استامینوفن، یکی از پرمصرف‌ترین مسکن‌ها در جهان است که می‌تواند دردهای بسیاری را تسکین دهد.
به گفته دانشمندان، یکی از پرمصرف‌ترین دارو‌ها در ایالات متحده و رایج‌ترین مسکن در سراسر جهان، می‌تواند کاری بسیار بیشتر از رفع سردرد شما انجام دهد.
بر اساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد و تغییرات رفتار افراد را تحت تأثیر دارو‌های رایج بدون نسخه اندازه‌گیری کرد، استامینوفن که به نام پاراستامول نیز شناخته می‌شود و با نام‌های تجاری تیلنول و پانادول به‌طور گسترده به فروش می‌رسد، خطر تغییر رفتار افراد را افزایش می‌دهد.
بالدوین وی، متخصص علوم اعصاب از دانشگاه ایالتی اوهایو، سال گذشته گفت:
به نظر می‌رسد استأمینوفن باعث می‌شود افراد وقتی فعالیت‌های مخاطره‌آمیز را تصور می‌کنند، احساسات منفی کم‌تری داشته باشند و آن‌قدر‌ها هم احساس ترس نمی‌کنند.
با توجه به این‌که تقریباً ۲۵ درصد از جمعیت ایالات متحده هر هفته استامینوفن مصرف می‌کنند، کاهش درک خطر و افزایش ریسک‌پذیری می‌تواند تأثیرات مهمی بر جامعه داشته باشد.
این یافته‌ها به مجموعه پژوهش‌های اخیر اضافه می‌شود که نشان دادند اثرات استامینوفن بر کاهش درد به فرآیند‌های روان‌شناختی مختلف نیز می‌رسد. افرادی که استامینوفن مصرف می‌کنند، ممکن است نسبت به احساسات آسیب دیده بی‌تفاوت باشند، کاهش همدلی و حتی کاهش عملکرد‌های شناختی را تجربه کنند.
به طور مشابه، مطالعه دکتر وی نشان می‌دهد که توانایی عاطفی افراد برای درک و ارزیابی خطرات ممکن است هنگام مصرف استامینوفن مختل شود. اثرات آن ممکن است خفیف باشند؛ اما قطعاً ارزش توجه دارند. این موضوع زمانی مهم می‌شود که ما می‌دانیم استامینوفن رایج‌ترین ماده دارویی در آمریکا و جهان است که در بیش از ۶۰۰ نوع مختلف از دارو‌های بدون نسخه و نسخه‌ای یافت می‌شود.
دکتر وی و گروهش در مجموعه‌ای از آزمایش‌ها که شامل بیش از ۵۰۰ دانشجو به عنوان شرکت‌کننده بود، چگونگی تأثیر یک دوز ۱۰۰۰ میلی‌گرمی استأمینوفن (حداکثر دوز منفرد توصیه شده برای بزرگسالان) که به‌طور تصادفی به شرکت‌کنندگان داده شد را در مقایسه با دارونما‌هایی که به‌طور تصادفی به یک گروه کنترل داده می‌شد و بر رفتار ریسک‌پذیر آن‌ها تأثیر گذاشت، بررسی و اندازه‌گیری کردند.
در هر یک از آزمایش‌ها، شرکت‌کنندگان مجبور بودند یک بالون بدون باد را روی صفحه کامپیوتر پمپ کنند و با هر پمپ پولی خیالی به دست آورند. دستورات آن‌ها این بود که تا حد امکان با پمپ کردن بادکنک، پول خیالی به دست بیاورند؛ اما مطمئن شوند که بادکنک نترکد چون در این صورت پول را از دست خواهند داد.
نتایج نشان داد دانشجویانی که استامینوفن مصرف می‌کردند، ریسک‌پذیری بالایی داشتند و خطر برایشان از اهمیت پایینی برخوردار بود و این در حالی بود که گروه دارونما، در طول تمرین محتاط‌تر و محافظه‌کارانه‌تر رفتار می‌کردند. در مجموع، کسانی که استامینوفن مصرف می‌کردند، بالون‌های خود را بیشتر از گروه دیگر پمپ کردند و بالون‌ها ترکیدند.
دکتر وی گفت:
اگر خطرپذیر نیستید، ممکن است چند بار پمپاژ کنید و سپس تصمیم بگیرید که پول خود را نقد کنید؛ زیرا نمی‌خواهید بالون ترکیده و پول شما را از دست برود.
اما کسانی که از استامینوفن استفاده می‌کنند، با بزرگ‌تر شدن بالون، اضطراب کم‌تری دارند و احساسات منفی کم‌تری در مورد بزرگ شدن بالون و احتمال ترکیدن آن دارند.
علاوه بر شبیه‌سازی بالون، شرکت‌کنندگان در طول دو آزمایش، نظرسنجی‌هایی را نیز پر کردند و سطح خطری را که در سناریو‌های فرضی مختلف احساس می‌کردند، رتبه‌بندی کردند. آن‌ها نظر خود را در مورد شرط‌بندی درآمد یک روز در یک رویداد ورزشی، پرش بانجی از روی پل بلند یا رانندگی با ماشین بدون بستن کمربند ایمنی بیان کردند.
در یکی از بررسی‌ها، به نظر می‌رسد مصرف استامینوفن خطر درک شده را در مقایسه با گروه کنترل کاهش می‌دهد؛ هرچند که در بررسی مشابه دیگر، همان اثر مشاهده نشد.
با این‌حال، به‌طور کلی، بر اساس میانگین نتایج در آزمایش‌های مختلف، تیم پژوهشی به این نتیجه رسید که بین مصرف استامینوفن و انتخاب خطر بیشتر، رابطه معناداری وجود دارد؛ حتی اگر اثر مشاهده شده بسیار خفیف باشد.
به گفته آن‌ها، تأثیرات آشکار دارو بر رفتارهای پرخطر می‌تواند از طریق انواع دیگر فرآیند‌های روان‌شناختی، مانند کاهش اضطراب، تفسیر شود.
پژوهش‌گران گفتند:
ممکن است با افزایش اندازه بالون، افرادی که دارونما مصرف می‌کنند، نسبت به انفجار احتمالی احساس اضطراب بیشتری داشته باشند و هنگامی که اضطراب بیش از حد می‌شود، آزمایش را پایان می‌دهند. استامینوفن ممکن است این اضطراب را کاهش دهد؛ بنابراین منجر به ریسک‌پذیری بیشتر می‌شود.
این تیم گفت که بررسی چنین توضیحات جایگزین روان‌شناختی برای این پدیده و همچنین بررسی مکانیسم‌های بیولوژیکی مسئول اثرات استامینوفن بر انتخاب افراد در موقعیت‌هایی مانند این، باید در پژوهش‌های آینده مورد توجه قرار گیرد.
مطالعات در سال‌های اخیر نشان داده شد که در بسیاری از سناریو‌های پزشکی، استامینوفن می‌تواند در تسکین درد بی‌اثر باشد و گاهی اوقات علاوه بر ایجاد انواع دیگر مشکلات سلامتی، بهتر از دارونما نیست.
با وجود جدی بودن این یافته‌ها، استامینوفن همچنان یکی از پرمصرف‌ترین دارو‌ها در جهان است که توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان یک داروی ضروری در نظر گرفته می‌شود و توسط CDC برای تسکین درد در خانه در موارد مشکوک به کووید ۱۹ توصیه می‌شود.
دکتر وی بر این باور است که با توجه به آن‌چه در مورد استامینوفن می‌دانیم، ممکن است بخواهیم در برخی از این توصیه‌ها تجدید نظر کنیم.
شاید فردی با علائم خفیف کووید ۱۹ که استامینوفن مصرف می‌کند، ممکن است فکر کند که ترک خانه‌اش و ملاقات با مردم آن‌قدر هم خطرناک نباشد.
ما واقعاً به تحقیقات بیشتری در مورد تأثیر استامینوفن و سایر دارو‌های بدون نسخه روی انتخاب‌ها و خطراتی که می‌کنیم نیاز داریم.
