فهرست...
برخی افراد آهن کافی در بدن خود ندارند. مصرف مکمل‌های آهن می‌تواند به بازگرداندن سطح این ماده معدنی به محدوده سالم کمک کند.
آهن یک ماده معدنی ضروری است که نقش‌های مختلفی در عملکرد بدن دارد. آهن در حفظ سلامت گلبول‌های قرمز نقش دارد. تقریباً ۷۰ درصد آهن بدن در هموگلوبین قرار دارد. این پروتئین در گلبول‌های قرمز خون است و اکسیژن موجود در خون را از ریه‌ها به سایر قسمت‌های بدن حمل می‌کند.
انواع مکمل‌های آهن
افراد می‌توانند از مکمل‌های آهن برای درمان کمبود آهن استفاده کنند. ممکن است کمبود آهن در اثر بارداری، سرطان یا بیماری کرون ایجاد شود.
اگر فردی آهن کافی در بدن خود نداشته باشد، ممکن است پزشک مکمل‌های آهن را برای او تجویز کند. افراد همچنین می‌توانند مکمل‌های آهن را بدون نسخه خریداری کنند.
مکمل‌های آهن متعددی وجود دارند که هر کدام حاوی مقادیر متفاوتی از آهن هستند. اگرچه آن‌ها معمولاً به شکل قرص هستند؛ اما برخی از آن‌ها به صورت مایع نیز در دسترس هستند.
ویتامین C به بدن کمک می‌کند آهن را به‌طور مؤثرتر جذب کند؛ بنابراین برخی از تولید کنندگان مکمل‌های آهن، ویتامین C را به فرمولاسیون اضافه می‌کنند.
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی مؤسسه ملی بهداشت ایالات متحده (NIH)، انواع آهن موجود در مکمل‌ها عبارتند از:
- فروس سولفات
- فروس گلوکونات
- فریک سیترات
- آهن لیپوزومال
فروس سولفات چیست؟
فروس سولفات نوعی آهن است. شما به‌طور معمول از طریق غذاهایی که می‌خورید آهن دریافت می‌کنید. در بدن شما، آهن بخشی از هموگلوبین و میوگلوبین شما می‌شود. هموگلوبین اکسیژن را از طریق خون به بافت‌ها و اندام‌ها می‌رساند. میوگلوبین به سلول‌های ماهیچه‌ای کمک می‌کند تا اکسیژن را ذخیره کنند.
فروس سولفات یک ماده معدنی ضروری در بدن است.
فروس سولفات برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن (کمبود گلبول‌های قرمز ناشی از کمبود آهن در بدن) استفاده می‌شود.
هشدار‌ها
در صورت ابتلا به سندرم اضافه بار آهن، کم خونی همولیتیک (کمبود گلبول قرمز)، پورفیری (اختلال آنزیمی ژنتیکی که باعث ایجاد علائمی روی پوست یا سیستم عصبی می‌شود)، تالاسمی (اختلال ژنتیکی گلبول‌های قرمز)، اگر الکلی هستید یا اگر مرتباً خون دریافت می‌کنید، از پزشک یا داروساز بپرسید که آیا مصرف فروس سولفات برای شما بی‌خطر است یا خیر.
اگر فکر می‌کنید بیش از حد از این مکمل استفاده کرده‌اید، یا اگر کسی به‌طور تصادفی آن را بلعیده است، به دنبال مراقبت‌های فوری پزشکی باشید. مصرف بیش از حد آهن به خصوص در یک کودک خردسال می‌تواند کشنده باشد.
علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل تهوع، درد شدید معده، اسهال خونی، سرفه خونی یا استفراغ شبیه تفاله قهوه، تنفس کم عمق، نبض ضعیف و سریع، پوست رنگ پریده، لب‌های آبی و تشنج باشد.
فروس سولفات را با معده خالی، حداقل ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا مصرف کنید. از مصرف آنتی اسید‌ها یا آنتی بیوتیک‌ها در ۲ ساعت قبل یا بعد از مصرف فروس سولفات خودداری کنید.
فروس سولفات تنها بخشی از یک برنامه درمانی کامل است که ممکن است شامل یک رژیم غذایی خاص نیز باشد. پیروی از برنامه غذایی که توسط پزشک یا مشاور تغذیه برای شما ایجاد شده است بسیار مهم است. شما باید با لیست غذاهایی که باید بخورید بسیار آشنا شوید تا مطمئن شوید که آهن کافی را هم از رژیم غذایی و هم از دارو‌هایتان دریافت می‌کنید.
از پزشک یا داروساز بپرسید که آیا استفاده از فروس سولفات در موارد زیر بی‌خطر است یا خیر:
- سندرم اضافه بار آهن
- اختلال گلبول قرمز مانند تالاسمی
- وضعیتی که برای آن مرتباً خون دریافت می‌کنید
اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک مشورت کنید. همچنین در نظر داشته باشید که فروس سولفات را بدون توصیه پزشکی به کودک ندهید.
چگونه باید فروس سولفات را مصرف کنم؟
- برای مصرف فروس سولفات دقیقاً طبق دستورالعمل روی مکمل یا طبق تجویز پزشک عمل کنید.
- مکملی که از نوع فروس سولفات است، باید با معده خالی، حداقل ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا مصرف شود.
- داروی مایع را با دقت اندازه‌گیری کنید. از سرنگ دوز استفاده کنید یا از دستگاه اندازه‌گیری دوز دارو (نه قاشق آشپزخانه) استفاده کنید.
- قرص را به‌طور کامل ببلعید و از خرد کردن، جویدن یا شکستن آن خودداری کنید.
- ممکن است لازم باشد رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید. تمام دستورالعمل‌های پزشک یا متخصص تغذیه خود را دنبال کنید. در مورد غذاهایی که باید بخورید یا اجتناب کنید اطلاعات کسب کنید.
فروس سولفات باید در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت، نگهداری شود.
عوارض جانبی فروس سولفات
در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک (کهیر، مشکل در تنفس، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو) به فروس سولفات، کمک فوری پزشکی دریافت کنید.
اگر واکنش‌های زیر را تجربه می‌کنید فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- درد شدید معده یا استفراغ
- سرفه همراه با مخاط خونی یا استفراغ که شبیه تفاله قهوه است
- تب
- مدفوع خونی یا قیری
عوارض جانبی رایج فروس سولفات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسهال، یبوست
- حالت تهوع، درد معده
- مدفوع سبز رنگ
- از دست دادن اشتها
فروس گلوکونات چیست؟
فروس گلوکونات نوعی آهن است. شما به‌طور معمول از طریق غذاهایی که می‌خورید آهن دریافت می‌کنید. در بدن شما، آهن بخشی از هموگلوبین و میوگلوبین شما می‌شود. هموگلوبین اکسیژن را از طریق خون به بافت‌ها و اندام‌ها می‌رساند. میوگلوبین به سلول‌های ماهیچه‌ای کمک می‌کند تا اکسیژن را ذخیره کنند.
فروس گلوکونات برای درمان یا پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن (کمبود گلبول‌های قرمز ناشی از کمبود آهن در بدن) استفاده می‌شود.
هشدار‌ها
اگر هموکروماتوز، هموسیدروزیس یا کم خونی همولیتیک دارید، نباید از فروس گلوکونات استفاده کنید.
اگر به فروس گلوکونات حساسیت دارید یا اگر شرایط زیر را دارید نباید از فروس گلوکونات استفاده کنید:
- اختلال اضافه بار آهن (هموکروماتوز، هموسیدروز)
- کم خونی همولیتیک (ناشی از تجزیه گلبول‌های قرمز)
اگر هر یک از شرایط زیر را داشته‌اید یا همچنان دارید، برای این‌که مطمئن شوید فروس گلوکونات برای شما بی‌خطر است، به پزشک خود اطلاع دهید:
- کولیت زخمی یا اولسراتیو
- زخم معده یا مشکلات مشابه در معده
- تالاسمی (اختلال ژنتیکی گلبول‌های قرمز)
- اگر مرتباً تزریق خون دریافت می‌کنید
اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک مشورت کنید. دوز مورد نیاز شما ممکن است در دوران بارداری یا در دوران شیردهی متفاوت باشد.
فروس گلوکونات برای استفاده افراد کمتر از ۱۸ سال تأیید نشده است.
چگونه باید فروس گلوکونات را مصرف کنم؟
- برای مصرف فروس گلوکونات دقیقاً طبق دستورالعمل روی مکمل یا طبق تجویز پزشک عمل کنید.
- فروس گلوکونات را با معده خالی، حداقل ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا مصرف کنید.
- اگر فروس گلوکونات معده خالی شما را ناراحت کند، ممکن است لازم باشد که آن را همراه با غذا مصرف کنید.
- فروس گلوکونات را با یک لیوان پر آب میل کنید.
- داروی مایع را با دقت اندازه‌گیری کنید. از سرنگ دوز استفاده کنید یا از دستگاه اندازه‌گیری دوز دارو (نه قاشق آشپزخانه) استفاده کنید.
- قرص را به‌طور کامل ببلعید و از خرد کردن، جویدن یا شکستن آن خودداری کنید.
فروس گلوکونات می‌تواند دندان‌های شما را لکه‌دار کند؛ اما این اثر موقتی است. برای جلوگیری از لک شدن دندان، فرم مایع فروس گلوکونات را با آب یا آب میوه (نه با شیر) مخلوط کنید و مخلوط را از طریق نی بنوشید. همچنین می‌توانید هفته‌ای یک‌بار دندان‌های خود را با جوش شیرین تمیز کنید تا لکه‌های دندانی را درمان کنید.
فروس گلوکونات تنها بخشی از یک برنامه درمانی کامل است که ممکن است شامل یک رژیم غذایی خاص نیز باشد. پیروی از برنامه غذایی که توسط پزشک یا مشاور تغذیه برای شما ایجاد شده است بسیار مهم است. شما باید با لیست غذاهایی که باید بخورید بسیار آشنا شوید تا مطمئن شوید که آهن کافی را هم از رژیم غذایی و هم از دارو‌هایتان دریافت می‌کنید.
هنگام مصرف فروس گلوکونات از چه چیز‌هایی باید اجتناب کنم؟
برخی از مواد معدنی یا آنتی اسید‌ها می‌توانند جذب گلوکونات آهن را برای بدن دشوارتر کنند. از مصرف آنتی اسید‌ها یا آنتی بیوتیک‌ها در ۲ ساعت قبل یا ۲ ساعت پس از مصرف فروس گلوکونات خودداری کنید. برخی از این داروها عبارتند از:
- سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، لومفلوکساسین، نورفلوکساسین، افلوکساسین
- دمکلوسایکلین، داکسی سایکلین، مینوسیکلین یا تتراسایکلین
برخی غذا‌ها نیز می‌توانند جذب گلوکونات آهن را برای بدن شما دشوارتر کنند. از مصرف این داروها در مدت ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت پس از خوردن ماهی، گوشت، جگر و غلات کامل یا نان یا غلات غنی شده خودداری کنید.
عوارض جانبی فروس گلوکونات
در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک (کهیر، تاول یا پوسته شدن پوست، تب، مشکل در تنفس، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو) کمک فوری پزشکی دریافت کنید.
اگر واکنش‌های زیر را تجربه می‌کنید فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- خون قرمز روشن در مدفوع شما
- مدفوع سیاه یا قیری
- تب
- دل درد
- سرفه خونی یا استفراغی که شبیه تفاله قهوه است.
- درد در قفسه سینه یا گلو هنگام بلعیدن قرص فروس گلوکونات
عوارض جانبی رایج این مکمل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- یبوست، اسهال
- حالت تهوع، استفراغ، درد معده
- از دست دادن اشتها
- مدفوع سبز رنگ
- لکه دار شدن موقت دندان‌ها
فریک سیترات چیست؟
فریک سیترات حاوی آهن است که به فسفات‌هایی که از طریق غذا دریافت می‌کنید متصل می‌شود و به بدن شما کمک می‌کند فسفات کم‌تری جذب کند. این می‌تواند مقدار فسفر (یک ماده معدنی) را در خون شما کاهش دهد.
فریک سیترات برای کنترل سطح فسفر در بزرگسالان مبتلا به بیماری مزمن کلیوی که تحت دیالیز هستند استفاده می‌شود. فریک سیترات همچنین برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن در بزرگسالان مبتلا به بیماری مزمن کلیوی که دیالیز نمی‌شوند استفاده می‌شود.
قبل از مصرف فریک سیترات چه چیزی را باید با پزشک خود در میان بگذارم؟
اگر به فریک سیترات حساسیت دارید یا اگر اختلال اضافه بار آهن (هموکروماتوز) دارید نباید از آن استفاده کنید
اگر تا به حال هر یک از شرایط زیر را داشته‌اید، آن را با پزشک در میان بگذارید:
- بیماری کبد
- اختلال معده یا روده
- خون‌ریزی معده
- جراحی معده یا روده
مشخص نیست که آیا این دارو به نوزاد متولد نشده آسیب می‌رساند یا خیر. مصرف بیش از حد آهن می‌تواند باعث سقط جنین، نقایص مادرزادی یا دیابت مرتبط با بارداری شود. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک اطلاع دهید.
هنگام استفاده از این دارو ممکن است شیر دادن به نوزاد بی‌خطر نباشد. در مورد خطرات احتمالی از پزشک خود سوال کنید. همچنین دوز مورد نیاز شما ممکن است در دوران بارداری یا در دوران شیردهی متفاوت باشد.
این دارو برای افراد کمتر از ۱۸ سال تأیید نشده است.
چگونه باید فریک سیترات مصرف کنم؟
برای مصرف فروس گلوکونات دقیقاً طبق دستورالعمل روی مکمل یا طبق تجویز پزشک عمل کنید. پزشک ممکن است گاهی دوز مصرفی شما را تغییر دهد. دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.
اگر فریک سیترات را همراه با وعده‌های غذایی مصرف کنید بهترین نتیجه را دارد.
قرص فریک سیترات را خرد نکنید و نجوید. این قرص ممکن است باعث تغییر رنگ دندان‌ها یا دهان شما شود.
فریک سیترات حاوی آهن است که در زمان مصرف این دارو توسط بدن شما جذب و ذخیره می‌شود. برای اطمینان از این‌که بدن شما آهن زیادی ذخیره نمی‌کند، به آزمایش خون مکرر برای بررسی سطح آهن نیاز دارید.
ممکن است در حین استفاده از فریک سیترات به رعایت رژیم غذایی خاصی نیاز داشته باشید. تمام دستورالعمل‌های پزشک یا متخصص تغذیه خود را دنبال کنید.
- فریک سیترات را در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.
- در بطری را محکم بسته و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید. مصرف بیش از حد تصادفی آهن یکی از علل اصلی مرگ و میر در کودکان زیر ۶ سال است.
عوارض جانبی احتمالی فریک سیترات چیست؟
در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک (کهیر، تنفس دشوار، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو) به کمک فوری پزشکی نیاز خواهید داشت.
اگر شرایط زیر را تجربه کردید فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- مشکلات شدید معده (درد، استفراغ، اسهال)
- پتاسیم بالا (حالت تهوع، ضعف، احساس گزگز، درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم، از دست دادن توانایی حرکت)
عوارض جانبی رایج این مکمل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسهال، یبوست
- رنگ تیره مدفوع یا احساس حرکات غیر عادی روده شما
- حالت تهوع، استفراغ، درد معده
- سرفه کردن
چه دارو‌های دیگری بر فریک سیترات تأثیر می‌گذارند؟
اگر هر یک از دارو‌های زیر را مصرف می‌کنید، آن‌ها را جدا از دوز فریک سیترات مصرف کنید:
- آنتی بیوتیکی به نام داکسی سایکلین: این دارو را حداقل ۱ ساعت قبل از مصرف فریک سیترات مصرف کنید.
- آنتی بیوتیکی به نام سیپروفلوکساسین: آن را حداقل ۲ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از مصرف فریک سیترات مصرف کنید.
سایر داروها از جمله دارو‌های تجویزی و بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی ممکن است بر فریک سیترات تأثیر بگذارند. در مورد تمام دارو‌های فعلی خود و هر دارویی که مصرف آن‌ها را شروع کرده یا متوقف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
آهن لیپوزومال چیست؟
در ساخت مکمل‌های آهن لیپوزومال از فناوری دارو رسانی لیپوزومال استفاده می‌شود. به کمک این فناوری دارو رسانی، محتویات دارو درون لیپوزوم‌ها قرار گرفته و از طریق مکانیسمی متفاوت از سایر داروها، توسط بدن جذب می‌شوند.
لیپوزوم‌ها یک ساختار کروی با ماهیت فسفولیپیدی هستند که به غشای بیرونی سلول‌های انسانی شباهت دارند. با تهیه لیپوزوم‌ها در محلولی از DNA یا داروها می‌توان آن‌ها را از دولایه لیپیدی عبور داد. لیپوزوم‌ها به عنوان مدلی برای سلول‌های مصنوعی استفاده می‌شوند. لیپوزوم‌ها همچنین می‌توانند برای رساندن دارو به روش‌های دیگر طراحی شوند.
وقتی آهن در لیپوزوم‌ها قرار می‌گیرد، به‌سادگی از سد اسید معده عبور می‌کند و دست نخورده به روده‌ی کوچک می‌رسد. در روده‌ی کوچک، سلول‌های M به دلیل کم بودم میزان لیزوزیم، آهن نانولیپوزومال را بدون نیاز به انتقال دهنده خاصی به‌صورت یکپارچه جذب می‌کنند.
پس از آن، لیپوزوم حاوی آهن از ماکروفاژها توسط اندوسیتوز جذب شده و از طریق جریان لنفاوی، به‌صورت دست نخورده به سلول هپاتوسیت کبد می‌رسد. لیپوزوم به آهن اجازه می‌دهد تا بر محیط آزاد معده غلبه کند، از تخریب ماده‌ی اولیه یا غیرفعال شدن آن جلوگیری کرده و امکان جذب مستقیم آن را فراهم می‌کند.
چنین فرآیندی باعث می‌شود که فراهمی زیستی آهن لیپوزومال بالاتر از سایر انواع مکمل‌های موجود در بازار باشد. از آن‌جایی که در روش دارو رسانی لیپوزومال درصد جذب مواد توسط بدن بالا بوده و دور ریز آن کم است، فراهمی زیستی افزایش می‌یابد. در واقع به درصدی از یک ماده که توسط بدن جذب می شود فراهمی زیستی می‌گویند.
شرایطی که مکمل‌های آهن می‌توانند درمان کنند
شایع‌ترین بیماری که نیاز به مکمل‌های آهن دارد، کم خونی ناشی از فقر آهن است. افراد مبتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن، سلول‌های خونی سالم کافی برای حمل اکسیژن به قسمت‌هایی از بدن که به آن نیاز دارند، ندارند. این به این دلیل است که کمبود آهن در خون وجود دارد.
مصرف مکمل‌های آهن می‌تواند میزان آهن موجود در بدن را به سطح سالمی برساند.
ممکن است کمبود آهن داشته باشید؛ اما کم خونی ناشی از فقر آهن نداشته باشید. افراد مبتلا به کمبود آهن ممکن است میزان مناسبی از هموگلوبین را داشته باشند؛ اما علائمی مشابه علائم کم خونی ناشی از فقر آهن دارند که عبارتند از:
- خستگی
- ضعف
- سرگیجه
- تنگی نفس
- پوست رنگ پریده
کمبود آهن ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- بارداری: زنان باردار ممکن است دچار کمبود آهن شوند. این به این دلیل است که تقاضا برای گلبول‌های قرمز جدید برای حمایت از جنین افزایش می‌یابد. یک بررسی نشان داد که مصرف مکمل‌های آهن در دوران بارداری خطر ابتلا به کمبود آهن را کاهش می‌دهد.
- از دست دادن خون: از دست دادن خون به دلیل قاعدگی شدید، فتق یا خون‌ریزی گوارشی ممکن است باعث کمبود آهن شود و فرد به مکمل‌های آهن نیاز پیدا کند.
- سرطان: یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که کمبود آهن در افراد مبتلا به سرطان شایع است.
- رژیم غذایی: برخی از افرادی که از رژیم غذایی غنی از آهن استفاده نمی‌کنند ممکن است دچار کمبود آهن شوند.
- سوء جذب: برخی شرایط (از جمله بیماری سلیاک، بیماری کرون، فیبروز کیستیک و پانکراتیت مزمن) می‌توانند جذب آهن را برای بدن دشوارتر کنند.
افراد همچنین ممکن است مکمل‌های آهن را برای اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD) یا افزایش عملکرد ورزشی مصرف کنند.
برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که سطوح پایین آهن ممکن است با ADHD مرتبط باشد. با این‌حال، مطالعات دیگر نشان می‌دهند که ممکن است ارتباطی وجود نداشته باشد. همچنین، یک بررسی نشان داد عملکرد ورزشکارانی که کمبود آهن اندکی داشتند، پس از مصرف مکمل‌های آهن بهبود یافت.
جایگزین‌های مکمل آهن
در حال حاضر، جایگزین‌های کمی برای مکمل‌های آهن وجود دارد.
با این‌حال، یک جایگزین ممکن، رژیم غذایی سرشار از غذاهای غنی از آهن است. خوردن غذاهای غنی از آهن با منبع خوب ویتامین C به عنوان بخشی از همان وعده غذایی، می‌تواند جذب آهن را در بدن بهبود ببخشد.
غذاهای زیر سرشار از ویتامین C هستند:
- پرتقال
- کلم بروکلی
- سیب زمینی
- فلفل قرمز و سبز
- توت فرنگی
اگر فردی تمایلی به مصرف مکمل آهن ندارد، باید سایر اقدامات را با یک متخصص در میان بگذارد.
جمع‌بندی
آهن یک ماده معدنی مهم است که به گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند تا اکسیژن را به قسمت‌های مختلف بدن منتقل کنند. اگر فردی آهن کافی در بدن خود ندارد، باید مکمل آهن مصرف کند یا از یک رژیم غذایی حاوی غذاهای غنی از آهن پیروی کند.
کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از شرایطی است که نیاز به مکمل‌های آهن دارد. افرادی که کمبود آهن را به دلیل بارداری یا از دست دادن خون تجربه می‌کنند نیز ممکن است به مصرف مکمل‌های آهن نیاز داشته باشند.
مصرف مکمل‌های آهن ممکن است باعث ایجاد برخی عوارض جانبی جزئی در بدن شود. اگر کسی مشکوک است که آهن زیادی مصرف کرده است، باید در اسرع وقت به دنبال کمک پزشکی حرفه‌ای باشد.
مقدار آهن مورد نیاز یک فرد در روز به عوامل مختلفی بستگی دارد. اگر کسی می‌خواهد مکمل آهن مصرف کند، باید با یک متخصص یا داروساز صحبت کند.
اگرچه جایگزین‌های کمی برای مکمل‌های آهن وجود دارد؛ اما پیروی از یک رژیم غذایی حاوی غذاهای غنی از آهن ممکن است به حفظ سطوح بهینه این ماده معدنی مهم کمک کند.
