتی برای بانوان باردار و کسانی که دچار اگزمای پوستی هستند نیز کاملاً بی‌خطر و بی‌عارضه است.
باور‌هایی که شما را به دردسر می‌اندازد
شپش به دلیل کثیفی مو ایجاد می‌شود. این باور کاملاً اشتباه است زیرا شپش خود به خود به وجود نمی‌آید حتماً باید از فردی به فرد دیگر انتقال یابد اما تمیزی موی سر باعث می‌شود که شما زودتر پی به ابتلای خود ببرید.
شپش باعث انتقال بیماری‌هایی مثل هپاتیت و یا HIV می‌شود. این باور نیز کاملاً غلط است چرا که شپش باعث خارش و ایجاد التهاب در سر می‌شود ولی توانایی انتقال بیماری را ندارد.
شپش مخصوص کودکان است. شپش کودک و بزرگسال نمی‌شناسد و در هر سنی ممکن است باعث دردسر فرد شود.
در دوران مدرسه با توجه به مبتلا بود هم‌کلاسی‌های فرزندم نیاز به پیشگیری نیست. این باور نیز به این دلیل اشتباه است که چون بچه‌ها در مدارس ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند امکان انتقال آن نیز بسیار بالاست.
در آب استخر شپش وجود دارد. این باور نیز اشتباه است زیرا شپش در آب استخر نمی‌تواند شنا کند.
شپش‌ها پرواز می‌کنند. شپش‌ها قادر به پرواز نیستند آن‌ها خزندگان کوچکی هستند که با پا‌های خود به پوست و موی سر انسان می‌چسبند.
شپش مخصوص فقرا است. این باور بسیار اشتباه است زیرا این بیماری فقیر و غنی نمی‌شناسد و هر فردی را می‌تواند مبتلا کند و حتی ممکن در خانواده‌های متمول به دلیل اینکه فکر می‌کنند فرزندشان در رفاه است و به بهداشت دسترسی دارد کمتر موی فرزند خود را بررسی می‌کنند و دیرتر متوجه می‌شوند و به همین علت این بیماری ممکن است در آن‌ها ماندگارتر باشد.
کلام آخر
برای رفع شپش به خصوص در کودکان بهتر است به پزشک مراجعه شود تا نتیجه‌ی بهتری حاصل شود. پیگیری مستمر درمان باعث از بین رفتن این حشره موذی می‌شود. وقتی شما برای درمان شپش سر به پزشک مراجعه می‌کنید پزشک به کمک نور مخصوص می‌تواند به راحتی شپش را شناسایی کند و بهترین دارو‌های درمان شپش سر را به شما معرفی می‌کند. طول درمان این بیماری دو هفته است که باید در این دو هفته به صورت مستمر با همکاری تمام اعضای خانواده تمامی مکان‌هایی را که به رشد و زنده ماندن شپش کمک می‌کند مثل: مبل‌ها، فرش‌ها و صندلی‌ها شناسایی و ضدعفونی شود تا هر چه زودتر از شر این موجود مزاحم راحت شوید.
