تفاوت شالازیون با گل مژه چیست؟

در سراسر بدن ما غده‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام ویژگی و مسئولیت خاصی دارند. در پلک چشم هم غددی وجود دارد که چربی تولید می‌کنند تا چشم‌ها به کمک اشک مرطوب بمانند.

غدد میبومین (غدد چشمی) غدد چربی هستند که اگر منفذ خروج چربی مسدود شود، چربی‌ها در زیر پلک جمع می‌شوند و این موضوع منجر به شالازیون می‌شود.

ویروس‌ها و التهاب‌های چشمی نیز می‌توانند عامل اصلی شالازیون باشند. همچنین در بین افراد مبتلا به بلفاریت مزمن، روزاسه، آکنه یا سبوریا می‌تواند این بیماری شایع باشد.

در بعضی مواقع این بیماری بدون آن‌که درمان شود ناپدید می‌شود؛ اما بهتر است زمانی که چنین مشکلی را در پلک خود احساس می‌کنید، زودتر به پزشک مراجعه کنید تا در مسیر درمان درست قرار بگیرید.

انواع گل مژه

شالازیون هم از نوع بیماری گل مژه است، با خصوصیات و عوارض مشابه؛ به خصوص در مراحل شروع بیماری اما چون از هم متمایزند و گل مژه یک نوع بیماری عفونی است و شالازیون از نوعی باکتری ایجاد می‌شود، باید روش‌های درمانی مجزایی برای هر کدام داشته باشیم.

خوب است علائم و علل تقریبا مشابه بیماری شالازیون و بیماری گروه گل مژه را بدانیم.

انوع گل مژه که عبارتند از:

• گل مژه هوردئولوم (Hordeolum)
• شالازیون (Chalazion)

این دو نوع گل مژه را می‌توان به صورت اساسی از هم مجزا دانست و حتی می‌توان هر کدام را به‌طور مجزا یک نوع متفاوت از دیگری دانست، زیرا:

گل مژه: نوعی بیماری چشمی عفونی است که در اثر مسدود شدن غدد عرقی که در گوشه چشم و مژه قرار دارند به وجود می‌آید یا از غدد چربی که در پایین‌ترین قسمت مژه قرار دارند و مسدود شده‌اند، ایجاد می­‌شود.

شالازیون: نوع دیگری از بیماری که باکتری عامل ایجاد آن است و در اثر انسداد غدد میبومین به وجود می‌آید که این غده از غدد روغنی مخصوص است و در نزدیکی مژه‌ها به صورت ردیفی وجود دارد و منافذ خروجی آن‌ها در لبه پلک‌ها وجود دارد.

از نظر مکانی و محیطی که گل مژه‌ها در آن‌ها به جود می آیند، متفاوت هستند:

• گل مژه خارجی: لکه‌ای در پایه مژه است.
• گل مژه داخلی: لکه‌ای در داخل یکی از غدد چربی کوچک پلک است.

گل مژه یا شالازیون؟

گل مژه در بزرگ‌سالان بیشتر از کودکان دیده می‌شود. با این تفاوت که از نظر ظاهری شبیه شالازیون است، یعنی ناحیه گل مژه که کوچک هم است روی پلک قرمز می‌شود و درد می‌کند.

در ابتدای شروع بیماری علائم گل مژه شباهت زیادی با علائم شالازیون دارد که عبارتند از:

• چشم تحریک می‌شود.
• اشک چشم بیشتر می‌شود.
• پلک متورم می‌شود.
• با توجه به اندازه گل مژه، دید چشم هم محدود می‌شود.
• درد دارد.
• پلک قرمز می‌شود.

گل مژه هم مانند شالازیون ممکن است روی هر دو پلک ایجاد شود و حتی روی پلک بالا یا پایین ایجاد شود. غدد کوچکی در انتهای پلک وجود دارند که ملتهب و عفونی می‌شوند و ممکن است به دلیل خفیف بودن بیماری طی چند روز خود به خود بهبود یابد.

گاهی افراد گل مژه را با شالازیون اشتباه می‌گیرند و این موضوع به خاطر این است که از نظر ظاهری گل مژه و شالازیون کاملا شبیه هم هستند. تنها تفاوتی که در زبان عامیانه می‌توان عنوان کرد، این است که گل مژه بر خلاف شالازیون با درد همراه است و گاهی نیز با ریزش اشک هم همراه می‌شود.

گل مژه با علائمی مانند: قرمزی و احساس درد در نزدیکی پلک دیده می‌شود و همراه علائم دیگری هم خواهد بود که عبارتند از:

• احساس خارش و سوزش روی پلک و درون چشم
• چشم در صورت وجود گل مژه، به نورهای درخشان و خیره کننده حساس می‌شود.
• گل مژه باعث می‌شود تا شما احساس کنید که در چشمتان ماده خارجی وجود دارد.
• در صورت وجود این نوع بیماری، اشک چشم بیشتر تولید می‌شود و آبریزش چشم از علائم آن است.
• درد چشم و متورم شدن چشم هم از عوارض ظاهری این بیماری است.
• گاهی هم در پی این نوع بیماری ما شاهد پوسته شدن اطراف پلک هم هستیم.

اما نکته مهمی که باید بدانیم، در مورد اشتباه نگرفتن برآمدگی و التهاب چشم با گل مژه است که برآمدگی بر خلاف گل مژه پس از مدتی بدون درمان خاصی بهبود می‌یابد.

علل ایجاد گل مژه و شالازیون

گل مژه بر خلاف شالازیون یک نوع عفونت باکتریایی است که باعث عفونت غدد می‌شود و می‌تواند علت­‌های زیادی داشته باشد، به طور مثال:

• اگر مواد آرایشی را از روی صورت و چشم کامل تمیز نکنیم.
• اگر از وسایل آرایشی آلوده و تاریخ گذشته استفاده کنیم.
• در بهداشت پلک باید خیلی دقیق باشیم.
• بیماری‌های التهابی پلک مانند بلفاریت می‌تواند عاملی برای به وجود آمدن گل مژه باشد.
• استرس از جمله عوامل درونی است که می‌تواند باعث گل مژه شود.
• تغییرات هورمونی نیز مانند استرس از عوامل درونی است که بدون نشانه می‌تواند باعث ایجاد گل مژه شود.

درمان گل مژه و شالازیون

این دو نوع بیماری چشمی هر کدام منشا متفاوتی از دیگری دارند که قطعا برای درمان هر کدام باید به روشی متمایز برای درمان داشته باشیم. هر چند بعضی از درمان‌­های این دو نوع بیماری شبیه هم هستند.

مثلا برای درمان شالازیون و درمان گل مژه می­‌توانیم از کمپرس آب گرم به صورت موضعی استفاده کنیم. پس دستمال سفید و تمیزی را با آب گرم مرطوب می‌کنیم و روی موضع می‌گذاریم تا زمانی که دستمال سرد شود و دوباره دستمال را گرم می‌کنیم و مجدد روی موضع می‌گذاریم. به همین ترتیب سه تا چهار بار در روز این کار را انجام می‌دهیم و هر بار به مدت ۵ تا ۱۵ دقیقه ادامه می‌دهیم. برای کمپرس گرم می‌توان به جای دستمال، از محصولاتی مانند پد تخصصی پاک کننده چشم آرگوسول استفاده کرد که به‌طور اختصاصی برای این‌کار طراحی شده است.

گل مژه را مانند شالازیون نباید به منظور تخلیه کردن فشار دهیم، همین‌طور در زمان مشاهده بیماری بر روی پلک نباید از لوازم آرایشی استفاده کنیم، حتی استفاده از لنزهای چشمی نیز در زمان شروع بیماری تا خاتمه آن ممنوع است.

نکاتی در مورد درمان گل مژه وجود دارد که افراد باید در صورت مشاهده گل مژه آن‌ها را رعایت کنند:

• باید در صورت درمان خانگی و عدم بهبودی بعد از یک هفته به پزشک مراجعه کرد.
• اگر گل مژه بیش از حد بزرگ شد، خون‌ریزی کرد و یا در بینایی تاثیری دیده شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
• اگر در اثر گل مژه تمام چشم قرمز شد و یا متورم شد، بی‌شک باید به پزشک مراجعه کرد.
• گسترش قرمزی و تورم بر روی گونه‌ها و یا سایر قسمت‌های صورت این هشدار را به فرد می‌دهد که دیگر با درمان خانگی نمی‌توان ادامه داد.

راه‌کار درمانی برای گل مژه و درمان شالازیون

همان‌طور که دو بیماری گل مژه و شالازیون شباهت بسیاری در جوانب مختلف با هم دارند و خیلی از مواقع هم با هم به اشتباه گرفته می‌شوند، از نظر درمانی نیز با هم شباهت دارند.

راه‌کارهای درمانی برای بهبود گل مژه:

• باید که در این مورد از بیماری، یعنی گل مژه از آنتی‌بیوتیک استفاده کنیم.
• گل مژه نیز همانند شالازیون گاهی باید که توسط پزشک تخلیه شود.
• بعضی افراد بر این موضوع معتقدند که کمپرس گرم و ماساژ در درمان گل مژه بسیار موثر است.

روش‌های پیشگیرانه برای گل مژه و شالازیون

از آن‌جا که دو نوع بیماری شالازیون و گل مژه از نظر ظاهری و عوارض و حتی درمان بسیار بهم شباهت دارند، راه‌های پیشگیری از عود مجدد گل مژه نیز با جلوگیری از شالازیون بسیار به‌هم نزدیک هستند، مثلا:

• برای پیشگیری از عود مجدد گل مژه باید قبل از تماس دست‌ها با چشم، دست‌ها را کامل بشوییم و با دست‌های کاملا تمیز چشممان را لمس کنیم.
• برای استفاده از لنزها هم دست‌های خود را کامل بشوییم و در تمیز نگه داشتن لنز نیز به خوبی بهداشت را رعایت کنیم تا از طریق لنز عفونتی وارد چشم ما نشود.
• حتما قبل از خواب چشم‌ها و صورتمان را از مواد آرایشی پاک کنیم.
• به هیچ عنوان لوازم آرایشی خود را با دیگران شریک نشویم.

در این مقاله سعی کردیم تا شما را با تفاوت‌های اصلی شالازیون و گل مژه آشنا کنیم. نکته حائز اهمیتی که در رابطه با بیماری‌های مختلف از جمله این دو بیماری که در این مطلب مورد بررسی قرار گرفت وجود دارد، تشخیص و اقدام به موقع است که می‌­تواند روند بهبودی شما را تسریع بخشد. بهترین راه برای تشخیص نوع بیماری و نحوه درمان آن مراجعه به پزشک متخصص است. پس حتما در هنگام مواجه با این بیماری‌ها نکات گفته شده را در نظر داشته باشید.