فهرست...
استئومالاسی که با نام نرمی استخوان نیز شناخته میشود، وضعیتی است که در آن استخوان جدید پس از تشکیل آن طور که باید سفت نمیشود.
این عارضه میتواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد؛ زیرا استخوانهای همه دائماً فرآیندی به نام ترناُور استخوان یا بازسازی استخوان (فرآیند طبیعی جایگزینی استخوان قدیمی با استخوان جدید) را طی میکنند.
ترناُور استخوان زمانی است که بدن بافت قدیمی را بازجذب میکند و بافت استخوانی جدیدی را تشکیل میدهد. ترناُور استخوان از لایه داخلی نرمتر که شامل کلاژن است شروع میشود.
در فرآیند دیگری به نام معدنیسازی، این لایه داخلی معمولاً با مواد معدنی پوشیده میشود که یک پوسته بیرونی سخت را تشکیل میدهند. هنگامی که افراد به استئومالاسی مبتلا هستند، پوسته بهطور کامل تشکیل نمیشود و کلاژن را نرم و آسیبپذیر میکند.
در این مطلب به بررسی علل، علائم، تشخیص، درمان و عوارض استئومالاسی میپردازیم. همچنین در مورد چشم انداز افراد مبتلا به این بیماری صحبت میکنیم. با مجله سلامتی کیمازی مگ همراه باشید.
تفاوت استئومالاسی با راشیتیسم و پوکی استخوان
یکی از تفاوتهای کلیدی بین استئومالاسی و راشیتیسم، سن افراد است که این شرایط معمولاً بر آن تأثیر میگذارند.
راشیتیسم فقط در کودکانی ایجاد میشود که استخوانهای آنها هنوز در حال رشد است، در حالی که استئومالاسی میتواند در افراد در هر سنی ایجاد شود.
راشیتیسم میتواند باعث تغییر شکل استخوانها در کودکان شود و رشد آنها را محدود کند، در حالی که بدشکلیها معمولاً فقط در موارد شدید استئومالاسی رخ میدهند.
پوکی استخوان یک بیماری است که در آن تعادل بین از دست دادن استخوان و تشکیل استخوان مختل میشود و در نتیجه استخوان نازک و ضعیف میشود و خطر شکستگی استخوان افزایش مییابد.
در مورد استئومالاسی، مشکل از دست دادن استخوان نیست. در عوض، افراد مبتلا به این بیماری به دلیل معدنیسازی ناقص که بخشی از فرآیند تشکیل استخوان است، استخوانهای نرمی دارند.
علل ایجاد استئومالاسی
شایعترین علت معدنیسازی ناقص که منجر به استئومالاسی میشود سطوح پایین ویتامین D است. سایر علل احتمالی عبارتند از:
- کمبود فسفر
- بیماری سلیاک
- مشکلات کلیوی
- اختلالات کبدی
- عوامل ژنتیکی
زمانی که فردی دارای سطوح پایین ویتامین D است، ممکن است به این دلیل باشد که به اندازه کافی از این ماده مغذی دریافت نمیکند یا بدنش قادر به جذب آن نیست.
دلایلی که باعث میشوند افراد ویتامین D کافی مصرف نکنند عبارتند از:
- رژیمهای غذایی فاقد مقادیر کافی غذاهای غنی از ویتامین D مانند ماهیهای چرب، زرده تخم مرغ و غذاهای غنی شده
- زندگی در مناطقی که نور طبیعی خورشید زیاد نیست
- داشتن پوست تیرهتر (پوست تیره ویتامین D را به آسانی پوست روشنتر جذب نمیکند)
- پوشیدن لباسهایی که بدن را به طور کامل میپوشانند و از قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید جلوگیری میکنند
همراه با شرایط زمینهای، عوامل دیگری که میتوانند جذب ویتامین D را برای افراد دشوار کنند عبارتند از:
- رژیمهای غذایی که کلسیم کمی دارند
- عملهای جراحی برای کاهش وزن
- برخی از داروها مانند آنتی اسیدها و برخی داروهای ضد صرع قدیمی مانند توپیرامات
- عدم تحمل لاکتوز؛ زیرا در این حالت فرد ویتامین D را از شیر غنی شده دریافت نمیکند
- سیروز
علائم استئومالاسی
علائم استئومالاسی عبارتند از:
- درد در پاها، بالای ران و زانو
- عضلات ضعیف، دردناک و سفت به ویژه در تنه، شانهها، باسن و قسمت بالایی پاها
- مشکل در راه رفتن
- استخوانهایی که میتوانند به ضربههای خفیف حساس باشند
- اسپاسم عضلانی
- شکستگیهای کاذب استخوانهای تحملکننده وزن، مانند پا و لگن
برخی از افراد ممکن است علائمی نداشته باشند.
تشخیص استئومالاسی چگونه است؟
شایعترین علائم استئومالاسی، مانند درد استخوانها و ماهیچهها، به اندازهای مبهم هستند که گاهی اوقات تشخیص این بیماری ۲ تا ۳ سال طول میکشد.
با اینحال، هنگامی که پزشک به استئومالاسی مشکوک شود، چندین آزمایش مختلف میتواند به تشخیص بیماری کمک کند.
ممکن است برای ارائه نتایج قطعی، بیش از یک نوع آزمایش لازم باشد. پزشک ممکن است نمونههای خون و ادرار را برای بررسی موارد زیر تجزیه و تحلیل کند:
- سطوح پایین کلسیم
- سطوح پایین فسفات
- سطوح بالای هورمون پاراتیروئید
- سطوح بالای آلکالین فسفاتاز
آنها همچنین ممکن است از اشعه ایکس و آزمایشهای تراکم استخوان برای کمک به تشخیص بیماری استفاده کنند.
درمانهای موجود برای استئومالاسی
یکی از مهمترین جنبههای درمان استئومالاسی، اطمینان از دریافت سطوح مواد مغذی مورد نیاز برای حمایت از فرآیند معدنیسازی استخوان است.
مصرف دوزهای درمانی مکملها، مانند ویتامین D یا فسفات، یک استراتژی درمانی رایج است.
برخی از کارشناسان مصرف روزانه ۶۰۰۰ واحد بینالمللی ویتامین D3 را به مدت ۸ هفته برای درمان کمبود ویتامین D توصیه میکنند.
برخی روشها برای تقویت استخوانهای قوی و سالم عبارتند از:
- مصرف مکملهای ویتامین D، کلسیم و فسفر به صورت مداوم
- قرار گرفتن منظم در معرض نور خورشید و در عین حال اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از آسیبهای ناشی از نور خورشید
- ترک سیگار
- محدود کردن مصرف الکل
- ورزش منظم
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و سرشار از غذاهای حاوی ویتامین D و کلسیم
برای پیشگیری از راشیتیسم یا استئومالاسی در کودکان و افراد باردار، متخصصان دوز روزانه ۶۰۰ واحد ویتامین D و کلسیم خوراکی و در نوزادان از بدو تولد، ۴۰۰ واحد بینالمللی را توصیه میکنند.
مقدار توصیه شده روزانه ویتامین D توسط دولت فدرال آمریکا، ۶۰۰ واحد بینالمللی در روز برای افراد بین ۱ تا ۷۰ سال است که پس از آن به ۸۰۰ واحد در روز میرسد.
عوارض استئومالاسی
بدون درمان، علائم استئومالاسی میتواند بدتر شود. شکستگیهای کاذب، که با نام Loosers Zone نیز شناخته میشوند، میتوانند ظاهر شوند و میتوانند باعث درد شوند و به شکستگیهای واقعی تبدیل شوند.
چشم انداز
چشم انداز افراد مبتلا به استئومالاسی هنگام دریافت درمان بسیار خوب است، اگرچه ممکن است ماهها طول بکشد تا بهبودی کامل پیدا کنند.
جمعبندی
وقتی فردی به استئومالاسی مبتلا است، استخوانهای تازه تشکیلشدهاش آنطور که باید معدنیسازی نمیشوند یا سفت نمیشوند. بدون لایه بیرونی سخت، استخوانها نرم و حساس به لمس هستند.
استئومالاسی همراه با درد و ناراحتی ناشی از این امر، خطر شکستگی استخوان را افزایش میدهد؛ بنابراین، احتمال اینکه فرد دچار تغییر شکل استخوان شود، بیشتر است.
درمان این بیماری مستلزم تجویز دوزهای قوی ویتامین D و در برخی موارد استفاده مداوم از مکملها است.
درمان بهطور کلی مؤثر است، اگرچه ممکن است ماهها طول بکشد تا استحکام استخوان بهطور کامل بازگردد.