ضربان قلب جنین، یکی از مواردی است که خیلی زود در سونوگرافی شنیده می‌شود؛ اما آیا واقعاً این ضربان قلب، حقیقی است؟
چند روز پیش، قانون‌گذاران ایالت تگزاس قانونی را به تصویب رساندند که به موجب آن، عمل سقط جنین پس از هفته ششم بارداری تحت هر شرایطی ممنوع است. به باور عامه‌ی مردم، هفته‌ی ششم بارداری زمانی است که می‌توان صدای تپش قلب جنین را در سونوگرافی شنید. از زمانی که صدای تپش قلب جنین شنیده شود، عمل سقط جنین ممنوع خواهد بود و مجازاتی را برای اشخاص دخیل در این ماجرا به همراه خواهد داشت.
بر اساس آمار ارائه شده از سوی مؤسسه‌ی گوتماخر، در هفته‌ی ششم بارداری می‌توان به‌وضوح صدای قلب جنین را حین سونوگرافی شنید. ۱۱ ایالت آمریکا با استناد به این موضوع، انجام عمل سقط جنین را پس از ۶ هفتگی جنین ممنوع اعلام کرده‌اند. اما وقتی که از شنیدن صدای قلب جنین در ۶ هفتگی صحبت می‌کنیم، بسیاری از افراد فکر می‌کنند که عضوی کامل به شکل قلب در بدن جنین در حال تپیدن است؛ اما قضیه این‌گونه نیست و مردم اشتباه فکر می‌کنند. پس دقیقاً این صدای چه چیزی است که در هفته‌ی ششم بارداری شنیده می‌شود؟
بر اساس گفته‌های دکتر سایما آفتاب، متخصص نگهداری از جنین در بیمارستان کودکان نیکلائوس واقع در میامی، آنچه که در هفته‌ی ششم بارداری در سونوگرافی شنیده می‌شود تپش قلب نیست، بلکه پیشرفتی در ناحیه‌ای از بدن است که بعدها به قلب تبدیل می‌شود. لرزش تشخیص داده شده توسط دستگاه سونوگرافی، مربوط به گروهی از سلول‌ها است که در محلی قرار دارند که در آینده به قلب تبدیل می‌شود.
در هفته‌ی ششم بارداری، چیزی به‌نام قلب شکل نگرفته است و لرزش تشخیص داده شده در سونوگرافی توسط گوشی پزشکی قابل شنیدن نیست. یعنی اگر پزشک در این مرحله روی شکم مادر گوشی پزشکی قرار دهد، نمی‌تواند صدای تپیدن قلب را بشنود؛ زیرا در این مرحله اصلاً قلب شکل نگرفته است. علاوه بر این، تا ۸ ماهگی به آنچه که در شکم مادر است جنین گفته نمی‌شود؛ بلکه آن را رویان اولیه می‌نامند چراکه تا این مرحله هنوز هیچ یک از اعضای داخلی و خارجی بدن شکل نگرفته‌اند.
به لطف پیشرفت دستگاه‌های سونوگرافی و افزوده شدن فناوری‌های جدیدی مانند سونوگرافی سه بعدی، تنها چند دهه است که پزشکان قادر هستند این لرزش را در هفته‌ی ششم بارداری تشخیص دهند. تا پیش از این به دلیل بدوی بودن فناوری سونوگرافی، کسی نمی‌توانست در هفته‌های نخست بارداری چنین لرزشی را تشخیص دهد. تشخیص چنین لرزشی علت‌های بسیاری دارد که در آینده در مورد آن‌ها پژوهش‌های بیشتری صورت خواهد گرفت؛ اما آنچه که اهمیت دارد این است که وجود این لرزش به معنای حاملگی مادر یا حتی وجود قلب نیست. در واقع تشخیص بارداری در این مدت زمان کم هم بسیار مشکل است.
در هفته‌ی ششم بارداری هنوز هیچی شکل نگرفته است و قلب نیز تا شکل‌گیری و تکامل فاصله‌ی زیادی دارد. در واقع، کل ۳ ماهه اول بارداری زمان «اندام زایی» یا شکل‌گیری اندام‌ها است. شکل‌گیری ماهیچه‌های قلب تا ۱۲ هفتگی جنین کامل نمی‌شود و برای شکل‌گیری این اندام مهم، تکان‌ها ولرزش‌های بسیاری مورد نیاز است؛ به همین دلیل در این بازه‌ی زمانی ممکن است لرزش‌هایی احساس شوند که مربوط به تپیدن خود قلب نیستند.
قلب در سه ماهه نخست بارداری، همچنان تکامل می‌یابد تا این‌که بالاخره بتواند با موفقیت به شکل نهایی خود برسد و تپیدن را آغاز کند.
