توجه به موبایل و بی‌توجهی به سایرین نشانه بیماری ذهنی است

بسیاری از افراد هنگامی که با موبایل خود کار می‌کنند، از آن‌چه که در اطرافشان می‌گذرد غافل می‌شوند و به سایرین بی‌توجهی می‌کنند.

شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که دیده باشید یکی از دوستان یا آشنایان هنگام کار کردن با موبایل، از اطراف غافل می‌شود و به دیگر افرادی که در آن جمع حضور دارند بی‌توجهی می‌کند. گاهی گفته می‌شود که آن‌ها غرق در موبایل خود هستند. این غرق شدن تا جایی پیش می‌رود که حتی اگر آن‌ها را صدا هم بزنید به شما بی‌توجهی می‌کنند؛ گویی که هرگز صدای شما را نمی‌شوند. بی‌توجهی به سایرین برای توجه به موبایل، ممکن است بی‌ادبی به‌نظر برسد؛ اما جالب است بدانید که پشت این موضوع دلیلی نهفته است که پژوهش‌گران سعی دارند آن را توضیح دهند.

یوهیونگ سان، نویسنده ارشد مقاله‌ای در مورد اعتیاد به تلفن همراه و عوارض آن است. او که در دانشگاه اوکلاهاما واقع در نورمن مشغول به‌کار است، بر این باور است که افسردگی، اجتماع گریزی و اضطراب اجتماعی زیاد، بیشتر در افرادی دیده می‌شود که به تلفن همراه خود اعتیاد دارند. اعتیاد به تلفن همراه مشکل اصلی است؛ اما در این میان عادت خواندن تمام اعلانیه‌هایی که روی صفحه ظاهر می‌شوند نیز باعث حواس‌پرتی افراد و غافل شدن از محیط اطراف می‌شود. این عادت در بسیاری از جوامع نوعی بی‌ادبی محسوب می‌شود. به باور یوهیونگ سان، بیشتر افرادی که این رفتار زشت را از خود نشان می‌دهند، عادت دارند که تک تک اعلانیه‌های گوشی خود را بررسی کنند و وقتی که یک اعلانیه روی صفحه موبایل آن‌ها ظاهر می‌شود فوراً آن را نگاه می‌کنند و از اطرافیان غافل می‌شوند.

مردم با توجه بیش از حد به تلفن‌های همراه، خود را به‌سرعت با روش‌هایی که فناوری می‌تواند از طریق آن‌ها تعاملات اجتماعی را مختل کند، سازگار می‌کنند. این اتفاق باعث پنهان شدن مشکلی جدی می‌شود که می‌تواند روی روابط نیز اثر بگذارد. یوهیونگ سان به همراه پروفسور جنیفر سَمپ از دانشگاه جورجیا در آتن، اطلاعات مربوط به ۴۷۲ داوطلب را به‌دقت بررسی کردند. این داوطلبان، در گزارش‌هایی عادات خود در استفاده از تلفن همراه را با اعضای تیم علمی به اشتراک گذاشته بودند. یوهیونگ سان می‌گوید زمانی که مشاهده کرد افراد در رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌ها حتی در کنار دوستان خود نیز غرق در موبایل خود می‌شوند، علاقه‌مند شد تا مطالعه‌ای را در این زمینه انجام دهد. به باور او، افراد این عادت زشت را ناخودآگاه انجام می‌دهند و فرقی نمی‌کند که کجا باشند یا در کنار چه کسی نشسته باشند.

داوطلبانی که در این آزمایش شرکت کردند، باید به چندین سوال پاسخ می‌دادند. پاسخ‌ها نیز به شکل موافق، بسیار موافق، مخالف و بسیار مخالف بودند. آن‌ها باید به پرسش‌هایی نظیر «من ترجیح می‌دهم به موبایل خود توجه بیشتری کنم» یا «دوستانم به من می‌گویند که بیش از حد با موبایل خود کار می‌کنم» پاسخ می‌دادند.

من ترجیح می‌دهم به موبایل خود توجه بیشتری کنم

نتایج این مطالعه نشان دادند که ارتباطی میان نادیده گرفتن دوستان و اطرافیان برای توجه به موبایل با افسردگی و اضطراب اجتماعی وجود دارد. پژوهش‌گران گزارش دادند هرچه میزان افسردگی افراد جدی‌تر باشد، تمایل آن‌ها برای خودداری از تعامل با سایرین افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، افرادی که اضطراب اجتماعی دارند، سعی دارند که با موبایل خود تعامل برقرار کنند؛ زیرا آن‌ها در برقراری ارتباطات رو در رو بسیار ضعیف عمل می‌کنند.

همچنین پژوهش‌گران نشان دادند ارتباطی میان ویژگی‌های شخصیتی مانند روان رنجوری (neuroticism) و تمایل به تمرکز بر احساسات منفی و موبایل وجود دارد. در مقابل، آن‌ها نشان دادند افرادی که مورد تأیید سایرین هستند، سعی می‌کنند در جمع دوستان کم‌تر به موبایل خود توجه کنند و به‌جای بحث با افراد غریبه در شبکه‌های مجازی، با دوستان خود وقت بگذرانند. علاوه بر این، پژوهش‌گران دریافتند که افراد وقتی در جمع‌های بیش از ۳ نفر حضور دارند، بیشتر از سایر مواقع به موبایل خود توجه می‌کنند؛ زیرا با خود فکر می‌کنند که ایرادی ندارد اگر در هنگام صحبت افراد با یکدیگر آن‌ها نیز حواس خود را به موبایل معطوف کنند.

به باور دکتر جنیفر سَمپ، این عادت می‌تواند بعدها پیامدهای منفی در محیط کار به دنبال داشته باشد. وی در این خصوص می‌گوید:

در دوران همه‌گیری کرونا، افراد بیش از هر زمان دیگری به موبایل‌ها و دیگر فناوری‌ها وابسته شده‌اند؛ زیرا به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده، اکثر ارتباطات از راه دور هستند. برای بسیاری از افراد، ارتباط از راه دور به‌ وسیله‌ی پیام‌های متنی یا تماس تصویری، بسیار راحت‌تر از ارتباط رو در رو است.

افسردگی به‌عنوان یک بیماری روانی، به خودی خود روی روابط افراد با دوستان و اطرافیان اثر می‌گذارد و آن‌ها را منزوی می‌کند. در این میان، اعتیاد به تلفن همراه و تمایل به نادیده گرفتن سایرین، باعث بدتر شدن شرایط بیماری خواهد شد. آن دسته از افرادی که از اضطراب اجتماعی رنج می‌برند هم دقیقاً با این مشکل مواجه هستند؛ زیرا تمرکز بیش از حد بر موبایل در جمع‌های دوستانه، سطح روابط دوستانه را کاهش می‌دهد و افراد را از یکدیگر دور می‌کند.

نکته جالبی که در پایان باید به آن اشاره کنیم این است که هرچند تمرکز بر تلفن همراه در جمع‌های دوستانه و آشنایان نشانه بی‌ادبی است؛ اما در مقابل، اگر در جمع‌های مختلف گوشی موبایل خود را برعکس روی میز بگذارید به‌طوری که پشت آن رو به بالا باشد، احترام دیگر افراد را به‌دست خواهید آورد؛ زیرا شما نشان داده‌اید که حواس خود را کاملاً متوجه آن‌ها کرده‌اید. این نشانه‌ای است مبنی بر این‌که «من به تمام حرف‌های شما گوش می‌دهم؛ زیرا این دیدار برای من بسیار مهم است و تمام حواسم به شما است».