بیماری گال و هر آن‌چه که باید در مورد آن بدانید

بیماری گال، یک بیماری رایج پوستی است که ممکن است هرکسی به آن مبتلا شود. این بیماری علائم خاص خود را دارد و معمولاً مشکل‌ساز نیست.

گال توسط کنه خارش انسان (Sarcoptes scabiei) که یک انگل کوچک هشت پا است ایجاد می‌شود. این انگل برای تغذیه و زندگی، در لایه بالایی پوست فرو می‌رود. کنه‌های ماده نیز در همین لایه تخم می‌گذارند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، روی پوست اغلب در یک واکنش آلرژیک به کنه‌ها، تخم‌ها و مواد زائد آن‌ها، جوش‌های خارش‌دار ایجاد می‌شود.

اگرچه بیماری گال بسیار ناخوشایند است؛ اما خبر خوب این است که این بیماری به سادگی قابل درمان است. درمان گال شامل دارو‌های موضعی و دارو‌های خوراکی است. همه این دارو‌ها در حال حاضر فقط با نسخه در دسترس هستند؛ بنابراین برای حل مشکل ضروری است که به پزشک مراجعه کنید.

پس از شروع درمان و از بین بردن کنه‌ها، علائم خارش و بیماری گال باید ظرف چند هفته برطرف شود.

علائم و نشانه‌های بیماری گال

گال معمولاً باعث خارش شدید می‌شود که می‌تواند در شب بدتر شود و به‌طور بالقوه آن‌قدر مداوم باشد که شما را از خوابیدن باز دارد. این خارش اولین و شایع‌ترین علامت بیماری گال است.

بیماری گال می‌تواند در هر جایی از بدن رخ دهد؛ اما کنه‌ها تمایل دارند قسمت‌های خاصی را ترجیح دهند، از جمله: دست‌ها (مخصوصاً در پوست بین انگشتان و اطراف ناخن)، زیر بغل، آرنج، مچ دست و مناطقی از پوست که معمولاً با لباس پوشانده می‌شوند، مانند کتف، ناحیه کشاله ران، سینه‌ها، ناحیه اطراف خط کمربند و باسن. پوستی که با جواهراتی مانند ساعت، دستبند یا انگشتر در تماس است نیز اغلب تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

در کودکان خردسال و نوزادان، خارش و بثورات پوستی ممکن است سر، صورت، گردن، کف دست و کف پا را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما این معمولاً در بزرگسالان و کودکان بزرگ‌تر رخ نمی‌دهد. بثورات بیماری گال در نوزادان و کودکان خردسال ممکن است قرمزتر به نظر برسند یا شامل تاول‌های بزرگ‌تر باشند.

گال چه شکلی است؟

همه افراد آلوده به کنه دچار بثورات گال نمی‌شوند؛ اما بسیاری از افراد این بیماری را دارند. بثورات شامل برجستگی‌های کوچک و قرمز رنگی است که ممکن است شبیه جوش‌ها یا نیش حشرات کوچک باشد و برجستگی‌ها اغلب در یک خط قرار دارند. این‌ها «گزش گال» نیستند، بلکه واکنش‌های آلرژیک پوست به حضور کنه‌ها هستند. این واکنش همچنین می‌تواند شبیه بثورات دیگر باشد؛ اما پزشک یا متخصص پوست می‌تواند تشخیص دهد که آیا گال است یا خیر. برخی از افراد آلوده به کنه‌ها، دارای تکه‌های پوسته پوسته مانند اگزما هستند.

همچنین ممکن است متوجه خطوط ریز، مارپیچ و برآمده (حدود یک سانتی‌متر) شوید که در اثر نقب زدن کنه گال ماده در زیر پوست ایجاد می‌شود. این لانه‌ها به رنگ سفید مایل به خاکستری یا به رنگ پوست هستند و اگرچه یافتن آن‌ها دشوار است؛ اما تمایل دارند در بین انگشتان، در چین‌های مچ دست، زانو یا آرنج و در ناحیه کشاله ران، سینه‌ها و کتف ظاهر شوند.

در فردی که هرگز گال نداشته است، ممکن است چهار تا شش هفته طول بکشد تا علائم ظاهر شوند، اگرچه علائم معمولاً سه تا چهار هفته پس از تماس شما با کنه ایجاد می‌شوند. مهم است بدانید که یک فرد در این دوره حتی زمانی که هیچ نشانه‌ای از گال نشان نمی‌دهد می‌تواند کنه‌ها را پخش کند.

علائم در افرادی که قبلاً هجوم گال را داشته‌اند، خیلی سریع‌تر، در عرض یک تا چهار روز ظاهر می‌شوند.

گال پوسته‌دار چیست و چه تفاوتی بیماری گال دارد؟

گال پوسته‌دار، همچنین به عنوان گال نروژی شناخته می‌شود، شکل شدید آلودگی انگلی است که تقریباً منحصراً در افرادی که سیستم ایمنی بدن آن‌ها ضعیف است یافت می‌شود. این بیماری بسیار کم‌تر از گال معمولی رخ می‌دهد؛ اما مسری‌تر است. اکثر افرادی که به گال مبتلا می‌شوند حدود ۱۰ تا ۱۵ کنه در پوست خود دارند. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، گال پوسته‌دار، هجومی با تعداد بسیار زیادی کنه است که گاهی تعداد آن‌ها به ۲ میلیون عدد می‌رسد.

این بیماری بر افرادی تأثیر می‌گذارد که بدن آن‌ها نمی‌تواند در برابر کنه‌ها مقاومت کند و کنه‌ها به سرعت تکثیر می‌شوند. این شامل افرادی می‌شود که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به HIV یا لوسمی مزمن و همچنین افراد مسن.

افراد مبتلا به گال پوسته‌دار ممکن است بثورات گال معمولی یا خارش را به این شدت نشان ندهند؛ اما برای افراد دیگر بسیار مسری هستند. در چنین حالتی، پوسته‌های ضخیم و مایل به خاکستری ایجاد می‌شود که در هنگام لمس به راحتی متلاشی می‌شوند. این موارد به ویژه در چین‌های پوست، مانند زیر بغل، کشاله ران و فضا‌های تار انگشتان به وفور دیده می‌شود. این پوسته‌ها، پر از کنه هستند و می‌توانند خود به خود بیفتند. کنه‌ها می‌توانند تا یک هفته بدون تماس انسانی در داخل پوسته زندگی کنند و این یکی از دلایلی است که گال پوسته‌دار را در محیط‌های خاصی مسری می‌کند.

علل و عوامل خطر بیماری گال

گال مسری است و معمولاً با تماس مستقیم و طولانی مدت پوست به پوست با فرد مبتلا منتقل می‌شود. برای مبتلا شدن به بیماری گال، قرار گرفتن در معرض کنه‌ها باید تداوم داشته باشد. یعنی دست دادن یا در آغوش گرفتن به‌طور معمول کنه‌ها را گسترش نمی‌دهد؛ اما گرفتن دست به مدت ۵ یا ۱۰ دقیقه می‌تواند کنه‌ها را منتقل کند (گال پوسته‌دار یک استثنا است که در آن حتی تماس بسیار کوتاه با فرد آلوده می‌تواند کنه‌ها را منتقل کند). در بزرگسالان، گال اغلب از طریق تماس جنسی منتشر می‌شود و می‌تواند به راحتی در خانواده‌ها نیز پخش شود.

کنه‌ها یک تا دو ماه روی پوست انسان زندگی می‌کنند و می‌توانند تا چهار روز در اجسام بی‌جان مانند ملحفه، لباس و حوله نیز زنده بمانند. به‌طور معمول، گال می‌تواند از طریق تماس با یک مورد آلوده ایجاد شود. این نوع عفونت غیرمستقیم بیشتر در افرادی که گال پوسته‌ای دارند رخ می‌دهد.

گال از حیوانات خانگی به افراد منتقل نمی‌شود. حیوانات خانگی ممکن است با کنه‌های حیوانی آلوده شوند و این‌ها می‌توانند به انسان منتقل شوند؛ اما کنه‌های حیوانی نمی‌توانند روی پوست انسان تکثیر شوند و حتی اگر زیر پوست انسان قرار بگیرند، ظرف چند روز می‌میرند. مهم است که حیوانات خانگی خود را در صورت داشتن کنه‌ها درمان کنید.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی CDC، ابتلا به بیماری گال به علت شنا در استخر بسیار بعید است. در بیشتر موارد گال، به استثنای گال پوسته‌دار، فرد آلوده تنها ۱۰ تا ۱۵ کنه روی بدن خود دارد و احتمال این‌که کنه از زیر پوست خیس خارج شود بسیار کم است. با این‌حال، اگرچه غیرمعمول است؛ اما می‌توانید با استفاده از حوله مشترک با فرد آلوده، گال را دریافت کرده یا آن را گسترش دهید.

بیماری گال چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر مشکوک به گال هستید، باید توسط یک پزشک متخصص پوست معاینه شوید تا این بیماری به درستی درمان شود و از گسترش آن جلوگیری شود. پزشک، یک معاینه بصری انجام می‌دهد تا بثورات گال روی بدن شما و لانه‌ها را جستجو کند. واکنش‌ها به دارو‌های خاص می‌تواند شبیه بثورات گال باشد و سایر شرایط هم می‌توانند واکنش‌های پوستی شبیه به هم ایجاد کنند. برای اطمینان از گال بودن آن، پزشک ممکن است بخواهد وجود کنه، تخم‌ها یا مواد مدفوع آن را تأیید کند. این کار را می‌توان با خراش دادن پوست برای بررسی زیر میکروسکوپ یا با استفاده از سوزن برای بیرون آوردن کنه از لانه آن انجام داد.

پیش آگهی بیماری گال

با درمان مناسب که کنه‌ها را از بین می‌برد، بیماری گال هم از بین می‌رود. با این‌حال، این یک عفونت مسری است و ممکن است دوباره به آن مبتلا شوید.

مدت زمان بیماری گال

بیماری گال پس از کشته شدن کنه‌ها فروکش می‌کند. هنگامی که درمان شروع می‌شود، معمولاً یک هفته طول می‌کشد تا کنه‌ها از بین بروند. پس از درمان، حتی اگر تمام کنه‌ها ریشه کن شده باشند، ممکن است تا چند هفته خارش باقی مانده داشته باشید. اگر خارش بیش از دو تا چهار هفته طول بکشد یا اگر متوجه لانه‌های جدید یا بثورات گال مانند جوش شدید، ممکن است نیاز به درمان مجدد داشته باشید.

درمان و گزینه‌های دارویی برای بیماری گال

درمان موفقیت‌آمیز بیماری گال به معنای از بین بردن کنه‌ها است. این شامل استفاده از دارویی به نام اسکابیسید است. برخی از کرم‌ها و محصولات بدون نسخه می‌توانند به کاهش یا کاهش علائمی مانند خارش کمک کنند؛ اما کنه‌ها را از بین نمی‌برند. اسکابیسید‌ها در حال حاضر فقط با نسخه در دسترس هستند.

گزینه‌های دارویی

برای بیماری گال معمولی و بدون پوسته، ممکن است یک داروی موضعی تجویز شود. کرم پرمترین (الیمیت) بیشترین تجویز را دارد. بسته به نیاز بیمار، لوسیون کروتامیتون، کرم کروتامیتون (Eurax، Crotan)، پماد گوگرد یا لوسیون لیندان نیز ممکن است در نظر گرفته شود. این مواد را روی تمام بدن، از گردن به پایین، روی پوست تمیز و خشک بمالید و حدود ۸ تا ۱۴ ساعت بگذارید و سپس بشویید. معمولاً باید این روند را یک هفته پس از اولین درمان تکرار کنید تا از شر کنه‌های تازه بیرون آمده خلاص شوید.

برای درمان با استفاده از محصولات حاوی گوگرد، می‌توانید از شامپو سولفودرم استفاده کنید. سولفودرم، یکی از محصولات شرکت کیمیا کالای رازی است که می‌تواند به درمان بسیاری از بیماری‌های پوستی از جمله بیماری گال کمک کند. این شامپو یکی از روش‌های مؤثر برای درمان بیماری گال است. شامپو گوگرد سولفودرم ترکیبی از ۵ درصد گوگرد و عصاره بابونه است که می‌تواند از خشکی و کشیدگی پوست نیز جلوگیری کند و در نهایت نیز باعث لطافت و نرمی پوست خواهد شد. از دیگر ویژگی‌های خاص استفاده از شامپو گوگرد این است که می‌تواند در درمان بیماری رزاسه نقش بسزایی داشته باشد.

درمان گال پوسته‌دار به یک داروی ضد انگلی خوراکی به‌نام استرومکتول (ایورمکتین) نیاز دارد و باید همراه با دارو‌های موضعی مورد استفاده قرار بگیرد. بسته به شدت آلودگی، این قرص‌ها در سه، پنج یا تا هفت دُز مصرف می‌شوند.

همراه با اسکابیسید، پزشک ممکن است یک آنتی هیستامین یا کرم استروئیدی برای کمک به کاهش خارش و التهاب پوست تجویز کند.

بزرگسالان معمولاً می‌توانند روز پس از درمان، به سر کار و کودکان به مدرسه برگردند.

درمان‌های جایگزین و مکمل

پژوهش‌گران به بررسی اثربخشی اسانس‌ها به عنوان یکی از درمان‌های جایگزین بیماری گال پرداخته‌اند. مطالعه‌ای که در‌آوریل ۲۰۲۰ در مجله PLoS Neglected Tropical Diseases منتشر شد، به این نتیجه رسید که روغن بادرنجبویه که گزارش شده است خواص ضد انگلی، آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی و ضد التهابی دارد باید به‌عنوان یک درمان جایگزین در نظر گرفته شود.

روغن درخت چای که دارای اثرات ضد باکتریایی، ضد التهابی و ضد خارش است نیز به عنوان یک درمان احتمالی برای گال مورد بررسی قرار گرفته است. در بررسی مطالعات منتشر شده در فوریه ۲۰۱۶ در مجله American Journal of Tropical Medicine and Hygiene، نویسندگان مطالعه خواستار تحقیقات بیشتر در مورد این موضوع شدند و به مقاومت روبه رشد در برابر درمان‌های استاندارد فعلی مانند ایورمکتین و پرمترین اشاره کردند.

پیشگیری از بیماری گال

بر اساس گزارشی که در نوامبر ۲۰۱۷ در مجله PLoS Neglected Tropical Diseases منتشر شد، تحقیقات تجربی برای ایجاد واکسنی برای جلوگیری از گال در حال انجام است؛ اگرچه احتمالاً سال‌ها طول می‌کشد تا در دسترس قرار بگیرد. در حال حاضر به جز جلوگیری از تماس نزدیک با فرد آلوده و موارد خاصی که استفاده کرده است (مانند لباس، ملحفه و حوله) هیچ راه مطمئن دیگری برای جلوگیری از ابتلا به گال وجود ندارد.

برای اطمینان از درمان موفقیت‌آمیز و کاهش احتمال مواجهه مجدد، ملحفه‌ها، لباس‌ها و حوله‌های استفاده شده توسط فرد مبتلا به گال یا هر فردی که با آن‌ها در تماس نزدیک است باید در آب داغ شسته و با حرارت زیاد خشک شوند. همچنین می‌توانید این اقلام را خشک‌شویی کنید یا آن‌ها را به مدت حداقل ۷۲ ساعت در یک کیسه پلاستیکی ببندید تا همه کنه‌هایی که ممکن است هنوز در آن‌ها باشند از بین بروند. هنگامی که درمان را شروع می‌کنید، خانه خود را نیز جاروبرقی بکشید.

هنگامی که فردی گال دارد، شریک جنسی او و هر یک از اعضای خانواده او نیز باید درمان شوند تا آلودگی مجدد رخ ندهد. از آن‌جایی که کنه‌های خارشی انسان روی حیوانات زنده نمی‌مانند، حیوان خانگی شما نیازی به درمان ندارد.

اگر از نظر جنسی فعال هستید، منتظر بمانید تا شما و همسرتان درمان را به پایان برسانید. کاندوم می‌تواند از سایر عفونت‌های مقاربتی جلوگیری کند؛ اما در مورد تماس پوست به پوست که از طریق آن گال گسترش می‌یابد، مانع مؤثری نیستند.

عوارض بیماری گال

آلودگی گال می‌تواند منجر به عوارضی در هنگام ایجاد عفونت‌های ثانویه شود. خاراندن بی‌وقفه می‌تواند منجر به زخم‌های باز شود که می‌تواند با باکتری‌ها، اغلب استافیلوکوک یا گاهی استرپتوکوک آلوده شود و باعث عفونت پوستی دیگری به نام زرد زخم شود. زرد زخم معمولاً خطرناک نیست؛ اما اگر با آنتی بیوتیک‌ها کنترل نشود، می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. اگر باکتری وارد جریان خون شود، می‌تواند منجر به سپسیس تهدید‌ کننده زندگی شود. التهاب کلیه‌ها نیز می‌تواند توسط همان باکتری‌های زرد زخم ایجاد شود.

پژوهش و آمار: چه کسانی گال دارند؟

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، حدود ۲۰۰ میلیون نفر به گال مبتلا هستند و در هر زمانی این آمار تقریباً یکسان است. عفونت‌ها در تمام نقاط جهان اتفاق می‌افتند؛ اما بالاترین میزان گال و عفونت‌های ثانویه مربوط به گال، در آب‌وهوای گرم و گرمسیری، به‌ویژه در جوامع پرجمعیت رخ می‌دهد.

بیماری گال صرف نظر از موقعیت جغرافیایی، وضعیت اجتماعی، اقتصادی، نژاد، جنسیت یا سن برای هر کسی ممکن است رخ دهد. با این‌حال، برخی از افراد بیشتر از سایرین در معرض بیماری گال هستند. بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی آکادمی پوست آمریکا، کودکان، مادران کودکان خردسال، جوانانی که از نظر جنسی فعال هستند، افراد مسن ساکن در خانه‌های سالمندان و بیماران بستری شده در بیمارستان، از جمله افرادی هستند که بیش از سایرین در معرض بیماری گال هستند. افرادی که سیستم ایمنی آن‌ها به خطر افتاده است و افرادی که پیوند عضو داشته‌اند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

شیوع گال بر ساکنان مراکزی مانند خانه‌های سالمندان و مراکز توانبخشی، خوابگاه‌ها، زندان‌ها و اساساً در هر محیط سازمانی که تماس نزدیک بدن در آن مکرر است، تأثیر می‌گذارد. محیط‌هایی مانند مراکز نگهداری از کودکان و کمپ‌ها نیز در معرض خطر شیوع بیماری گال هستند.