اگر شما نیز مانند بسیاری از مردم فکر میکنید رفلاکس اسید معده با بازگشت اسید به مری یا GERD تفاوتی ندارد، سخت در اشتباه هستید.
در قسمت بالای سینه خود احساس سوزش دارید؟ اگر به سوزش سر دل فکر میکنید، احتمالاً حق با شماست. ماتیلدا هاگان، پزشک متخصص گوارش و مدیر مرکز بیماریهای التهابی روده و کولورکتال در مرکز پزشکی Mercy در بالتیمور میگوید که سوزش سر دل علامت رفلاکس اسید یا برگشت محتویات معده در مری است.
اکثر ما میتوانیم دلیل سوزش در جاهای مختلف بدن را مشخص کنیم؛ اما اگر سوزش سر دل را چندین بار تجربه کردید (به صورت چند بار در هفته)، میتواند نشانهای از یک بیماری جدیتر به نام بیماری بازگشت اسید به مری یا GERD باشد.
شاید با خود فکر کنید که GERD فقط یک نام پزشکی سخت برای سوزش سر دل است؛ اما آنها در واقع مثل هم نیستند. آنها پسرعمو هستند نه برادر!
سوزش سر دل چیست؟
غذا پس از قورت دادن، به سمت مری و معده راه مییابد؛ جایی که حلقهای از عضله به نام اسفنکتر تحتانی مری (LES) بسته میشود تا غذا داخل آن بماند. گاهی اوقات LES ضعیف است یا به درستی بسته نمیشود. بسته نشدن LES، اجازه میدهد تا اسید معده به سمت بالا بیاید و پوشش مری را تحریک میکند. این سوزش سر دل یا رفلاکس اسید معده است.
بر اساس گزارش مؤسسه ملی بهداشت، بیش از ۶۰ میلیون آمریکایی حداقل یک بار در ماه سوزش سر دل را تجربه میکنند. علائم سوزش سر دل عبارتند از:
- احساس سوزش در مرکز قفسه سینه که از چند دقیقه تا یک یا دو ساعت طول میکشد
- احساس فشار یا درد قفسه سینه که اگر خم شوید یا دراز بکشید بدتر میشود
- طعم ترش، تلخ یا اسیدی در پشت گلو
- احساس اینکه غذا در گلو یا وسط سینه شما گیر کرده است
بهطور کلی میتوانید با برخی اصلاحات در سبک زندگی از سوزش سر دل اجتناب کنید. پزشک احتمالاً به شما پیشنهاد میکند که قبل از شروع دارو، با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی برای درمان سوزش معده تلاش کنید. برخی از تغییراتی که میتوانید انجام دهید عبارتند از:
- از خوردن غذاهایی که باعث رفلاکس میشوند خودداری کنید. غذاهای تند، اسیدی و سرخ شده یا چرب و همینطور کافئین و الکل بیشتر احتمال دارد رفلاکس را ایجاد کنند.
- پس از خوردن یک وعده غذایی بزرگ، راست بمانید تا هضم بهینه انجام شود. بهتر است در ساعات قبل از خواب غذا نخورید.
- اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، کاهش وزن میتواند کمک کننده باشد؛ زیرا چاقی عاملی برای ضعیف شدن اسفنکتر تحتانی مری است.
- اگر سیگار میکشید، تمام تلاش خود را برای ترک سیگار انجام دهید.
هنگامی که رفلاکس اسید مزمن است: GERD چیست؟
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی کالج آمریکایی گوارش، GERD در واقع رفلاکس اسید است که دو یا چند بار در هفته رخ میدهد. تخمینزده میشود که تا ۲۰ درصد از جمعیت ایالات متحده به GERD مبتلا هستند.
لوئیس کوهن، پزشک متخصص گوارش و استادیار پزشکی در دانشکده پزشکی Icahn در بیمارستان Mount Sinai در شهر نیویورک، میگوید:
با اینحال، اینطور نیست که فردی که گاه به گاه دچار سوزش سر دل میشود، لزوماً به سمت ابتلا به GERD پیشرفت کند؛ اما علائم GERD مشابه علائم رفلاکس اسید است، مانند احساس سوزش در قفسه سینه و احساس اینکه محتویات معده شما در گلو شما قرار دارد. همچنین ممکن است سرفه خشک یا مشکل در بلع داشته باشید.
تشخیص این عارضه معمولاً توسط یک پزشک مراقبتهای اولیه (یا متخصص گوارش) با ارزیابی فراوانی و شدت علائم انجام میشود.
دکتر کوهن میگوید:
ما همچنین ممکن است یک کاوشگر را به مدت یک روز در مری بیمار قرار دهیم تا میزان دفعات رفلاکس را اندازهگیری کنیم. فراتر از ارزیابی علائم، دانستن اینکه چند بار ریفلاکس رخ میدهد، راه دیگری برای تأیید تشخیص است.
درمان GERD با اصلاح شیوه زندگی شروع میشود. پزشکان از بیماران میخواهند این مراحل را قبل از ارائه دارو امتحان کنند، اگرچه انجام برخی کارها مانند ترک سیگار میتواند سخت باشد.
طبق گفته مؤسسه ملی دیابت و بیماریهای گوارشی و کلیوی (NIDDK)، مؤثرترین دارو برای درمان GERD یک مهارکننده پمپ پروتون (PPI) است، مانند:
- پرواسید (لانسوپرازول)
- نکسیوم (اسومپرازول)
- پریلوسک (امپرازول)
PPIها با کاهش میزان اسیدی که معده شما تولید میکند، عمل میکنند. این کار به پوشش مری اجازه میدهد تا بهبود یابد. این داروها بدون نسخه در دسترس هستند یا ممکن است توسط پزشک تجویز شوند. PPIها بیخطر و مؤثر در نظر گرفته میشوند، اگرچه ممکن است منجر به عوارض جانبی مانند سردرد، ناراحتی معده یا اسهال شوند. NIDDK گزارش میدهد که برخی از شواهد نشان میدهند که PPIها با افزایش خطر عفونت از کلستریدیوم دیفیسیل یا C. diff مرتبط هستند. تحقیقات هنوز در حال بررسی اثرات استفاده طولانی مدت یا در دوزهای بالا از PPI هستند؛ بنابراین مطمئن شوید که خطرات و فواید آن را با پزشک در میان بگذارید.
داروهای دیگری به نام مسدودکنندههای H2، مانند زانتاک (رانیتیدین) یا پپسید (فاموتیدین) نیز ممکن است مؤثر باشند. مسدودکنندههای H2 همچنین تولید اسید معده را کاهش میدهند و بدون نسخه در دسترس هستند.
دکتر کوهن میگوید:
اگر تشخیص دهیم که علائم GERD ناشی از حساسیت بیش از حد در مری یا شل شدن بیش از حد قسمت تحتانی مری است، ممکن است داروهای ضد افسردگی سه حلقهای یا مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین را تجویز کنیم.
مطالعات نشان میدهند که اثر تعدیل کننده درد برخی از داروهای ضد افسردگی میتواند در برخی از اختلالات گوارشی مفید باشد.
برای بیمارانی که به خوبی به دارو پاسخ نمیدهند یا نمیتوانند آن را تحمل کنند، جراحی ممکن است یک گزینه باشد. تعدادی از روشهای جراحی برای درمان GERD در دسترس هستند که مانع بین معده و مری را تقویت میکنند. متخصص گوارش شما را راهنمایی میکند و به شما کمک میکند تصمیم بگیرید کدام روش برای شما بهترین است.
تأخیر در درمان GERD ممکن است منجر به عوارض شود
اگر GERD درمان نشود، میتواند منجر به عوارض جدیتری شود. یکی از این مسائل التهاب مری است است. اگر مری درمان نشود، ممکن است دچار تنگی شود که میتواند منجر به درد مری شود و بر بلع صحیح تأثیر بگذارد.
یکی دیگر از عوارض GERD، یک بیماری به نام مری بارت (BE) است. با گذشت زمان، اسید معده باعث میشود سلولهای موجود در پوشش مری بیشتر شبیه پوشش معده شوند. این تغییرات، که در سطح سلولی اتفاق میافتد، در موارد نادر ممکن است منجر به نوعی سرطان مری شود. طبق گفته بیمارستان مایو کلینیک، BE در افراد زیر شایعتر است:
- مردان سفید پوست
- افراد مسنتر از ۵۰ سال
- سیگاریها
- افرادی که اضافه وزن دارند
به گفته انجمن سرطان آمریکا، سرطان مری نسبتاً نادر است و تنها ۱ درصد از کل تشخیصهای سرطان در ایالات متحده را تشکیل میدهد. با اینحال، طبق گزارشی که در سال ۲۰۱۹ در مجله Gastroenterology منتشر شد، طی چند دهه گذشته، میزان بروز آدنوکارسینوم مری (نوعی سرطان مری) در آمریکای شمالی و اروپای غربی در حال افزایش بوده است.
علاوه بر این، مطالعهای که ژانویه ۲۰۲۱ در Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention (مجله انجمن آمریکایی تحقیقات سرطان) منتشر شد، نشان داد که این شکل از سرطان در بزرگسالان جوان در حال افزایش است: بین سالهای ۱۹۷۵ و ۲۰۱۵، میزان بروز مری آدنوکارسینوم به طور متوسط ۲.۹ درصد در سال افزایش یافته است.
اگر به BE مبتلا هستید، پزشک ممکن است آندوسکوپی نظارتی را توصیه کند. این بدان معناست که آندوسکوپی را به صورت دورهای انجام میدهند تا ببینند پس از درمان دارویی مری شما تا چه حد بهبود مییابد.
نتیجه نهایی: اگر سوزش سر دل را با فرکانس افزایش یافته تجربه میکنید، با پزشک خود در مورد آزمایش برای کشف مشکل اساسی صحبت کنید. اگر یاد بگیرید که رفلاکس را با تغییر شیوه زندگی یا دارو درمان کنید، میتوانید از عوارض جدیتری جلوگیری کنید.