بسیاری از والدین در دوره هایی از رشد کودک با مشکل بی اشتهایی یا کم اشتهایی کودک خود مواجه اند و درخواست او برای غذاخوردن تنها به مقداری تنقلات یا میان وعده خلاصه می شود. پرهیز از غذاخوردن یا کم غذایی در کودکان در حال رشد به طور طبیعی نباید به مدت طولانی ادامه یابد. کودکان معمولا پس از چند ساعت کوتاه گرسنه می شوند و کاهش اشتها می تواند علامت بیماری باشد.
اگر کودک خود را با تهدید یا هدیه وادار به خوردن کنید مشکل حل نشده است. اگر کودک در مواجهه با فشار والدین مقداری غذا یا نوشیدنی بخورد این رفتار طبیعی نیست و نیاز است تا والدین با پزشک مشورت کنند.
علل بی اشتهایی و خستگی در کودکان
بیماری ویروسی: کودکی که به طور طبیعی اشتهای خوبی دارد و به طور ناگهانی از خوردن غذا اجتناب می کند ممکن است به ناراحتی گوارشی مبتلا شده باشد. اگر علت بی اشتهایی ویروس باشد علائم بیماری به سرعت نمایان می شود.
یبوست: کودک مبتلا به یبوست ممکن است از خوردن غذا اجتناب کند و نتواند علت بی اشتهایی خود را توضیح دهد.
بی اشتهایی عصبی: از اختلالات غذاخوردن است. اگرچه این اختلال معمولا بین نوجوانان وجود دارد، در کودکان 6 یا 7 سال یا کوچکتر نیز دیده شده است. کودکان 3-1 ساله مبتلا به بی اشتهایی عصبی اغلب به کم خونی فقر آهن مبتلا هستند و دچار خستگی مفرط، افت نمودار رشد، کاهش فعالیت های روزانه، خشکی پوست و یبوست می شوند.
حساسیت های غذایی: گاهی ممکن است حساسیت های غذایی مانند حساسیت به پروتئین گلوتن (بیماری سلیاک) که در محصولات حاوی گندم، جو و ارزن وجود دارد دردهای گوارشی و مشکلات خوردن ایجاد کند و برای کودک آزاردهنده باشد.
کمبود ویتامین: کمبود ویتامین های گروه B از عوامل کاهش اشتها و کاهش انرژی مورد نیاز برای فعالیت های روزانه است. غلات کامل، گوشت قرمز، ماهی، ماکیان، تخم مرغ، لبنیات، حبوبات، مغزدانه ها، سبزیجات برگ سبز و میوه ها حاوی ویتامین های گروه B هستند. اگر در رژیم غذایی کودک شما منابع غذایی حاوی ویتامین B وجود ندارد از مکمل های حاوی این ویتامین ها استفاده کنید.
کم خونی فقر آهن: کمبود آهن یکی از عوامل کاهش اشتها و کمبود انرژی در کودکان است. عنصر آهن برای ساخت سلول های خون و انتقال اکسیژن به بافت های بدن ضروری است. کاهش این عنصر در بدن موجب کاهش سلول های قرمز خون و کم خونی می شود که با علائم: خستگی، رنگ پریدگی، کاهش اشتها، سردی دست و پا، عفونت های مکرر و افت منحنی رشد کودک همراه است. حبوبات، سبزیجات برگ سبز، گوشت قرمز، ماکیان، جگر، ماهی، مغزدانه ها و شکلات تلخ از منابع خوب آهن هستند. اگر در رژیم غذایی کودک شما منابع غذایی حاوی آهن وجود ندارد از قطره آهن استفاده کنید.
استرس: استرس های جسمی یا عاطفی و افسردگی موجب کاهش اشتها و انرژی کودک می شود.
مصرف برخی داروها: دریافت برخی داروها مانند آنتی بیوتیک ها یا داروهای درمان اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD) موجب کاهش اشتها می شوند. درباره مصرف داروها با پزشک مشورت کنید.
درمان
- معاینات دوره ای
برای درمان کاهش اشتها باید از علل زمینه ساز این اختلال در کودک خود آگاهی یابید. گروهی از بیماری ها از افسردگی تا انگل های روده ای یا کم خونی از دلایل عمده کم اشتهایی و خستگی زودرس کودکان هستند. انجام معاینات پزشکی و آزمایش خون برای تشخیص و درمان ضروری می باشند.
- تنظیم وعده های غذایی
افزایش تعداد و کاهش حجم وعده های غذایی به افزایش اشتهای کودک کمک می کند. وعده های سبک فشار کمتری بر سیستم گوارش دارند و کودک به غذاخوردن تشویق می شود.
- فعالیت بدنی
کودک را به بازی کردن در هوای باز تشویق کنید. تنفس هوای آزاد و بازی کردن، اشتهای کودک را تحریک می کند. فعال بودن حتی به میزان کم مانند راه رفتن و بازی سبک، تمایل کودک به غذاخوردن را بعد از بیماری افزایش می دهد.
