انواع روش های درمانی شپش سر

شپش سر تنها بر روی سر و موی انسان زندگی می کند و نمی تواند بر روی مبل، کلاه، ملحفه، فرش یا جای دیگری زنده بماند. بنابراین پاکسازی هر جای دیگری غیر از سر انسان به درمان کمکی نمی کند.

برای درمان شپش سر سه راه اصلی وجود دارد:

• روش های مکانیکی
• روش های شیمیایی
• روش های فیزیکی

روش مکانیکی: شانه و نرم کننده سر

در این روش درمانی به ابزار زیر نیاز دارید:

• شانه معمولی برای جداسازی موها قبل از استفاده از شانه مخصوص شپش
• شانه دندانه دار مخصوص درمان شپش
• لوسیون نرم کننده مو
• حوله یکبار مصرف سفید

در روش مکانیکی موی خشک را به طور کامل به نرم کننده آغشته کنید. موها را با شانه معمولی از هم جدا کرده و تقسیم بندی کنید. سپس با استفاده از شانه دندانه ریز مخصوص درمان شپش هر بخش از موها را از پوست سر تا نوک موها شانه کنید. نرم کننده مو شپش ها را نمی کشد اما به مدت 20 دقیقه آن ها را بی حس می کند تا به راحتی از موها جدا شوند. شانه دندانه ریز تخم شپش و شپش بالغ را از موها خارج می کند. شانه کردن را ادامه دهید و شانه را بر روی دستمال کاغذی سفید بررسی کنید تا اثری از شپش و تخم شپش بر روی آن باقی نماند. از این روش به مدت 10-7 روز و روزانه 3-2 بار استفاده کنید تا اثری از شپش در موها باقی نماند.

مزایای روش مکانیکی:

روش مکانیکی روش انتخابی ارجح برای شناسایی و درمان شپش سر است زیرا:

• موثر است.
• مشابه حشره کش ها موجب مقاومت شپش ها نمی شود.
• حساسیت پوستی نمی دهد.
• از تکثیر شپش ها به تمام سر پیشگیری می کند.

روش مکانیکی درمان شپش تا 57% موفقیت آمیز است. بنابراین برای درمان کامل باید از روش های درمانی دیگر استفاده کنید.

روش های شیمیایی

در این روش از حشره کش های طبیعی یا شیمیایی برای کشتن شپش ها استفاده می شود. پیش از انتخاب این روش با پزشک مشورت کنید و دستور العمل دارو را به خوبی مطالعه کنید. اگر پس از استعمال دارو شپش های زنده در مو باقی مانده باشند روش درمانی به خوبی عمل نکرده است. در این صورت از مصرف مجدد دارو خودداری کرده و داروی دیگری تهیه کنید.

درمان های شیمیایی حاوی حشره کش ها معمولا بی خطر هستند اما مصرف زیاد این ترکیبات موجب ایجاد حساسیت یا مقاومت به درمان می شود. از سوی دیگر برخی از درمان های شیمیایی برای کودکان توصیه نمی شوند. بنابراین قبل از انتخاب روش های شیمیایی با پزشک مشورت کنید.

روش های فیزیکی

در این روش از ترکیباتی که به طور فیزیکی موجب انحلال کوتیکول پوشاننده اسکلت شپش می شوند استفاده می شود. ایزوپروپیل میریستات و سایکلومتیکون دو ترکیب شیمیایی مورد استفاده در کرم های آرایشی، رژ لب و کرم های ضد آفتاب هستند. مطالعات نشان داده اند که استفاده از لوسیون حاوی ایزوپروپیل میریستات و سایکلومتیکون با نسبت 50/50 w/w می تواند پس از 10 دقیقه 82% از شپش ها را از بین ببرد.

روغن اکالیپتوس نیز از جمله ترکیبات گیاهی با خاصیت ضدمیکروبی و ضد قارچی است که مصرف آن در درمان شپش سر تا 83% موثر است.

بر اساس مطالعات بالینی در دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و انستیتو پاستور ایران، لوسیون حاوی ایزوپروپیل میریستات، سایکلومتیکون و روغن اکالیپتوس تا 96% شپش و تخم شپش را در مدت 10 دقیقه از بین می برد و از آنجایی که این روش درمانی به روش فیزیکی عمل می کند، برخلاف روش های شیمیایی (حشره کش ها) در درازمدت مقاومت درمانی ایجاد نکرده و برای تمام گروه های سنی بی خطر است.

در طول درمان نکات زیر را در نظر بگیرید:

• لباس ها، ملحفه و سایر وسایل شخصی فرد آلوده که 2 روز قبل از شروع درمان مورد استفاده قرار گرفته اند باید با آب داغ (بالای 50 درجه سانتی گراد) شسته شوند. وسایلی که قابل شستشو نیستند باید خشک شویی شوند یا به مدت 2 هفته در کیسه پلاستیکی نگهداری شوند.
• اتاق و مبلمان مورد استفاده فرد آلوده را جارو بزنید. اگرچه شپش هایی که از بدن بر روی زمین می افتند در کمتر از 2-1 روز می میرند و تخم شپش ها اگر در عرض یک هفته در دمای مناسب و در نزدیکی پوست سر قرار نگیرند از بین خواهند رفت.
• از حشره کش ها برای درمان استفاده نکنید. این ترکیبات در صورت تنفس یا جذب پوستی برای بدن سمی هستند.
• در حین درمان اگر مقداری از دارو وارد چشم ها شد بلافاصله آن ها را بشویید.