آکنه و هر آنچه که باید در مورد این بیماری پوستی بدانید
فهرست...
آکنه که با نام جوش دوران بلوغ نیز شناخته میشود، یکی از بیماریهای پوستی رایج است که بسیاری از افراد آن را تجربه کردهاند.
همه ما این حالت را تجربه کردهایم: فردا صبح یک قرار یا یک جلسه مهم دارید، در آینه نگاه میکنید و چه میبینید؟ یک جوش بزرگ. این جوشها به جوشهای مهمانی معروف هستند و همیشه در موقعیتهای مهم و بهصورت ناخواسته ظاهر میشوند.
بر اساس گفتههای مایو کلینیک (برترین بیمارستان جهان)، آکنه یک جوش یا خوشهای از لکهها است که مشکلی رایج در تمامی سنین بوده و پسران، دختران، مردان و زنان را تحت تأثیر قرار میدهد.
آکنه یا آکنه ولگاریس زمانی رخ میدهد که غدد موجود در پوست، بیش از حد چربی طبیعی پوست (روغن سبوم) را تولید و ترشح میکنند.
سبوم همراه با سلولهای مرده پوست میتواند منافذ پوست را مسدود کرده و در نتیجه آکنه ایجاد کند. در چنین شرایطی، گاهی اوقات باکتریهایی بهنام کاتی باکتریوم آکنه (C.acnes) وارد منافذ میشوند و باعث آکنه ملتهب میشوند.
علائم و نشانههای آکنه
بر اساس گزارش آکادمی پوست آمریکا (AAD)، آکنه شایعترین بیماری پوستی است که مردم را درسراسر جهان درگیر میکند.
حدود ۵۰ میلیون آمریکایی با آکنه زندگی میکنند و بیشتر آنها در سنین نوجوانی یا جوانی هستند. به گفته AAD، حدود ۸۵ درصد از نوجوانان در نهایت دچار آکنه میشوند.
به گفته دانشکده پزشکی جان هاپکینز، آکنه یک اصطلاح گسترده برای انواع مختلف برآمدگیها است که همه علائم متفاوتی با یکدیگر دارند. مؤسسه ملی بهداشت و دانشگاه نیویورک میگویند که بهطور کلی شش نوع آکنه خاص وجود دارد:
جوش سر سفید: هنگامی که یک منفذ بسته با چربی و سلولهای مرده پوست برخورد میکند، جوش سر سفید ایجاد میشود. جوش سر سفید، بهصورت برجستگی سفید روی سطح پوست ظاهر میشود.
جوشهای سر سیاه: در جوش سرسیاه، حفره فقط تا حدی مسدود شده و باز میماند. وقتی چربی و سلولهای مرده پوست به اکسیژن موجود در هوا واکنش نشان میدهند، این جوشها سر سیاه میشوند.
سفتدانه یا پاپول: پاپولها جوشهای قرمز ریز و سفت هستند. وقتی باکتریها در حفره گیر میکنند، پاپولها شکل میگیرند.
چرکدانه یا پوسچول: پوسچولها شبیه پاپولها هستند؛ اما حاوی چرکی هستند که از سلولهای سفید مرده تشکیل شده است.
ندولها: این ضایعات ملتهب بزرگ زمانی ایجاد میشوند که جوش به لایههای عمیق پوست گسترش مییابد.
آکنه کیستیک: این نوع آکنه شدید، شبیه ندول است و زمانی ایجاد میشود که لایه عمیقتر پوست ملتهب میشود. تفاوت در این است که کیستها دارای چرک هستند. این تودههای قرمز نرم، دردناک بوده و درمان آنها دشوار است. معمولاً برای درمان آنها باید به متخصص پوست مراجعه کنید.
همانطور که آکنه میتواند به اشکال مختلف ظاهر شود، شدت آکنه نیز بسته به نوع آن متفاوت است.
جوشهای سرسیاه و سرسفید بدون التهاب هستند و معمولاً کنترل آنها ساده است. پاپولها و پوسچولها نوعی آکنه التهابی هستند؛ اما التهاب لزوماً به معنای آکنه شدید نیست.
یورام هارت، متخصص پوست از سان فرانسیسکو، میگوید:
افرادی که آکنه خفیف دارند، ممکن است دارای برخی از جوشهای سر سفید و سیاه و تعدادی جوشهای قرمز و ملتهب به نام پاپول باشند. معمولاً تعداد این جوشها کمتر از ۱۰ عدد است.
جوشهای سرسفید و سرسیاه، عادی و خفیف هستند؛ اما همچنان میتوانند به یک مشکل تبدیل شوند که به این شرایط «آکنه متوسط» میگویند. دکتر هارت میگوید افرادی که دارای آکنه متوسط هستند میتوانند جوشهای سر سیاه و سر سفید زیادی داشته باشند و همچنین احتمالاً ۱۰ تا ۳۰ جوش قرمز و ملتهب دارند.
وجود ندولها و کیستها یا بسیاری از جوشها در قسمتهای مختلف بدن مانند صورت، پشت، گردن و قفسه سینه، نشان دهنده شرایطی بهنام «آکنه شدید» است.
افراد مبتلا به آکنه شدید معمولاً در هر لحظه بیش از ۳۰ جوش قرمز و ملتهب خواهند داشت. آنها همچنین میتوانند چند کیست و ندول عمیق داشته باشند که درمان آنها دشوارتر است و معمولاً پس از بهبودی جای زخم آنها باقی میماند.
علل و عوامل خطر آکنه
حتی اگر نحوه شکلگیری آکنه (چربی + سلولهای مرده پوست = مسدود شدن منافذ پوست) را درک کرده باشید، ممکن است تعجب کنید که چرا پوست شما پر از جوش است در حالی که به نظر میرسد دیگران همیشه پوست شفافی دارند.
عوامل متعددی وجود دارند که میتوانند آکنه را تشدید کرده یا خطر شما برای ابتلا به آکنه را افزایش دهند.
تغییر در سطح هورمونها (مانند دوران بلوغ یا قاعدگی): همانطور که آکادمی پوست آمریکا اشاره میکند، تغییر هورمونها باعث میشود غدد چربی سبوم بیشتری ترشح کنند.
لوازم آرایشی یا محصولات مراقبت از مو: لوازم آرایشی روغنی میتوانند منافذ پوست شما را مسدود کرده و شما را مستعد جوشهای پوستی کنند.
داشتن سابقه خانوادگی آکنه: به نظر میرسد بین آکنه و ژنها ارتباط وجود دارد. بنابراین اگر والدین شما با آکنه دست و پنجه نرم میکنند، شما نیز ممکن است به آکنه مبتلا شوید.
برخی داروها: در صورت مصرف داروهای دیگر مانند کورتیکواستروئیدها یا لیتیوم ممکن است آکنه در پوست شما پدید آید.
قرار گرفتن لباسها یا اشیا (مانند کلاه، کلاه ایمنی یا ماسک صورت) روی پوست: کارا شاه، متخصص پوست و متخصص اطفال در این خصوص میگوید که هر زمان فشار یا اصطکاکی روی پوست شما ایجاد میشود، آکنه میتواند رخ دهد. به این حالت آکنه مکانیکا میگویند. در زمان کووید ۱۹، پدیدهای بهنام ماسکنه یا ماسک آکنه رخ داد و این موضوع با توجه به آنچه متخصصان پوست در مورد اثرات اصطکاک روی پوست میدانند، به یک مشکل تبدیل شده است.
استرس: استرس باعث افزایش سطح کورتیزول بدن شما میشود. کورتیزول هورمونی است که باعث میشود غدد شما چربی بیشتری تولید کنند.
آکنه چگونه تشخیص داده میشود؟
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی دانشکده پزشکی جان هاپکینز، پزشک یا متخصص پوست معمولاً با نگاه به پوست شما میتواند آکنه را تشخیص دهد. آنها صورت، قفسه سینه، کمر و هر ناحیه دیگری را که در آن آکنه ظاهر میشود بررسی میکنند.
برخی از بیماریهای پوستی گاهی با آکنه اشتباه گرفته میشوند. اگر فکر میکنید آکنه دارید؛ اما پوست شما با درمان بهبود نمییابد یا بدتر میشود، پزشک میتواند تشخیص دقیقی انجام دهد.
مدت زمان آکنه
مدت زمان آکنه در افراد مختلف، متفاوت است. به گفته مؤسسه ملی بهداشت، هنگامی که آکنه در سنین نوجوانی ایجاد میشود، معمولاً تا زمانی که فرد در اواسط بیست سالگی قرار میگیرد، کمتر مشکل ساز میشود.
متأسفانه، برخی از افراد حتی در بیست سالگی هم با آکنه دست و پنجه نرم میکنند. در حقیقت، حدود ۳ درصد از بزرگسالان بالای ۳۵ سال همچنان کم و بیش آکنه پوستی دارند.
گزینههای درمانی و دارویی برای آکنه
هیچ درمانی برای آکنه وجود ندارد؛ اما درمانها میتوانند شما را از شر جوشهای جدید خلاص کرده و از آنها جلوگیری کنند. درمان آکنهای که برای شما مناسب است بستگی به شدت آکنه شما دارد.
یک روتین خوب مراقبت از پوست، اغلب اولین خط دفاعی برای آکنه خفیف یا جوشهای گاه به گاه است؛ اما گاهی اوقات، برای حفظ سلامت پوست به درمان نیاز است.
محصولات بدون نسخه
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی بیمارستان مایو کلینیک، این محصولات شامل پاککنندههای دارویی، لوسیونها، کرمها، ژلها و پدهای صورت است. آنها معمولاً حاوی مواد ضد آکنه هستند. برخی از این مواد ضد آکنه عبارتند از:
- بنزوئیل پراکسید
- اسید گلیکولیک
- اسید سالیسیلیک
- اسید آزلائیک
- نیاسینامید
- رتینوئیدهای موضعی
این مواد با جلوگیری از بسته شدن فولیکولهای مو، مبارزه با باکتریهای روی پوست، کاهش تولید چربی یا لایهبرداری لایه فوقانی پوست عمل میکنند.
دکتر هارت توضیح میدهد که برای درمان آکنه بدن مانند آکنه پشت، شما به یک درمان مؤثر ضد آکنه مانند بنزوئیل پراکسید که مؤثرترین ماده برای آکنه بدن است، نیاز دارید.
محصولات قوی دارای نسخه
پمادها، کرمها و لوسیونهایی که میتوانید از متخصص پوست دریافت کنید عبارتند از:
- آنتی بیوتیکهای موضعی مانند کلیندامایسین، بنزاکلین، ژل نوآک، ژل دوآک، ژل آکانیا و ژل Onexton.
- آنتی بیوتیکهای خوراکی مانندمینوسین، اُراشیا
- رتینوئیدها (دیفرین و تازوراک)
- داروهای ضد بارداری خوراکی برای زنان اورتو تری-سیکلن، یاز
- داروهای ضد هورمونی خوراکی برای زنان (اسپیرونولاکتون)
- داروهای موضعی ضد هورمونی برای زنان مانند کلاسکوترون با نام تجاری Winlevi
- ایزوترتینوئین که با نامهای تجاری آکوتان، آمنستین، کلاراویس و سوترت نیز شناخته میشود، قرصی است که به صورت انتخابی برای مدیریت آکنه بسیار شدید تجویز میشود و باید تحت نظارت دقیق یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مصرف شود.
- تزریق کورتیکواستروئید
روشهای درماتولوژی یا پوستشناسی
در مورد آکنههای سرسخت، متخصص پوست شما ممکن است درمانهایی مانند مانند لیزر درمانی یا لایهبرداری شیمیایی را توصیه کند که در مطب قابل انجام هستند. بر اساس گفتههای بیمارستان مایو کلینیک، سایر درمانهای داخل مطب شامل نور درمانی، تزریق استروئید یا تخلیه و برداشتن کیست و جوش است.
اهمیت سازگاری در درمان آکنه
احتمالاً شما نیاز به درمان آکنه برای مدت طولانی دارید. همچنین، تا زمانی که پزشک نگوید مشکلی ندارد، درمان آکنه را متوقف نکنید؛ در غیر این صورت، هنگامی که پوست شما شروع به شفاف شدن میکند، در معرض خطر بروز جوش مجدد قرار میگیرید.
بدون درمان، ممکن است دچار جوش و زخم مداوم پوست شوید. بر اساس یک بررسی که نتایج آن در سال ۲۰۱۸ میلادی در مجله International Journal of Womens Dermatology منتشر شد، اضطراب و عزت نفس پایین نیز با آکنه مداوم مرتبط هستند.
درمانهای جایگزین و مکمل
درمانهای سنتی آکنه در طول سالها خود را اثبات کردهاند. شما میتوانید در کنار مصرف دارو، از این روشها نیز استفاده کنید. اگرچه این گزینهها به اندازه داروها یا روشها مؤثر نیستند؛ اما ممکن است عوارض جانبی کمتری داشته باشند. برخی از داروهای آکنه میتوانند باعث سرگیجه، ناراحتی معده، حساسیت به نور خورشید و لخته شدن خون شوند و این در حالی است که درمانهای سنتی چنین عوارضی ندارند.
موادی که ممکن است به مبارزه با آکنه کمک کنند عبارتند از:
- خیار
- عسل
- ماست
- بلغور جو دوسر
- زردچوبه
تحقیقات بیشتری برای تعیین اثربخشی درمانهای خانگی آکنه مورد نیاز است.
پیشگیری از آکنه
درک علت ایجاد آکنه کافی نیست. شما باید اقدامات لازم را برای جلوگیری از جوش زدن قبل از ظاهر شدن آن انجام دهید.
دوبار در روز صورت خود را بشویید. دکتر هارت هشدار میدهد که از آب گرم و پاککننده ملایم استفاده کنید و خیلی محکم اسکراب نکنید، در غیر این صورت ممکن است به لایه محافظ پوست آسیب برسانید و آکنه را بدتر کنید.
موهای خود را از صورت دور کنید. موهای چرب میتوانند پوست شما را چرب کنند که این موضوع میتواند منافذ پوست شما را مسدود کرده و باعث آکنه شود. موهای خود را بهطور مرتب بشویید و موهای خود را از صورت خود دور کنید.
از محصولات مراقبت از پوست بدون روغن استفاده کنید. به دنبال محصولات مراقبت از پوست غیر کومدوژنیک باشید که منافذ را مسدود نمیکنند. محصولات غیرکومدوژنیک احتمال بروز آکنه را کمتر میکنند.
با آرایش نخوابید. از بین بردن تمام آثار آرایش قبل از خواب، منافذ پوست شما را باز نگه میدارد و از بروز آکنه جلوگیری میکند. گاهی اوقات، آب گرم برای پاک کردن آرایش کافی نیست. دکتر هارت میگوید که شما معمولاً باید علاوه بر پاک کنندههای معمولی، از دستمالهای پاک کننده آرایش بدون روغن نیز استفاده کنید. برخی از متخصصین پوست نیز توصیه میکنند میسلار واتر را بهعنوان بخشی از یک برنامه پاکسازی مضاعف برای پاک کردن آرایش بدون باقی ماندن چربی در نظر بگیرید.
به صورت خود دست نزنید. هرچه بیشتر صورت خود را لمس کنید، خطر انتقال روغن و خاک از دستان خود به صورت شما بیشتر خواهد بود. آکنه در صورت و پیشانی ایجاد میشود؛ زیرا این قسمت از بدن غدد چربی بیشتری دارد.
نکات رژیمی برای آکنه
شاید شنیده باشید که نوشابه، شکلات و غذاهای کمارزش میتوانند باعث آکنه شوند. برخی از مردم ادعا میکنند که این غذاها و سایر غذاها باعث ایجاد جوش میشوند. با اینحال، متخصصان تغذیه و پژوهشگران در مورد اینکه آیا غذا مقصر است یا خیر اختلاف نظر دارند.
به گفته دکتر هارت، مطالعات متعدد نشان داده است که آکنه در افرادی که غذاهای شیرین، کربوهیدراتهای تصفیه شده و لبنیات مصرف میکنند، بدتر است.
مطالعهای که سال ۲۰۱۶ میلادی در نشریه Journal of the American Academy of Dermatology منتشر شد، ارتباط بین لبنیات و آکنه را در نوجوانان ۱۴ تا ۱۷ ساله بررسی کرد. بر اساس این یافتهها، مصرف شیر با آکنه بیشتر مرتبط بود؛ اما به طرز عجیبی، این مطالعه تنها ارتباط آکنه با شیر کم چرب یا بدون چربی را نشان داد و ارتباطی میان آکنه و مصرف شیر کامل (پرچرب) پیدا نکرد.
با اینحال، پژوهشهای قبلی که ارتباط رژیم غذایی و آکنه را در دختران نوجوان ارزیابی میکردند، رابطه مستقیمی بین آکنه و مصرف شیر پرچرب یافتند.
به نظر میرسد که شیر و سایر محصولات لبنی سطح فاکتور رشد شبه انسولین 1 (IGF-1) را افزایش میدهند که ممکن است باعث تولید بیشتر سبوم و ایجاد جوش شود.
پژوهشهای قبلی نشان میدهند که افزایش قند خون با خوردن غذاهای شیرین و کربوهیدراتهای تصفیه شده میتواند منجر به التهاب پوست شده و باعث تولید چربی بیشتر در پوست شود.
دانشمندان و متخصصان تغذیه هنوز در مورد اینکه آیا عادات غذایی به طور قطع در ایجاد آکنه دخیل هستند یا خیر، اختلاف دارند. دکتر هارت توصیه میکند که اگر آکنه دارید، بهتر است که جوانب احتیاط را رعایت کنید. او میگوید که بهترین رژیم غذایی برای افراد مبتلا به آکنه باید شامل غذاهای ضد التهابی با بار قند خون پایین باشد.
شاخص قند خون (GI)، کربوهیدراتها را با توجه به توانایی آنها در افزایش قند خون رتبهبندی میکند. از آنجا که غذاهای با GI پایین، افزایش قند خون را از بین میبرند، ممکن است آکنه را نیز بر کاهش دهند. دکتر هارت میگوید که ماهیهای سردابی مانند ماهی خال مخالی، ماهی قزل آلا و ساردین، سبزیجات برگدار، آجیل، برخی دانهها و کربوهیدراتهای پیچیده مانند برنج وحشی و کینوا، نمونههایی از غذاهای با GI پایین هستند.
زخم آکنه، یکی از عوارض آکنه است
یکی از عوارض جانبی ناخوشایند آکنه، ایجاد جای زخم است که ممکن است هفتهها یا ماهها طول بکشد تا از بین برود و در برخی شرایط خاص، تا ابد ماندگار میشود.
زخم در آکنه متوسط یا شدید بیشتر محتمل است و شامل نقاط سیاه یا نقاطی است که آکنه در آنها زمانی ظاهر شده است. بهترین راه برای کاهش خطر ایجاد جای زخم تنها دست نزدن به آکنه است بدون لمس کردن، فشردن و برداشتن برجستگیها، آنها را به حال خود رها کنید. اگر نمیتوانید دستان خود را از صورت خود دور کنید، آکنه را با یک چسب جوش بپوشانید. چسب جوش حاوی اسید سالیسیلیک است که به درمان جوشها کمک میکند.
پزشک شما ممکن است داروی آکنه را توصیه کند که لکهها را از بین میبرد و تولید کلاژن را تحریک میکند. کلاژن میتواند برجستگی زخمهای موجود را به حداقل برساند.
با توجه به گفتههای انجمن جراحی پوست آمریکا، روشهای کاهش یا از بین بردن زخم آکنه شامل موارد زیر است:
- درم ابریژن
- میکرودرم ابریژن
- لایهبرداری شیمیایی
- میکرونیدلینگ
- لیزر درمانی
- پرکنندهها
- برشهای سوراخ دار
پژوهش و آمار: چه کسانی آکنه دارند؟
آکنه سالانه ۵۰ میلیون نفر را در ایالات متحده مبتلا میکند. اگرچه آکنه در دوران بلوغ شایع است؛ اما تعداد بزرگسالان مبتلا به آکنه افزایش یافته است. این بیماری تا ۱۵ درصد زنان را مبتلا میکند.
به گفته مؤسسه بینالمللی پوست، مطالعات بالینی نشان داده است که آکنههای مداوم و درجه پایین حدود ۴۰ تا ۵۵ درصد از افراد بالغ را تحت تأثیر قرار میدهد.
آکنه فقط از نظر جسمی بر افراد تأثیر نمیگذارد. این بیماری میتواند از نظر مالی برخی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. در سال ۲۰۱۳، حدود ۵.۱ میلیون نفر به دنبال درمان آکنه بودند.
شرایط و علل مرتبط با آکنه
اگرچه آکنه زمانی ایجاد میشود که منافذ با سلولهای مرده یا خاک بسته میشوند؛ اما میتواند در کنار سایر شرایط یا در نتیجه تغییرات هورمونی نیز ایجاد شود.
با توجه به اطلاعات ارائه شده از سوی مؤسسه ملی بهداشت، شرایط مربوط به آکنه عبارتند از:
- قاعدگی
- بارداری
- سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- افسردگی
- فشار
- اضطراب
باورهای غلط در مورد آکنه
رفع آکنه تا حدودی مشکل است؛ زیرا اطلاعات غلط زیادی در مورد این بیماری پوستی وجود دارد و متأسفانه برخی توصیهها میتوانند آکنه را بدتر کنند.
شاید شنیده باشید که میگویند اشکالی ندارد خودتان یک جوش را تخلیه کنید.
یک متخصص پوست میتواند با خیال راحت جوشها را از بین ببرد؛ اما دستکاری جوش و ترکاندن آن توسط خود شخص، باعث افزایش جای زخم میشود. به علاوه، میتوانید باکتریها را از دستان خود به صورت خود منتقل کنید.
شاید به شما گفته شده که گذراندن زمان در زیر نور خورشید آکنه شما را بهبود میبخشد. این نیز یک افسانه است.
برخی از داروهای آکنه میتوانند پوست شما را در برابر آفتاب حساستر کنند؛ بنابراین اگر مدت زیادی در فضای باز هستید و از کرم ضد آفتاب استفاده نمیکنید، میتوانید آکنه خود را بدتر کرده و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهید.
اگر پوستی مستعد آکنه دارید، برای جلوگیری از مسدود شدن منافذ، محصولی را انتخاب کنید که برچسب آن فاقد چربی یا غیرکومدوژنیک است. همچنین باید به دنبال کرم ضد آفتاب ساخته شده با مواد طبیعی یا معدنی باشید. این برای پوستهای حساس ایدهآل است؛ زیرا احتمال مسدود شدن منافذ نیز کمتر است.
به جای باور هر چیزی که میشنوید، با متخصص پوست خود مشورت کنید تا به سؤالات شما در مورد آکنه پاسخ دهد.