التهاب قلب پس از تزریق واکسن کووید ۱۹ واقعی اما نادر است

واکسن‌های کووید ۱۹ نیز مانند واکسن‌های سایر بیماری‌ها دارای عوارض جانبی هستند و یکی از این عوارض جانبی، التهاب قلب بوده که بسیار نادر است.

یک مطالعه بزرگ در جمعیت‌های مختلف نشان می‌دهد که خطر التهاب قلب پس از تزریق واکسن کووید ۱۹ نوع mRNA، مانند فایزر و مدرنا، یک پدیده واقعی؛ اما بسیار نادر و نسبتاً خفیف است. پژوهش‌گران سوابق الکترونیکی سلامت بیش از ۲.۳ میلیون عضو Kaiser Permanente Southern California (سرویس ارائه دهنده خدمات سلامت) که ۱۸ ساله و بالاتر هستند و حداقل یک دوز واکسن فایزر یا مدرنا را بین دسامبر ۲۰۲۰ تا ژوئن ۲۰۲۱ دریافت کرده‌اند، مورد بررسی قرار دادند.

پژوهش‌گران ۱۳ مورد ورم عضله‌ی قلب پس از تزریق دوز دوم واکسن را شناسایی کردند. به این ترتیب، آن‌ها متوجه شدند که نرخ ابتلا به التهاب قلبی ۵.۸ در یک میلیون دوز (دوز دوم) است. دو مورد ورم عضله قلب نیز پس از تزریق دوز اول رخ داده است. به این ترتیب نرخ ابتلا به التهاب قلبی ۰.۸ در یک میلیون دوز (دوز اول) بوده است.

دکتر ایرا تاوب، متخصص قلب کودکان در بیمارستان کودکان آکرون که در این پژوهش شرکت نداشت، گفت که این مطالعه نشان می‌دهد که التهاب قلب پس از تزریق واکسن کووید ۱۹ نوع mRNA یک پدیده واقعی است. با این‌حال، خطر این اتفاق بسیار ناچیز است. نتایج این یافته‌ها در ۴ اکتبر در نشریه JAMA Internal Medicine منتشر شد.

مردان جوان بیشتر در معرض التهاب قلب هستند

همه ۱۵ مورد ورم عضله قلب شناسایی شده توسط پژوهش‌گران، در مردان بین ۲۰ تا ۳۲ سال و با میانگین سنی ۲۵ سال رخ داده است. هیچ یک از مردان سابقه مشکلات قلبی نداشتند. حدود نیمی از این افراد واکسن فایزر-بیون‌تک و نیمی دیگر واکسن مدرنا را دریافت کرده بودند. همه مردان به جز یک نفر، بین ۱ تا ۵ روز پس از واکسیناسیون، درد قفسه سینه را گزارش کردند.

این مردان همه در بیمارستان بستری بودند؛ اما علائم آن‌ها با درمان به موقع بهبود یافت. هیچ یک از آن‌ها در بخش مراقبت‌های ویژه بستری نشده و پس از مرخص شدن از بیمارستان مجدداً بستری نشدند.

شایان ذکر است که مطالعه جدید شامل جمعیت متنوعی بود: ۳۷.۸ درصد اسپانیایی‌تبار، ۳۱.۲ درصد سفیدپوست، ۱۴.۳ درصد آسیایی‌تبار و ۶.۷ درصد سیاه پوست بودند. این امر به تعمیم نتایج به کل کشور کمک می‌کند.

همچنین محققان خطر التهاب قلبی پس از واکسیناسیون را با خطر این بیماری در افرادی که واکسینه نشده‌اند مقایسه کردند.

از طرفی، التهاب قلبی می‌تواند ناشی از عفونت‌های ویروسی و باکتریایی از جمله کووید ۱۹ باشد. همچنین خطر التهاب قلب پس از دوز دوم ۲.۷ برابر بیشتر از خطر در گروه مشابهی از افراد واکسینه نشده بود.

دکتر برایان کلسکی، مدیر برنامه بیماری‌های قلبی ساختاری گفت که این مطالعه محدودیت‌هایی دارد. به‌عنوان مثال، این یک مطالعه مشاهده‌ای است نه یک آزمایش تصادفی و زمان پیگیری کوتاهی وجود داشته است.

اما او گفت که نتایج با داده‌های دیگر در مورد التهاب قلبی پس از واکسیناسیون کووید ۱۹ مطابقت دارد. محدودیت دیگر این مطالعه این است که فقط افراد ۱۸ سال به بالا را شامل می‌شود. این در حالی است که التهاب قلبی می‌تواند در افراد جوان‌تر نیز پس از واکسیناسیون ایجاد شود.

با این‌حال، دکتر تاوب می‌گوید که اگر این مطالعه جمعیت اطفال را شامل می‌شد، باز هم نتیجه‌ی مشابهی را نشان می‌داد و قرار نبود که سیل عظیمی از موارد التهاب قلبی را پس از واکسیناسیون شاهد باشیم. نتیجه همچنان یکسان می‌شد.

مانند بزرگ‌سالان، کودکان و نوجوانانی که بعد از واکسیناسیون دچار التهاب قلبی می‌شوند، به سرعت بهبود می‌یابند.

دکتر تاوب می‌گوید:

از بین بچه‌هایی که در مؤسسه من دیده‌ایم، فقط دو نفر باید در بیمارستان بستری می‌شدند. اما همه در عرض چند روز مرخص شدند، هیچکس مجدداً در بیمارستان بستری نشد و  عملکرد قلب همه‌ی آن‌ها طبیعی بود.

التهاب قلب بعد از کووید ۱۹ شایع‌تر است

کارشناسان می‌گویند در مقایسه با خطرات عفونت کروناویروس، مزایای واکسن‌ها هنوز از خطر نادر التهاب قلبی بیشتر است.

در یک مطالعه اسرائیلی که ماه گذشته منتشر شد، محققان پرونده الکترونیکی سلامت بیش از ۲ میلیون نفر را مورد بررسی قرار دادند.

آن‌ها دریافتند که از هر ۱۰۰ هزار نفری که واکسن کووید ۱۹ نوع mRNA را دریافت کرده‌اند، ۲.۷ مورد ابتلا به التهاب قلب مشاهده شده است. اما خطر التهاب قلبی پس از کووید ۱۹ بیشتر بود. از هر ۱۰۰ هزار نفری که به کووید ۱۹ مبتلا شده بودند، ۱۱ مورد التهاب قلبی گزارش شده بود. البته لازم به ذکر است که این مطالعه به طور خاص مردان جوان را در نظر نگرفته است.

اما مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) در ماه ژوئن برآورد کرد که در هر میلیون مرد ۱۲ تا ۱۷ ساله که دوز دوم واکسن را دریافت می‌کنند، ۵۶ تا ۶۹ مورد التهاب قلبی وجود خواهد داشت.

با این‌حال، واکسیناسیون در این گروه سنی، از حدود ۵۷۰۰ مورد ابتلا به کووید ۱۹ و 215 مورد بستری در بیمارستان و دو مورد مرگ جلوگیری می‌کند.

دکتر تاوب می‌گوید که مردم باید به خاطر داشته باشند که کودکان و نوجوانانی که پس از عفونت کرونا دچار التهاب قلبی می‌شوند، می‌توانند به علت عوارض ناشی از این هم‌زمانی، بسیار مریض شوند. با این‌حال، اگر تحت درمان قرار گیرند، به سرعت بهبود می یابند. بچه‌هایی که ۶ ماه، ۸ ماه، گاهی ۱۰ ماه پس از درمان به بیمارستان مراجعه می‌کنند، برای اکثر آن‌ها عملکرد قلب نیز عادی می‌شود.

دکتر کلسکی گفت حتی با وجود خطر اندک التهاب قلبی پس از واکسیناسیون، همچنان به مردم توصیه می‌شود که در برابر کووید ۱۹ واکسینه شوند.

با این‌حال، با توجه به خطر بیشتر التهاب قلبی در مردان جوان پس از دوز دوم، دو دوز واکسن mRNA ممکن است برای همه مناسب نباشد.

دکتر کلسکی گفت:

شاید گروهی از مردان جوان و سالم هستند که فقط به یک دوز نیاز دارند. من فکر می‌کنم در مورد دوز تجویزی برای این افراد باید تجدیدنظر صورت بگیرد.

هم بریتانیا و هم هنگ‌کنگ تصمیم گرفته‌اند به نوجوانان خاصی فقط یک دوز واکسن mRNA بدهند. این امر برای آن‌ها مقدار کمی حفاظت در برابر کووید ۱۹ ایجاد می‌کند؛ اما از طرفی خطر التهاب قلبی در آن‌ها را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد.