ایمنی جمعی، اصطلاحی است که این روزها زیاد آن را میشنویم و به مصونیت بخش عظیمی از یک جامعه در برابر عاملی ویروسی اشاره دارد.
اصطلاح ایمنی جمعی به این معنی است که یک جمعیت، به اندازه کافی مصونیت پیدا کردهاند تا گسترش یک پاتوژن را قطع کنند. میتوانید ایمنی جمعی را مانند آتش سوزی در مزرعه در نظر بگیرید: اگر مزرعه خشک و پر از علفهای هرز باشد، آتش به سرعت شعلهور میشود و گسترش مییابد؛ اما اگر مزرعه با آبیاری و پیرایش به خوبی نگهداری شود، آتش زود خاموش میشود. شاید عوامل آتشزا در آنجا فرود بیایند؛ اما احتمال آتش گرفتن آن مزارع بسیار کمتر خواهد بود.
عوامل آتشزا بسیار شبیه SARS-CoV-2 هستند. SARS-CoV-2 ویروسی از خانواده کروناویروسها است که باعث بیماری کووید ۱۹ میشود.
از نظر تئوری، ایمنی جمعی میتواند از طریق بیمار شدن و بهبودی یا با واکسیناسیون به دست آید. خطر تلاش برای دستیابی به ایمنی جمعی از طریق بیمار شدن افراد این است که بسیاری از افراد میمیرند یا مجبور میشوند با ناتوانیهای پس از بهبودی زندگی کنند. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده است که پاسخ ایمنی ناشی از عفونت همیشه محافظت طولانی مدت کافی قوی در برابر کووید ۱۹ و سویههای در حال تکامل آن ایجاد نمیکند. بنابراین، کارشناسان بهداشت عمومی هنوز واکسیناسیون علیه ویروس کرونا را برای دستیابی به قویترین و مطمئنترین محافظت توصیه میکنند.
زمانی که بیماری کووید ۱۹ شیوع پیدا کرد، دانشمندان به سرعت شروع به ساخت واکسنهایی کردند تا جوامع بتوانند برای کاهش سرعت گسترش ویروس کرونا، ایمنی جمعی ایجاد کنند. در این بین، تقریباً همه کشورها فاصلهگذاری اجتماعی، پوشاندن ماسک و سایر اقدامات بهداشت عمومی را الزامی یا تشویق کردند.
متأسفانه، اجرای ناهماهنگ این تلاشها، همراه با موجهای بزرگ بیماری و ظهور سویه دلتای بسیار خطرناک و مسری، کارشناسان بهداشت عمومی را مجبور کرده است تا آنچه را که برای رسیدن به ایمنی جمعی در برابر کووید ۱۹ لازم است را مجدداً بازنگری کنند.
چرا ایمنی جمعی مهم است؟
تجربه قبلی با پاتوژنهای تنفسی که با کروناویروس جدید قابل مقایسه بودند، به کارشناسان بهداشت عمومی اجازه میداد تا محاسبات دقیقی از آنچه که برای رسیدن به آستانه پایینتر ایمنی جمعی در برابر کووید ۱۹ لازم است، انجام دهند. در ابتدا آنها معتقد بودند که حدود ۷۰ درصد از جمعیت باید واکسینه شوند تا به طور مؤثر سرعت انتشار SARS-CoV-2 کند یا متوقف شود.
اما با ادامه گسترش سریع نوع دلتا در سراسر جهان، کارشناسان این برآورد را اصلاح کردند. اکنون، اپیدمیولوژیستها و سایر مقامات بهداشت عمومی تخمین میزنند که نزدیک به ۹۰ درصد از جمعیت ایالات متحده باید واکسینه شوند تا به ایمنی جمعی در برابر کووید ۱۹ برسند.
ویروسهایی مانند عواملی که باعث فلج اطفال و سرخک میشوند به چندین دهه آموزش و برنامههای واکسیناسیون برای دستیابی به ایمنی جمعی و در نهایت از بین بردن آنها در ایالات متحده نیاز دارند؛ اما با توجه به اینکه تعداد موارد جدید کووید ۱۹ در ایالات متحده همچنان روزانه به دهها هزار نفر میرسد، مشخص شده است که کووید ۱۹ همچنان قرار است باقی بماند و به این سادگی از بین نمیرود.
دلایل متعددی وجود دارد که توضیح میدهند چرا دستیابی به ایمنی جمعی در برابر کووید ۱۹ تا این حد طول میکشد.
واکسنهای کووید ۱۹ در حال حاضر برای برخی از گروههای سنی مجاز هستند؛ اما برای گروههای دیگر مجاز نیستند. برای مقایسه باید بدانید که تقریباً ۹۰ درصد از جمعیت ایالات متحده واکسن سرخک، اوریون و سرخجه (یا MMR) را در کودکی دریافت کردهاند و ۹۳ درصد از جمعیت در برابر فلج اطفال واکسینه شدهاند. هر دوی اینها برای دههها واکسیناسیونهای معمول دوران کودکی بودهاند. از آنجایی که کودکان بیش از ۲۰ درصد از ساکنان ایالات متحده را تشکیل میدهند، این کشور احتمالاً بدون واکسیناسیون گسترده دوران کودکی نمیتواند به ایمنی جمعی در برابر کووید ۱۹ دست یابد، حتی اگر همه بزرگسالان واجد شرایط واکسینه شده باشند.
تا ۱ نوامبر ۲۰۲۱، تنها ۶۷.۸ درصد از کل جمعیت ۱۲ ساله ایالات متحده که واجد شرایط واکسن هستند، به طور کامل واکسینه شده بودند. کارشناسان این موضوع را به عوامل متعددی از جمله تردید در واکسن و سیاسی شدن این همهگیری نسبت میدهند.
البته هیچ واکسنی کامل نیست. افراد واکسینه شده ممکن است دچار عفونتهای جدید شوند، اگرچه واکسنهای کووید ۱۹ همچنان بهطور مؤثر شدیدترین موارد کووید ۱۹ را کاهش میدهند. علاوه بر این، تحقیقات نشان میدهد کسانی که پس از واکسیناسیون، بیماری کووید ۱۹ را تجربه میکنند، ممکن است ویروس را با نرخ انتقال کمتری نسبت به افرادی که واکسینه نشدهاند، منتقل کنند.