به موجودات کوچکی که از طریق تغذیه خون پوست سر انسان رشد می‌کنند، شپش گفته می‌شود.در اکثر مواقع این موجودات در کودکان مشاهده می‌شوند که علت ایجاد شپش سر در چنین مواقع، انتقال شپش از موی سر کودک دیگری به موی سر کودک می‌باشد.
لزوماً اگر شخصی دچار شپش سر شده باشد، نشانه عدم رعایت بهداشت نیست و علت ایجاد شپش سر آن فرد، محیط زندگی آلوده نمی‌باشد. شپش سر هیچ‌گاه باعث انتقال بیماری‌های عفونی یا ویروسی نمی‌شود و هیچ بیماری را به فرد انتقال نمی‌دهد. برای رهایی از شپش سر، مهم‌ترین عامل رعایت بهداشت و شست و شوی مداوم سر و محل خواب فرد می‌باشد تا درنهایت فرد از شپش سر رهایی یابد.
پس از 8 یا 9 روز، تخم شپش باز می‌شود و شپش نابالغ که شفیره نامیده می‌شود پس از 9 الی 12 روز بالغ می‌شود و تا 3 الی 4 هفته می‌تواند در موی سر شما باقی می‌ماند و از پوست سر شما تغذیه می‌کند و به تکثیر خود ادامه می‌دهد.
شپش های ماده می‌توانند روزانه 3 تا 4 تخم بگذارند. این تخم ها در فاصله 3 تا 4 میلی متری از پوست سر و مستقیماً روی مو رشد می‌کنند.
تخم شپش ها بسیار چسبناک هستند زیرا با ترشحات شپش ماده آغشته شده اند. حدود یک هفته طول می‌کشد تا تخم ها بیرون بیایند و شپش ها بیرون بیایند.
راه انتقال شپش سر
شپش سر هیچ‌گاه نمی‌تواند پرواز کند و از فردی به فردی دیگر منتقل شود و تنها راه انتقال از طریق تماس مستقیم دو فرد با یکدیگر می‌باشد. بنابراین اکثراً انتقال شپش بین افراد یک خانواده که با یکدیگر تماس مستقیم دارند و از وسایل یکدیگر استفاده می‌کنند می‌باشد و یا این‌که در مدرسه‌ها کودکان با یکدیگر تماس مستقیم داشته باشند و شپش سر از یک فرد به فردی دیگر منتقل شود.
وسایلی که معمولاً باعث انتقال شپش سر می‌شوند:
- کلاه، شال و روسری
- برس و شانه
- لوازمی که در مو ها استفاده می‌شوند
- هدفون موسیقی
- بالش
- روکش مبل و صندلی و دیگر لوازم‌خانگی
- حوله
همچنین علاوه بر وسایلی که در بالا معرفی کردیم، از راه لباس‌ها نیز ممکن است انتقال غیرمستقیم شپش سرانجام شود. در شرایطی که دو فرد که یکی از آن‌ها به شپش سر مبتلا است، از یک چوب‌لباسی استفاده نمایند انتقال غیرمستقیم شپش سرانجام می‌شود و این علت ایجاد شپش بسیار رایج است که معمولاً در مکان‌های شلوغ مثل مدارس دیده می‌شود.
تشخیص شپش سر
یکی از راه‌های تشخیص شپش سر، پیدا کردن شفیره زنده و یا حتی شپش‌های بالغ می‌باشد. یک بار موی سر فرد مبتلا به شپش از ابتدا تا انتها کاملاً شانه کنید. اگر شپش در موی فرد پیدا شد می‌توان با قاطعیت از ابتلای او به شپش سر صحبت نمود. اما اگر در ابتدا شپش پیدا نشد ممکن است نیاز باشد که به پزشک مراجعه نمایید تا با نورهای خاصی سر فرد را بررسی نمایند و در صورت وجود شپش‌های بالغ، آن‌ها را پیدا نمایند. شپش‌ها در این صورت به رنگ آبی دیده می‌شوند و پزشک به‌راحتی می‌تواند آن‌ها را تشخیص دهد.
لازم به ذکر است که شپش سر برای زنده ماندن نیاز دارد که در نزدیکی پوست سر زندگی کند تا بتواند تغذیه خود را انجام دهد. در صورتی که شپش از پوست سر دور باشد، قادر به زنده ماندن نخواهد بود. بنابراین اگر شپش از پوست سر شما دور بود احتمالاً یا از بین رفته است و یا تخم خالی شپش می‌باشد.
ممکن است پزشک در صورتی که به ابتلای شما به شپش سر مشکوک شود، آن‌ها را در زیر میکروسکوپ بررسی کند تا متوجه زنده بودن یا مردن شپش‌ها بشود و بتواند تصمیم بهتری را برای روند درمانی شما بگیرد و داروهای موردنیاز را برای شما تجویز نماید.
دلایل ایجاد شپش سر
این موجودات آزاردهنده که اغلب به رنگ‌های قهوه‌ای، زرد و یا خاکستری دیده می‌شوند و اندازهٔ آن‌ها کمتر از یک دانه ریز موجود روی توت فرنگی می‌باشند، به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم نمود:
علت ایجاد شپش سر مستقیم: علت ایجاد شپش سر می‌تواند از راه تماس مستقیم دو فرد با یکدیگر باشد که در این صورت دو فرد که معمولاً کودک نیز هستند، با یکدیگر تماس بدنی دارند و به شپش این فرصت را می‌دهند که از موی سر یک فرد به فرد دیگر منتقل شود و در مو های فرد دیگر نیز زندگی کند.
علت ایجاد شپش سر غیرمستقیم: در این شرایط که اغلب برای افراد بزرگ‌سال اتفاق می‌افتد، افراد هیچ تماس مستقیمی با یکدیگر ندارند و فرد به‌صورت غیرمستقیم به شپش سر مبتلا می‌شود. برای مثال اگر دو فرد در یک استخر از یک حوله مشترک استفاده نمایند و یکی از آن‌ها مبتلا به شپش سر باشد، ابتلای فرد دیگر از راه غیرمستقیم انجام می‌شود.
درمان شپش سر
اکنون‌که شما با علت ایجاد شپش سر آشنا شدید، وقت آن فرارسیده که با روش‌های تضمینی درمان شپش سر آشنا شوید و در صورت مبتلا بودن اقدام به درمان خود کنید.
قطعاً همه افراد مبتلا به شپش، از این بیماری ناراحت هستند و احساس ناخوشایندی دارند. اما جای هیچ نگرانی وجود ندارد زیرا خوشبختانه امروزه راه‌های فراوانی مانند درمان‌های دارویی و خانگی برای رفع شپش سر وجود دارد. محلول ضد شپش نایلیس نیز از درمان‌های دارویی جدید برای بیماری شپش موی سر می‌باشد که طرفداران بسیار زیادی دارد و در صورت ابتلا به شپش سر، توسط پزشکان به‌منظور درمان شپش سر، تجویز می‌شود.
سخن پایانی
ما در این مقاله سعی کردیم شما را به‌طور کامل با شپش سر، علت ایجاد شپش سر و روش‌های درمان شپش سر آشنا کنیم. همچنین ما دو راه تشخیص شپش سر، در خانه و یا توسط پزشک را به شما معرفی کردیم که خود را به‌راحتی معاینه نمایید.
در پایان از شما سپاس گذاریم که تا انتهای مقاله با ما همراه بودید. اگر سوالی در مورد علت ایجاد شپش سر و راه‌های درمان این بیماری دارید، در قسمت کامنت ها از ما بپرسید.
