کلسیم مهمترین عنصر مورد نیاز برای تقویت سیستم ایمنی
خواص و مزایای کلسیم را بشناسیم
فهرست...
کلسیم برای عملکرد طبیعی سیستم ایمنی ضروری است. تخلیه کلسیم بافتی نهتنها موجب افزایش بروز عفونتهای ویروسی و باکتریایی میشود، بلکه میتواند شاخص حساسیت به بیماری شدید با میزان مرگومیر بالا باشد. در زمان بروز تب، گرمای بدن موجب رهاسازی کلسیم بافتی میشود تا این عنصر برای حفاظت بدن در مقابل عفونت در دسترس قرار گیرد. علاوه براین، کلسیم برای سلامت سیستم گوارش مورد نیاز است و گوارش بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن است.
چگونه کلسیم برای مقابله با بیماری به بدن کمک میکند؟
کلسیم مشابه دیدبان سیستم ایمنی عمل میکند. با حضور یک ماده بیگانه، کلسیم آن را احاطه میکند تا عوامل تخریبکننده مانند گلبولهای سفید از راه برسند و آن را نابود کنند. کلسیم یک نشانگر GPS است که ویروس، باکتری یا سایر ترکیبات بیگانه را مشخص میکند تا سیستم دفاعی بدن به منطقه برسند و آن را نابود کنند.
کمبود کلسیم در بیماریهای عفونی
نتایج مطالعات متعدد نشان میدهند که کلسیم ابزار دفاعی بدن برای مقابله با بیماریهای عفونی است. بهطور مثال زمانی که کلسیم سلولهای بدن کاهش مییابد، توانایی بدن برای نابودی باکتری عامل بیماری سل کاهش مییابد و در مقابل، با حضور مقادیر کافی کلسیم افزایش مییابد. محققین بر این باورند که فعالیت نوتروفیل ها برای کشتن میکروبها به کلسیم وابسته است. نوتروفیل ها بخش عمدهای از گلبولهای سفید هستند که در پاسخ ایمنی نقش دارند. علاوه بر این، تعداد و فعالیت ماکروفاژها- از انواع گلبولهای سفید که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند- باوجود مقادیر کافی از کلسیم بیشتر میشود.
کلسیم تب را کاهش میدهد.
تب یکی از مراحل طبیعی پاسخ سیستم ایمنی بدن به سرماخوردگی و آنفلوانزا است. زمانی که عضلات اطراف استخوان گرم میشوند کلسیم از استخوان آزاد شده و برای مقابله با باکتری، ویروس یا سایر عوامل بیگانه مورد استفاده قرار میگیرد. اگر مقدار کلسیم بدن کافی باشد حتی در صورت وجود ویروس، تب نمیکنید! این یک فرآیند عرضه و تقاضاست. بدن باید تصمیم بگیرد که در حال حاضر کلسیم برای کدام بخش مورد نیاز است. اگر بدن در حال مبارزه با یک ویروس باشد کلسیم بیش از آنکه برای استخوانسازی مورد نیاز باشد باید در اختیار گلبولهای سفید قرار گیرد.
همه انواع کلسیم مشابه نیستند:
بیکربنات کلسیم
بیکربنات کلسیم بهترین ترکیب کلسیم که مشابه ترکیب کلسیم موجود در جریان خون است کلسیم بیکربنات میباشد. این ترکیب برای محافظت کودکان از ابتلا به سرماخوردگی، آنفلوانزا و سایر بیماریهای دوران کودکی مانند آبلهمرغان و حتی فلج اطفال که با تب همراه هستند مورد نیاز میباشد. این نوع کلسیم که یک ترکیب معلق در آب است، در آب چشمه وجود دارد اما در آب شیر و جوشیده وجود ندارد زیرا در دیواره و کف کتری رسوب میکند. ازآنجاییکه این نوع کلسیم در محلول معلق میماند در مکملهای کلسیم قابل استفاده نمیباشد.
کربنات کلسیم
کربنات کلسیم (متفاوت از بیکربنات کلسیم) نوعی از کلسیم است که در اغلب مکملهای غذایی وجود دارد. این ترکیب کلسیم در مقایسه با سایر ترکیبات کلسیم ارزانتر بوده و مقدار کلسیم المنتال (عنصر خالص کلسیم) بالاتری دارد (تا 40 درصد).
فسفات کلسیم
فسفات کلسیم نمک کلسیم اسیدفسفریک است که در شیر گاو و برخی از فرآوردههای بهداشتی مانند خمیردندان وجود دارد. مقدار کلسیم المنتال در این ترکیب در حدود ۳۸/۷ درصد است.
کلسیم گیاهی
کلسیم گیاهی نوع دیگری از کلسیم است که در منابع گیاهی مانند سبزیجات برگ سبز، دانه سویا، بادام درختی و دانه کنجد وجود دارد. میزان کلسیم المنتال این نوع ترکیبات ۳۰ درصد است. کلسیم گیاهی یک کمپلکس ارگانیک پایدار به همراه ۱۲ عنصر و ترکیبات مؤثر در هضم و جذب کلسیم میباشد و عوارض گوارشی ندارد.
کلسیم هیدروکسی آپاتیت میکروکریستالین (MCHC)
کلسیم هیدروکسی آپاتیت میکروکریستالین نوعی از کلسیم که بهصورت کمپلکس عنصری در بافت استخوان گاو وجود دارد. در این ساختار، کلسیم به فسفر متصل است و میزان کلسیم المنتال آن ۲۵ درصد میباشد. MCHC حاوی سایر عناصر محافظ استخوان مانند منیزیم، پتاسیم، روی، کلاژن و پروتئینهاست.
سیترات کلسیم
سیترات کلسیم نوع دیگری از کلسیم است که در مکملهای غذایی وجود دارد و در اتصال با اسیدسیتریک است. ازآنجاییکه این نوع کلسیم خاصیت اسیدی دارد هضم آن به اسید معده وابسته نیست بنابراین، برای افرادی که از داروهای آنتیاسید استفاده میکنند یا جراحی معده انجام دادهاند گزینه مناسبتری بوده و مصرف آن با معده خالی هم امکانپذیر است. مقدار کلسیم المنتال در این نوع ترکیب ۲۱ درصد میباشد.
لاکتات کلسیم
لاکتات کلسیم از ترکیب اسیدلاکتیک با کربنات کلسیم یا هیدروکسید کلسیم حاصل میشود و در محصولات تجاری بهعنوان غلیظ کننده، سفت کننده یا طعمدهنده بهکار میرود. مقدار کلسیم المنتال این ترکیب تنها ۱۳ درصد است. افزودن لاکتات کلسیم به ترکیبات غذایی مدت ماندگاری محصول را افزایش میدهد.
آسکوربات کلسیم
آسکوربات کلسیم ترکیب کلسیم و ویتامین ث است. ویتامین ث به جذب کلسیم کمک میکند اما میزان کلسیم المنتال این نوع ترکیب تنها ۱۰ درصد است.
گلوکونات کلسیم
گلوکونات کلسیم نمک کلسیم و اسید گلوکونیک است. مهمترین مورد مصرف گلوکونات کلسیم بهصورت تزریق فوق اشباع کلسیم است که برای درمان افت کلسیم خون، افزایش پتاسیم خون و مسمومیت با منیزیم استفاده میشود. در شکل مکمل، گلوکونات کلسیم تنها ۹ درصد کلسیم المنتال دارد و برای تأمین کلسیم مورد نیاز بدن از طریق مصرف این مکمل باید روزانه مقدار زیادی کپسول مصرف کرد که به لحاظ اقتصادی مقرونبهصرفه نیست.
نوع کلسیم | مقدار کلسیم المنتال |
کربنات کلسیم | 40 % |
فسفات کلسیم | 38/7 % |
کلسیم گیاهی | 30 % |
کلسیم هیدروکسی آپاتیت میکروکریستالین | 25 % |
سیترات کلسیم | 21 % |
لاکتات کلسیم | 13 % |
آسکوربات کلسیم | 10 % |
گلوکونات کلسیم | 9 % |