سلنیوم سولفاید ماده‌ی مؤثره‌ی بسیاری از محصولات درمان کننده شوره سر است و معمولاً در مقادیر بسیار کم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگر تا به حال با شوره سر برخورد داشته‌اید، احتمالاً از سلنیوم سولفاید استفاده کرده‌اید یا حداقل نام آن را شنیده‌اید. این یک ماده فعال محبوب، در بسیاری از شامپوهای ضد شوره سر وجود دارد و به رفع علائم مختلف مرتبط با شوره سر کمک می‌کند. اگرچه این ماده برای درمان شوره سر مفید است؛ اما متخصصان خاطرنشان می‌کنند که مهم است به خاطر داشته باشید که استفاده نادرست یا بیش از حد از سلنیوم سولفاید، می‌تواند به‌طور متناقضی منجر به ایجاد اثرات مخربی روی مو و پوست سر شما شود.
در ادامه با مجله دانستنی کیمازی مگ همراه باشید تا با هم این ماده‌ی مؤثر در درملن شوره‌ی سر را مورد بررسی قرار دهیم، با نحوه عملکرد آن آشنا شویم و برخی از اثرات جانبی آن را بشناسیم.
حقایق کلی در مورد سلنیوم سولفاید
نوع ماده: ضد قارچ
فواید اصلی: با اجزای مخمر مرتبط با شوره سر درگیر می‌شود و در عین حال التهاب، خارش و قرمزی را نیز کنترل کرده و کاهش می‌دهد.
چند وقت یکبار می‌توانید از آن استفاده کنید؟ به صورت اپیزودیک، فقط برای درمان شوره سر.
با چه موادی به خوبی جفت می‌شود؟ سلنیوم سولفاید اغلب با زینک جفت می‌شود. ترکیب این دو به مهار استرس اکسیداتیو کمک می‌کند.
با چه موادی نباید استفاده شود؟ سلنیوم سولفاید را با کتوکونازول استفاده نکنید. کتوکونازول یکی دیگر از مواد ضد شوره سر است که عملکرد مشابهی را انجام می‌دهد. سعی کنید آن را با سلنیوم سولفاید استفاده نکنید.
سلنیوم سولفاید چیست؟
سولفید سلنیوم عاملی است که شوره سر و سایر عفونت‌های قارچی پوست سر و پوست را درمان می‌کند. عوامل متعددی در ایجاد شوره سر نقش دارند؛ اما رشد بیش از حد مخمری به نام مالاسزیا، عامل اصلی آن است. سلنیوم سولفاید هم یک ضد قارچ است که رشد این مخمر را کند می‌کند و در عین حال عوارض جانبی التهابی مرتبط با شوره سر را نیز تسکین می‌دهد.
فواید سلنیوم سولفاید
سلنیوم سولفاید یک ماده فعال ضد قارچ عالی است؛ اما فواید دیگری نیز دارد. سلنیوم سولفاید اغلب برای درمان سایر بیماری‌های پوست سر مانند درماتیت سبورئیک نیز استفاده می‌شود؛ زیرا پوسته پوسته شدن خارش، تحریک، و همچنین قرمزی پوست سر را کاهش می‌دهد.
آیا سلنیوم سولفاید می‌تواند باعث ریزش مو شود؟
این سوال بسیاری از افراد است؛ اما پاسخ آن هنوز هم واضح نیست. متأسفانه برخی عوارض جانبی شامل ریزش مو هنگام استفاده از سلنیوم سولفاید گزارش شده است؛ اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این تنها عامل ایجاد کننده آن است. به عنوان یک قاعده کلی، هر ریزش مو به‌طور معمول نتیجه عوامل متعددی است. در عین حال، سلنیوم سولفاید هم ممکن است نقش داشته باشد و وضعیت را تشدید کند.
اگر از محصولات حاوی سلنیوم سولفاید استفاده می‌کنید، معمولاً به این دلیل است که در حال درمان یک بیماری پوست سر هستید که ناشی از وضعیت سلامت پوست سر، رژیم غذایی، هورمون‌ها، بیماری، تحریک و استرس است.
به‌طور خلاصه، در حال حاضر مشکلاتی در پوست سر شما اتفاق افتاده است که شما می‌خواهید آن‌ها را درمان کنید و این‌ها همگی مشکلاتی هستند که می‌توانند باعث ریزش مو شوند.
بسیاری از مزایای سلنیوم سولفاید در واقع می‌توانند یک چیز مثبت در مدیریت ریزش مو باشند. سلنیوم سولفاید به کاهش التهاب کمک می‌کند. التهاب برای فولیکول مو مضر است و مواد مغذی لازم برای مو را کاهش می‌دهد. سلنیوم سولفاید همچنین مخمر و روغن اضافی که روی پوست سر تجمع کرده‌اند و می‌توانند منجر به ریزش مو شوند را کنترل می‌کند.
با این‌حال، متخصصان می‌گویند که استفاده نادرست یا بیش از حد از سلنیوم سولفاید می‌تواند در واقع برای سلامت مو و عملکرد پوست سر مضر باشد. به عنوان مثال، یکی از نکات منفی استفاده از سلنیوم سولفاید این است که می‌تواند منجر به خشکی بیش از حد پوست سر شود که به نوبه خود احتمال شکستگی مو (یکی از انواع ریزش مو) را افزایش می‌دهد. فکر کنید که شاخه‌ای روی یک درخت خشک می‌شود. در این صورت هر گونه اختلال مکانیکی در آن ناحیه باعث شکستن ساقه برگ می‌شود. به طور مشابه، اگر در امتداد ساقه موی خارجی هیدراتاسیون یا روان‌کاری وجود نداشته باشد، هر گونه اختلال مکانیکی باعث ایجاد شکستگی مو می‌شود.
اگر از سلنیوم سولفاید به شکل بی‌رویه و در شرایط عادی استفاده می‌کنید، واقعاً ممکن است با مشکلاتی مواجه شوید.
سلنیوم سولفاید می‌تواند باعث تحریک، التهاب و کم‌آبی پوست سالم روی سر شود که شوره ندارد. این نشان می‌دهد اگر شما وقتی که شوره سر ندارید از سلنیوم سولفاید استفاده کنید، عملکرد منظم پوست سر و فولیکول‌های مو مختل می‌شود.
محصولات حاوی سلنیوم سولفاید و دوز بی‌خطر آن
همان‌طوری که گفته شد، از سلنیوم سولفاید نباید به‌صورت خودسرانه و در مقادیر غیر استاندارد استفاده کنید. پژوهش‌گران برای تسهیل این موضوع، شامپوها و لوسیون‌هایی حاوی سلنیوم سولفاید با مقادیر استاندارد و بی‌خطر تولید کرده‌اند که می‌توانید از آن‌ها برای درمان بیماری‌های پوستی سر خود استفاده کنید. در ادامه به برخی از این محصولات و نحوه استفاده از آن‌ها اشاره شده است.
شامپو سلنیوم سولفاید ۱ درصد بدون نسخه: قبل از استفاده بطری را به خوبی تکان دهید. مو‌های خود را خیس کنید، شامپو سلنیوم سولفاید را روی پوست سر بمالید و به آرامی ماساژ دهید تا کف کامل شود، سپس کاملاً آبکشی کنید. حداقل دو بار در هفته یا طبق دستور پزشک خود از این شامپوها استفاده کنید. یکی از بهترین شامپوهای ضد شوره حاوی سلنیوم سولفاید ۱ درصد، شامپو سلنیوم سولفاید آسادرم است.
شامپو سلنیوم سولفاید ۲.۲۵ و ۲.۳ درصد: قبل از استفاده بطری را به خوبی تکان دهید. مو‌های خود را خیس کنید، شامپو سلنیوم سولفاید را روی پوست سر بمالید و به آرامی ماساژ دهید تا کف کامل شود، سپس کاملاً آبکشی کنید. از این شامپوها دو بار در هفته و به مدت ۲ هفته برای کنترل علائم استفاده کنید، سپس به دفعات کم‌تر یا طبق دستور پزشک برای کنترل علائم از آن استفاده کنید.
لوسیون سلنیوم سولفاید ۲.۵ درصد: قبل از استفاده بطری را به خوبی تکان دهید. مو‌های خود را خیس کنید و ۱ تا ۲ قاشق چایخوری لوسیون سلنیوم سولفاید را روی سر بریزید و روی پوست سر ماساژ دهید. اجازه دهید دارو به مدت ۲ تا ۳ دقیقه روی پوست سر بماند، سپس پوست سر را کاملاً بشویید و این فرآیند را تکرار کنید. از این لوسیون دو بار در هفته به مدت ۲ هفته برای کنترل علائم استفاده کنید، سپس به دفعات کم‌تر یا طبق دستور پزشک برای کنترل علائم استفاده کنید.
استفاده از سلنیوم سولفاید برای درمان تینه‌آ ورسی‌کالر
می‌توانید از سلنیوم سولفاید برای درمان تینه‌آ ورسی‌کالر که نوعی عفونت قارچی پوست است، استفاده کنید. برای درمان این بیماری نیز همانند شوره سر، محصولاتی حاوی دوز استاندارد سلنیوم سولفاید به بازار عرضه شده‌اند که در ادامه با آن‌ها و نحوه مصرف آن‌ها آشنا خواهید شد.
شامپو سلنیوم سولفاید ۲.۲۵ و ۲.۳ درصد: قبل از استفاده بطری را به خوبی تکان دهید. پوست را خیس کنید، سولفید سلنیوم را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و به آرامی ماساژ دهید تا کاملاً کف کند. اجازه دهید سلنیوم سولفاید به مدت ۱۰ دقیقه روی پوست بماند و سپس کاملاً بشویید. این کار را یک بار در روز به مدت ۷ روز یا طبق دستور پزشک خود انجام دهید.
لوسیون سلنیوم سولفاید ۲.۵ درصد: قبل از استفاده بطری را به خوبی تکان دهید. سلنیوم سولفاید را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و با مقدار کمی آب آن را خیس کنید تا کف کند. اجازه دهید سلنیوم سولفاید به مدت ۱۰ دقیقه روی پوست بماند و سپس کاملاً بشویید. این کار را یک بار در روز به مدت ۷ روز یا طبق دستور پزشک خود انجام دهید.
نحوه استفاده از سلنیوم سولفاید
برای شروع، فقط در صورتی که دارای بیماری پوست سر هستید (مانند شوره سر) از سلنیوم سولفاید استفاده کنید. پس از درمان شوره سر، سلنیوم سولفاید به هیچ وجه نباید یک عضو معمولی در روتین مراقبت از مو شما باشد. از سلنیوم سولفاید به صورت اپیزودیک استفاده کنید. پس از یک بار استفاده معمولاً بهبودی نمی‌بینید و باید بعد از حدود یک هفته یا بیشتر نتیجه را مشاهده کنید. سپس، هنگامی که شرایط بهتر شد، استفاده از آن را متوقف کنید. پوست سر شما مانند روده شما یک میکروبیوم دارد و استفاده مداوم از موادی مانند سلنیوم سولفاید در کار این میکروبیوم اختلال ایجاد می‌کند و در نهایت می‌تواند شرایطی را که می‌خواهید درمان کنید بدتر کند.
درصد سلنیوم سولفاید موجود در شامپوها به گونه‌ای انتخاب شده است که برای مو بی‌خطر است. همچنین به یاد داشته باشید که این ماده‌ای است که همچنان برای پوست سر مناسب است. به این ترتیب، استفاده از آن برای درمان شوره سر توصیه می‌شود. مادامی که از محصولات حاوی سلنیوم سولفاید استفاده می‌کنید، با شامپو و نرم‌کننده آبرسان، روتین مراقبت از مو را تکمیل کنید.
به یاد داشته باشید که سلنیوم سولفاید با نقره واکنش می‌دهد و می‌تواند لکه تیره و سیاهی روی نقره به جا بگذارد؛ بنابراین قبل از شستن مو‌های خود با یکی از این شامپوها، حتماً زیورآلات نقره‌ای را بردارید.
اثرات جانبی سلنیوم سولفاید
سلنیوم سولفاید مزایای بسیاری دارد ؛اما برخی از نگرانی‌های بهداشتی و ایمنی در مورد این ماده وجود دارد. گروه کاری محیط‌زیست، سولفید سلنیوم را با عدد ۸ درجه‌بندی می‌کند که نشان‌دهنده وجود نگرانی‌هایی در مورد سمیت آن برای بدن و محیط‌زیست است. در واقع سلنیوم سولفاید در اتحادیه اروپا و ژاپن به همین دلیل ممنوع است.
در پایان، اگر شوره سر دارید، می‌توانید سایر مواد فعال را نیز امتحان کنید. با این‌حال، اگر می‌خواهید از سلنیوم سولفاید استفاده کنید (زیرا بدون شک راه حلی مؤثر است)، مطمئن شوید که این کار را فقط برای مدت زمان محدودی انجام دهید تا سلامت پوست سر و مو‌های خود را حفظ کنید.
