محققان موسسه ICREA در بارسلونا فاکتورهای اپیژنتیکی را کشف کردند که با افزایش شدت بیماری کووید 19 همراه هستند. بیشتر این فاکتورها بر روی ژنهایی قرار دارند که مسئول تنظیم پاسخ اینترفرونی به عفونتهای ویروسی هستند.
در طول سال گذشته مشخص شد که ابتلا به بیماری کووید 19 در افراد مختلف با پیشآگهیهای متفاوتی همراه است، به طوریکه حدود 85 درصد افراد طیفی از هیچگونه عارضه تا عوارضی خفیف تا متوسط را از خود نشان میدهند و حدود 15 درصد افراد با علائم شدیدی همراه میشوند که به بستری شدن در بیمارستان نیاز پیدا میکنند.
اگرچه عوامل خطر شناختهشدهای وجود دارد که وجود داشتن آنها احتمال قرار گرفتن فرد مبتلا در میان بیماران با علائم شدید و نیازمند بستری را افزایش میدهد (همچون سن بالاتر، جنسیت مرد، داشتن بیماریهای زمینهای چون دیابت و بیماریهای قلبی و تنفسی)، اما با این وجود هنوز عدم اطمینان قابل توجهی در مورد پیشبینی نیازمند بودن یک فرد به بستری پس از ابتلا به بیماری کووید 19 وجود دارد.
چنین تصور میشود که ژنتیک نقش مهمی را در پاسخ بدن فرد مبتلا به بیماری کووید 19، نسبت به این بیماری ایفا میکند. مطالعههای اخیر نشان دادهاند که ژنهای دخیل در تعیین گروه خونی و ژنهای تنظیمی اینترفرون نوع 1، نقش مهمی در پاسخ بدن فرد مبتلا به کووید 19 بازی میکنند. با این حال، کمتر به این موضوع پرداخته شده است که فاکتورهای اپیژنتیک موثر در تنظیم بیان ژن چگونه میتوانند بر پاسخ بدن نسبت به ابتلا به کووید 19 تاثیر بگذارند!
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، گروهی از محققان موسسه ICREA در بارسلونا به مطالعه بر روی فاکتورهای اپیژنتیک در 407 بیمار مبتلا به کووید 19 پرداختند. افرادی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند، سنی کمتر از 62 سال را داشتند و به بیماری دیگری مبتلا نبودند. 194 نفر از این بیماران با علائم خفیفی همراه بودند که به دنبال آن نیازی به بستری شدن در بیمارستان نداشتند، اما 213 بیمار دیگر علائم شدیدی پیدا کردند که به دنبال آن نیازمند بستری در بیمارستان در دریافت حمایت تنفسی، شدند.
محققان این بیماران را با توجه به شدت علائم به دو گروه (یک گروه با علائم خفیف و گروه دیگر با علائم شدید) تقسیم کردند و سپس به بررسی وضعیت متیلاسیون DNA (متیلاسیون DNA در فرآیند تنظیم بیان ژن، سبب کاهش بیان ژن میشود) در 850000 مکان CpG در نمونه خونی این بیماران پرداختند.
به طور کلی و در طی این بررسی مشخص شد که 44 مکان CpG به طور قابل توجهی با شدت بیماری کووید 19 ارتباط دارند که 23 مورد از آنها در توالیهای ژنهای خاص قرار داشتند. بسیاری از این ژنها (همچون HLA-C و AIM2 که هر دو دارای دو مکان CpG در توالی خود هستند) عملکردی مرتبط با تنظیم ایمنی بدن و آزاد شدن اینترفرون توسط بدن در پاسخ به ابتلا به عفونتهای ویروسی را برعهده داشتند.
محققان با توجه به یافتههای خود، یک مشخصه اپیکووید را معرفی کردند. مشخص شد که با بررسی این فاکتور اپیژنتیک میتوان با حساسیت 77.78 درصد و اختصاصیت 88.18 درصد، شدت بیماری را در بیماران مبتلا به کووید 19 پیشبینی کرد.
این گروه تحقیقاتی سپس به بررسی این مشخصه اپیکووید در 338 داوطلب سالم پرداختند تا شیوع آن در جمعیت سالم را بررسی کنند. مشاهده شد که تقریباً 13.3 درصد (درصدی نزدیک به درصد بیماران با علائم شدید و نیازمند بستری) از جمعیت سالم این مشخصه اپیکووید را دارند و 86.7 درصد از جمعیت سالم این مشخصه اپیکووید را ندارند.
به نظر میرسد که در آینده و با بررسی هر چه بیشتر فاکتورهای ژنتیک و اپیژنتیک، بتوان به اطلاعات بیشتری در رابطه با علت تفاوت در شدت علائم بیماران مبتلا به کووید 19 و سایر بیماریها، دست یافت و به دنبال آن بتوان بیمارانی که علائم شدیدتری را پیدا خواهند کرد را شناسایی کرد.