فهرست...
استرچ مارک به ترکهای پوستی گفته میشود که به دلایل مختلفی در جاهای مختلف بدن ظاهر میشوند و باعث ایجاد خطوطی ماندگار خواهند شد.
اگر پوست شما در مدت زمان کوتاهی بیشتر از حد معمول کشیده شود (مثلاً در دوران بارداری یا جهش رشد در دوران کودکی) الیاف الاستیک پوست شما ممکن است پاره شود. آن نواحی آسیب دیده زخمهای بلند و نازکی ایجاد میکنند که علائم کششی یا استرچ مارک نامیده میشوند. استرچ مارکها میتوانند به صورت رگههای صورتی، قرمز یا بنفش ظاهر شوند.
استرچ مارک روی صورت، دستها یا پاهایتان دیده نمیشود؛ اما میتواند تقریباً در هر جای دیگری باشد. استرچ مارکها به احتمال زیاد جایی هستند که بدن شما چربی را ذخیره میکند، مانند شکم، باسن، رانها، سینهها و باسن. همچنین ممکن است آنها را در قسمت پایین کمر یا پشت بازوهای خود مشاهده کنید. ژنتیک ممکن است در ایجاد استرچ مارک نقش داشته باشد. به عنوان مثال، اگر استرچ مارک در دوران بارداری مادر روی رانها ایجاد شود، ممکن است در آینده احتمال ایجاد آنها روی رانهای فرزند بیشتر باشد.
هر کسی میتواند استرچ مارک داشته باشد
تخمین زده میشود که ۵۰ تا ۹۰ درصد از زنان در قسمتهایی از بدن خود استرچ مارک دارند؛ اما مردان نیز میتوانند استرچ مارک داشته باشند. استرچ مارک در دختران نوجوان در نواحی سینهها، رانها و باسن و در پسران در نواحی کمر یا باسن ایجاد میشود و ممکن است به شکل خطی به طول آنها افزوده شود.
استرچ مارکها از بین نمیروند
استرچ مارک نیز نوعی جای زخم است و مانند هر جای زخم دیگر، دائمی خواهد بود. معمولاً با گذشت زمان، آنها محو میشوند و کمی روشنتر از بقیه پوست شما میشوند و ممکن است سفید یا نقرهای به نظر برسند. اگر نسبت به آنها احساس بدی دارید، به یاد داشته باشید که بیش از نیمی از بزرگسالان آنها را دارند.
علت ایجاد استرچ مارک: افزایش وزن
هنگامی که جوان هستید و بدن شما به سرعت در حال تغییر است، این امکان وجود دارد که استرچ مارکها در نواحی مختلفی از بدن شما ظاهر شوند. هرچه وزن بیشتری اضافه کنید و سریعتر وزنتان را افزایش دهید، احتمال بروز استرچ مارکها بیشتر میشود. اگر بدنساز هستید و در بدن شما به سرعت توده عضلانی ایجاد میشود باید بدانید که این احتمال وجود دارد که در بدن شما استرچ مارک ایجاد شود.
علت ایجاد استرچ مارک: بارداری
پدید آمدن استرچ مارک در ماه ششم و بعد از آن شایعتر است. بدن با رشد کودک منبسط میشود؛ اما ممکن است این تنها دلیل ایجاد استرچ مارک نباشد. تغییرات در هورمونهای مادر در دوران بارداری میتواند روی پوست تأثیر بگذارد و احتمال «پارگی» آن را افزایش دهد.
علت ایجاد استرچ مارک: دارو
برخی داروها میتوانند باعث افزایش وزن، تورم، نفخ یا سایر تغییرات فیزیکی شوند که پوست شما را کشیده و باعث ایجاد استرچ مارک شود. هورمونها (مانند قرصهای ضدبارداری) و کورتیکواستروئیدها (که نواحی ملتهب بدن شما را تسکین میدهند) دو موردی هستند که میتوانند این کار را انجام دهند. اگر دارویی مصرف میکنید و نگران ترکهای پوستی هستید، با پزشک خود در مورد آنها صحبت کنید.
علت ایجاد استرچ مارک: شرایط پزشکی
هرگونه بیماری که منجر به افزایش وزن، رشد ناگهانی یا مشکلات پوستی شود، ممکن است باعث ایجاد استرچ مارک شود. برخی از شرایط پزشکی منجر به تغییرات فیزیکی میشوند که میتوانند استرچ مارکها را ایجاد کند. به عنوان مثال، مشکلات مربوط به غدد آدرنال، مانند بیماری کوشینگ و شرایط نادری مانند سندرمهای مارفان و اهلرز-دانلوس (که بر بافتهایی که اعضای بدن را به هم متصل میکنند، تأثیر میگذارد)، میتوانند باعث ایجاد استرچ مارک شوند.
آیا میتوان از ایجاد استرچ مارک پیشگیری کرد؟
کارشناسان فکر میکنند ژنتیک در ایجاد استرچ مارک نقش دارد؛ اما اگر والدین شما این علائم را داشتهاند، به این معنی نیست که شما نیز چنین خواهید بود. یکی از بهترین راهها برای پیشگیری از آنها، ثابت نگه داشتن وزن است. نوشیدن آب زیاد ممکن است به جلوگیری از آسیب در هنگام کشیدگی پوست کمک کند. غذاهایی که پوست شما را سالم نگه میدارند نیز ممکن است شانس ایجاد استرچ مارک را در شما کاهش دهند. از غذاهای غنی از روی مانند آجیل و ماهی و غذاهای حاوی ویتامین A، C و D مانند مرکبات، شیر و سیب زمینی شیرین استفاده کنید.
به متخصص پوست مراجعه کنید
یک متخصص پوست بهترین فردی است که میتوان با او در مورد مسائل پوستی از جمله ترکهای پوستی صحبت کرد. او میتواند به شما در مورد بهترین درمانها برای نوع پوست شما و راههایی برای کاهش احتمال ایجاد استرچ مارک مشاوره دهد. حتماً تمام داروهایی که مصرف میکنید (از جمله ویتامینها و داروهای بدون نسخه) و اگر مشکلات سلامتی دیگری داشتهاید را به او بگویید.
رتینول برای استرچ مارک
رتینول، که از ویتامین A به دست میآید، ممکن است به کمتر دیده شدن استرچ مارک کمک کند. رتینول باعث میشود سلولهای پوست شما سریعتر از بین بروند یا سریعتر برگردند و ممکن است باعث رشد سریعتر پوست جدید نیز بشود. شما باید بلافاصله پس از ظاهر شدن استرچ مارکها از رتینول استفاده کنید و سپس به طور منظم از آن استفاده کنید تا اثر کند. بهترین رتینولی که واقعاً اثرگذاری دارد ترتینوئین است که فقط با نسخه در دسترس است. در مورد اینکه آیا باید آن را امتحان کنید یا خیر، با متخصص پوست خود صحبت کنید.
لیزر درمانی برای استرچ مارک
انجمن جراحی پوست آمریکا میگوید لیزر یا نور درمانی میتواند استرچ مارک را کمتر به چشم بیاورد. نور باعث ایجاد تغییرات پوستی میشود که به ترکیب شدن ترکها کمک میکند. تحقیقات نشان میدهد که لیزر درمانی برای پوستهای با رنگ متوسط مؤثرتر است. درمان با لیزر ممکن است گران باشد و ممکن است ۲۰ جلسه طول بکشد تا نتایج را ببینید. اگر مسیر لیزر درمانی را انتخاب کردید، به یک متخصص پوست یا جراح پلاستیک مراجعه کنید که سابقه استفاده از لیزر درمانی برای استرچ مارک را دارد و رنگ پوست شما را به خوبی میشناسد.
محصولات برنزه کننده برای استرچ مارک
این لوسیونها و اسپریهای برنزه کننده میتوانند ترکهای پوستی شما را تیره کنند و رنگ پوست شما را یکدستتر نشان دهند. این میتواند آنها را کمتر آشکار کند، به خصوص اگر استرچ مارکها سفید هستند یا رنگ بسیار روشنی داشته باشند. ممکن است مجبور شوید محصولات و سایههای مختلف را امتحان کنید تا اینکه بهترین گزینه را پیدا کنید.
لایهبرداری به از بین بردن استرچ مارک کمک نمیکند
تبلیغات برای درمانهای لایهبرداری ممکن است ادعا کنند که استرچ مارکها را محو میکنند. اسکرابها، بافها و میکرودرم ابریژن (این کار لایه بالایی پوست را با ابزاری خاص از بین میبرد) میتوانند پوست شما را صافتر کنند؛ اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این درمانها واقعاً به محو شدن استرچ مارکها کمک میکنند. حتی برخی از متخصصان پوست فکر میکنند میکرودرم ابریژن ممکن است استرچ مارکها را بدتر کند.
اکثر لوسیونها و کرمها به از بین بردن استرچ مارک کمک نمیکنند
بسیاری از محصولات پوستی ادعا میکنند که ترکهای پوستی را محو میکنند؛ اما شواهد کمی وجود دارد مبنی بر اینکه محصولات بدون نسخه میتوانند الیاف الاستیک پاره شده را که باعث ایجاد استرچ مارک میشوند، تعمیر کنند. متخصصان نمیدانند که آیا مالیدن روغنها یا محصولات کره کاکائو از ایجاد علائم کشش در دوران بارداری جلوگیری میکند یا خیر. با این حال، ممکن است باعث شوند پوست کشیده شده شما کمتر خارش داشته باشد، که میتواند شما را کمی آرامتر کنند.