کبد چرب، وضعیتی مهم است که با رژیم غذایی، سبک زندگی و تناسب اندام مرتبط است و در صورت عدم درمان می‌تواند مشکل‌ساز شود.
پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که جراحی کاهش وزن به‌طور قابل توجهی خطر پیامد‌های نامطلوب کبدی و همچنین حوادث حاد قلبی عروقی (MACE) را در بیماران مبتلا به استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) در مقایسه با بیماران مشابهی که جراحی نکرده‌اند، کاهش می‌دهد.
استیون نیسن، نویسنده ارشد این مقاله از مؤسسه قلب، عروق و قفسه سینه کلیولند می‌گوید:
این اولین مطالعه پزشکی است که یک روش درمانی مؤثر را گزارش می‌دهد که با کاهش خطر عوارض جانبی عمده در بیماران مبتلا به NASH مرتبط است.
وی تأکید کرد که این مطالعه عظیم نشان می‌دهد که در بیماران مبتلا به چاقی و NASH، کاهش وزن قابل توجه و پایدار با جراحی کاهش وزن می‌تواند به طور هم‌زمان از قلب محافظت کرده و خطر پیشرفت به مرحله نهایی بیماری کبدی را کاهش دهد.
مطالعه عظیم در زمینه درمان کبد چرب
مطالعه روش‌های جراحی و اثربخشی طولانی‌مدت در بیماری NASH و خطر چاقی یا به اختصار SPLENDOR، شامل ۱۱۵۸ بیمار مبتلا به NASH اثبات‌شده بدون سیروز کبدی بود. ۶۵۰ نفر تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار گرفتند و ۵۰۸ نفر باقیمانده به عنوان گروه مقایسه عمل کردند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان ۴۹.۸ سال، شاخص توده بدنی ۴۴.۱ کیلوگرم بر متر مربع و تقریباً ۶۴ درصد زن بودند.
جراحی چاقی شامل بای پس معده Roux-en-Y، که در ۸۳ درصد از بیماران انجام شد و اسلیو گاسترکتومی می‌شود که در ۱۷ درصد دیگر انجام شد.
دکتر علی امینیان، نویسنده اصلی این مقاله و مدیر مؤسسه باریاتریک و متابولیک کلینیک کلیولند، می‌گوید:
هدف اصلی ما این بود که در پایان، پیامد‌های نامطلوب کبدی و MACE کاهش یابد.
عوارض جانبی عمده بیماری کبد شامل پیشرفت به سیروز بالینی یا بافتی، ایجاد سرطان کبد، نیاز به پیوند کبد یا مرگ است. عوارض MACE نیز ترکیبی از حوادث عروق کرونر، حوادث عروق مغزی، نارسایی قلبی یا مرگ قلبی عروقی است.
در یک پیگیری متوسط ۷ ساله، مشخص شد در گروهی از بیماران که جراحی کاهش وزن را انجام دادند، فقط پنج نفر عارضه جانبی بیماری کبدی را تجربه کردند و این در حالی بود که در گروه دیگر که جراحی را انجام ندادند ۴۰ نفر این عارضه‌ها را تجربه کردند.
در مدت زمان ۱۰ سال، بروز تجمعی پیامد‌های نامطلوب کبدی در گروهی که جراحی کاهش وزن را انجام دادند ۸۸ درصد پایین‌تر آمد. به‌طور کلی، ۲.۳ درصد از شرکت کنندگانی که جراحی را انجام داده بودند در طی مدت ۱۰ سال به عارضه‌های مختلف بیماری‌های کبدی مبتلا شدند و ۹.۶ درصد از افرادی که جراحی را انجام ندادند نیز به این عارضه‌ها مبتلا شدند.
در پایان مطالعه، مشخص شد که ۳۹ بیمار که جراحی کاهش وزن را انجام دادند عوارض MACE را تجربه کردند و این در حالی بود که ۶۰ بیمار در گروهی که جراحی را انجام نداده بودند این عرضه‌های قلبی عروقی را تجربه کردند. در مدت زمان ۱۰ سال، بروز تجمعی پیامد‌های MACE در گروهی که جراحی کاهش وزن را انجام دادند ۷۰ درصد پایین‌تر آمد. به‌طور کلی، ۸.۵ درصد از شرکت کنندگانی که جراحی را انجام داده بودند در طی مدت ۱۰ سال به عارضه‌های مختلف MACE مبتلا شدند و ۱۵.۷ درصد از افرادی که جراحی را انجام ندادند نیز به این عارضه‌ها مبتلا شدند.
در مدت زمان ۱۰ سال، جراحی کاهش وزن میانگین وزن بدن را در میان افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند ۲۲.۴ درصد کاهش داد و این در حالی بود که میانگین کاهش وزن در گروهی که جراحی را انجام نداده بودند فقط ۴.۶ درصد کاهش یافته بود.
با این‌حال، نویسندگان خاطرنشان می‌کنند که خطر عوارض جانبی عمده در طی ۳۰ روز پس از جراحی چاقی نسبتاً بالا بود و به ۹.۵ درصد می‌رسید.
در سال اول پس از انجام این روش، تنها چهار بیمار (۰.۶ درصد) به دلیل عوارض جراحی جان خود را از دست داده بودند که دو بیمار به دلیل نشت دستگاه گوارش فوت کرده بودند.
درمان اصلی و اولیه برای NASH کاهش وزن است
همان‌طور که نویسندگان خاطرنشان می‌کنند، چاقی عامل اصلی پاتوفیزیولوژیک NASH است و کاهش وزن حتی با انجام جراحی، در حال حاضر درمان اولیه و اصلی برای NASH است.
آن‌ها تأکید می‌کنند که جراحی چاقی مؤثرترین درمان موجود برای چاقی است.
دکتر شانو کوتاری، رئیس انجمن آمریکایی جراحی متابولیک و چاقی، با این موضوع موافق است و در بیانیه‌ای می‌گوید:
هیچ درمانی به جز جراحی چاقی چنین تأثیر قابل توجهی در کاهش خطر پیامد‌های شدید یا مرگ در بیماران NASH نداشته است. جراحی چاقی باید به عنوان اولین درمان این بیماران در نظر گرفته شود.
همان‌طور که دکتر امینیان نیز اشاره کرد، در حال حاضر هیچ داروی مؤثر مورد تأیید FDA برای درمان کبد چرب وجود ندارد.
یافته‌های قابل توجه این مطالعه شواهد محکمی ارائه می‌دهند که جراحی چاقی باید به عنوان یک گزینه درمانی مؤثر برای بیماران مبتلا به کبد چرب پیشرفته و چاقی در نظر گرفته شود.
