اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی یا بیماری ADHD یک وضعیت رایج است که اختلالی رشدی محسوب می‌شود و زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
اختلال کم توجهی-بیش فعالی یک وضعیت سلامت روان رایج است که اغلب به اشتباه درک می‌شود. علائم این بیماری عبارتند از بی‌توجهی، بیش فعالی و تکانشگری. همه این‌ها رفتار‌هایی هستند که افراد به‌طور هم‌زمان یا جدا جدا تجربه میکنند. برای افراد مبتلا به ADHD، این رفتار‌ها به طور مکرر اتفاق می‌افتند و در زندگی روزمره در مدرسه، خانه و هر جای دیگری تداخل ایجاد میکنند.
ADHD بیش از ۶ میلیون کودک آمریکایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افرادی که ADHD دارند تا سن ۱۲ سالگی علائم را نشان می‌دهند و معمولاً تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه می‌یابد. این وضعیت می‌تواند افراد را در تمام طول زندگی تحت تأثیر قرار دهد.
به طور متوسط، دو دانش‌آموز در هر کلاس درس در ایالات متحده بیماری ADHD دارند. توجه به این نکته مهم است که ADHD تنها یکی از راه‌های تعریف رفتار یک فرد است. این به باهوش بودن شما یا این‌که می‌توانید در ورزش، موسیقی یا هنر یا در هر رشته دیگری موفق شوید و برتری یابید، هیچ ربطی ندارد.
چه چیزی باعث ADHD می‌شود و چه چیزی باعث ADHD نمی‌شود
هیچ کس دقیقاً نمی‌داند چه چیزی باعث ADHD می‌شود. دانشمندان فکر میکنند که ژن‌ها ممکن است نقشی داشته باشند؛ اما تا به این لحظه هیچ کس دقیقاً نمی‌داند که چگونه ژن‌ها باعث این بیماری می‌شوند. بر اساس سال‌ها یافته‌های تحقیقاتی، دانشمندان این وضعیت را به ترکیبی از نحوه عملکرد مغز و محیط شخصی او نسبت می‌دهند.
تحقیقات نشان داده است که چه چیزی باعث ADHD نمی‌شود. برای مثال، یافته‌ها از نظریه‌های رایج مبنی بر این‌که مصرف بیش از حد قند یا استفاده طولانی مدت از وسایل الکترونیکی مسئول ایجاد این بیماری در کودکانی است که از دهه ۹۰ به بعد متولد شده‌اند، پشتیبانی نمی‌کند. از دهه ۹۰ میلادی به بعد، تعداد موارد ADHD در آمریکا افزایش یافت.
امروزه حداقل ۹.۴ درصد از کودکان این بیماری را دارند. متخصصان بر اساس تمام تحقیقاتی که انجام شده‌اند و یافته‌های دیگری که بررسی شده‌اند، بر این باور هستند که افزایشی در تعداد مبتلایان ADHD رخ نداده است؛ بلکه آگاهی ما از این بیماری افزایش یافته است و به کمک آن می‌توانیم افراد بیشتری که به آن مبتلا هستند را شناسایی کنیم.
نحوه تعامل والدین با فرزندشان نیز باعث ADHD نمی‌شود؛ اما کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD رفتارهای خاصی دارند که نسبت به همسالان خود، بیشتر به مشارکت والدین خود نیاز دارند.
تغییر رفتار‌ها به عنوان درمان
اکثر روان‌شناسان به ADHD به عنوان یک ویژگی منحصر به فرد نگاه میکنند که مانند رنگ چشم یا قد نمی‌توان آن را تغییر داد. پزشکان نمی‌توانند ADHD را درمان کنند؛ همان‌طور که نمی‌توانند طول پا‌های شما را دو برابر کنند.
اگر کسی برای رسیدن به قفسه‌های بلند کتاب مشکل داشته باشد، آیا به او می‌گویید که باید قد بلندتر باشد؟ البته که نه. اما می‌توانید پیشنهاد دهید که از پله پله استفاده کند.
خبر خوب این است که راه‌هایی وجود دارند که افراد مبتلا به ADHD می‌توانند به کمک آن‌ها بر چالش‌هایی که این وضعیت به همراه دارد، غلبه کنند. شواهد موجود دو نوع درمان مجزا را برای ADHD پیشنهاد می‌دهند.
رفتار درمانی معمولاً توسط والدین و معلمان که با هم کار میکنند اجرا می‌شود. این شامل تعیین اهداف واضح و ارائه بازخورد در مورد پیشرفت به سمت آن اهداف، معمولاً به صورت روزانه است. یکی دیگر از ویژگی‌های این روش، ارائه پاداش یا امتیازات است و زمانی که افراد مبتلا به ADHD به اهداف خود می‌رسند، به آن‌ها پاداش داده می‌شود.
یکی از مؤثرترین درمان‌ها، آموزش به والدین است. آموزش‌هایی که به والدین نشان می‌دهند که چگونه هنگام انجام تکالیف مدرسه و کار‌های خانه و عموماً رفتار خوب، توجه بیشتری داشته باشند. والدین و معلمان می‌توانند به جای این‌که از طریق اصلاح و تنبیه به بچه‌ها کمک کنند، آن‌ها را مجبور کنند که همواره رفتارهای خوب داشته باشند. با افزایش سن، کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD می‌توانند اهدافی را برای خود تعیین کنند و سخت تلاش کنند تا راه‌هایی را برای سازماندهی و مدیریت روز خود بیاموزند.
رفتار درمانی واقعاً تفاوت ایجاد می‌کند؛ زیرا ADHD مانند نوری عمل می‌کند که توسط یک سوئیچ تنظیم کننده نور کنترل می‌شود. به جای این‌که این نور صرفاً روشن یا خاموش شود، می‌توان آن را تا یک سطح بسیار روشن افزایش داد یا آن را تا حد ممکن کم سو کرد. علائم ADHD نیز می‌توانند در پاسخ به موقعیت‌ها و تعاملات خاص افزایش یا کاهش یابد.
دارو‌ها می‌توانند کمک کنند
دارو‌های محرک تجویزی، مانند آدرال و ریتالین، می‌توانند به بسیاری از افراد مبتلا به ADHD کمک کنند تا برای مدت طولانی‌تری تمرکز کنند. با این‌حال، مانند همه دارو‌ها، برخی افراد به دلیل عوارض جانبی نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند. برخی از دارو‌های غیر محرک در دسترس هستند؛ اما عموماً تأثیر کم‌تری دارند.
محققان دریافته‌اند که به ویژه برای کودکان خردسال مبتلا به ADHD، بهترین رویکرد زمانی است که رفتار درمانی در ابتدا شروع شود.
ADHD می‌تواند در دوران کودکی و بزرگسالی از تغییرات بزرگ جلوگیری کند. در این دوران اتفاقات بزرگی مانند شروع مدرسه راهنمایی یا دبیرستان، یادگیری رانندگی، رفتن به دانشگاه یا وارد شدن به بازار کار رخ می‌دهد و اگر بیماری کنترل نشود، افراد از انجام این کارها باز می‌مانند؛ زیرا در این دوران معمولاً توجه و درمان بیشتری لازم است.
سال‌ها تحقیق پژوهش‌گران را به این باور رسانده است که افراد مبتلا به ADHD زمانی می‌توانند در دراز مدت موفق باشند که آن‌ها، خانواده‌ها و معلمانشان به سختی تلاش کنند تا مهارت‌ها و الگو‌های رفتاری خاصی که زندگی روزمره را پیچیده میکنند، تغییر دهند. همچنین زمانی که آن‌ها آن حمایت را تا زمانی که لازم است دریافت کنند، در مسیر کنترل بیماری خواهند بود و مشکلی در زندگی آن‌ها ایجاد نمی‌شود.
