آهن، یکی از عناصر مهم و مورد نیاز بدن است که کمبود آن باعث بروز انواع بیماری‌ها از جمله بیماری کم خونی ناشی از فقر آهن می‌شود.
بر اساس مطالعه‌ای که در یکی از مجله های انجمن اروپایی قلب و عروق منتشر شد، عدم دریافت آهن کافی در میانسالی می‌تواند در حدود ۱۰ درصد خطر حمله قلبی را در طول یک دهه از زندگی افزایش دهد.
با این‌حال، یکی از نویسندگان این مطالعه می‌گوید نیازی به وحشت و زیاده‌روی خوردن مکمل‌های آهن نیست. دکتر بندیکت شراگ، پزشک مرکز قلب و عروق دانشگاهی در هامبورگ آلمان، در این مطالعه می‌نویسد:
این یک مطالعه مشاهده‌ای بود و ما نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که کمبود آهن باعث بیماری قلبی می‌شود. با این‌حال، شواهد فزاینده‌ای وجود دارند که نشان می‌دهند میان این دو پیوندی وجود دارد و این یافته‌ها زمینه را برای تحقیقات بیشتر برای تأیید نتایج فراهم می‌کنند.
تحقیقات قبلی نشان داده بود که کمبود آهن با پیامد‌های شدیدتری مانند بستری شدن در بیمارستان و مرگ افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط است. با این‌حال، درمان با آهن وریدی، علائم، ظرفیت عملکردی و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
بر اساس این نتایج، محققان به عقب برگشتند و تأثیر مکمل وریدی آهن را در افراد مبتلا به نارسایی قلبی بررسی کردند. جدیدترین مطالعه همچنین بررسی کرد که آیا ارتباطی بین کمبود آهن و پیامد‌های مختلف در افراد مشاهده شده است یا خیر.
انجام مطالعه با اعداد
در این مطالعه ۱۲۱۶۴ نفر از سه گروه متشکل از جمعیت اروپایی مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین سنی این افراد ۵۹ سال بود و ۵۵ درصد آن‌ها زن بودند.
عوامل خطرساز قلبی عروقی مانند سیگار کشیدن، چاقی، دیابت و کلسترول از طریق نمونه خون مورد بررسی قرار گرفتند و افراد از نظر کمبود آهن یا سالم بودن ارزیابی شدند.
محققان شرکت کنندگان را از نظر بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی، مرگ بر اثر بیماری‌های قلبی عروقی و مرگ بر اثر عوامل دیگر، تحت نظارت قرار دادند. همچنین محققان هر یک از این موارد را برای ارتباط با کمبود آهن مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
در ابتدا، ۶۰ درصد از شرکت‌کنندگان کمبود آهن مطلق داشتند و ۶۴ درصد از آن‌ها فقر آهن عملکردی داشتند. در پیگیری مشارکت‌کنندگان بالای ۱۳ سال، مشخص شد که کمبود آهن عملکردی با افزایش ۲۴ درصدی خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب در بین افرادی که فوت کردند مرتبط بوده است. ۲۶ درصد دیگر خطر مرگ و میر قلبی عروقی و ۱۲ درصد افزایش خطر مرگ و میر ناشی از تمام علل را داشتند.
مشخص شد که فقر مطلق آهن باعث افزایش ۲۰ درصدی خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب می‌شود. این در حالی است که عدم فقر مطلق آهن، با این بیماری‌ها ارتباطی ندارد.
دکتر شراگ گفت:
این تجزیه و تحلیل نشان می‌دهد که اگر کمبود آهن در ابتدا وجود نداشت، حدود ۵ درصد از مرگ‌ها، ۱۲ درصد از مرگ و میر‌های قلبی عروقی و ۱۱ درصد از تشخیص‌های جدید بیماری عروق کرونر رخ نمی‌داد.
کمبود آهن در میانسالی
کمبود آهن در شرکت‌کنندگان میانسال حاضر در مطالعه بسیار شایع بود و تقریباً دو سوم آن‌ها دچار کمبود آهن عملکردی بودند.
سیدارتا آنگادی، دکترای فیزیولوژی ورزش قلب و عروق و استاد دانشگاه ویرجینیا، می‌گوید:
آهن برای سنتز هموگلوبین، که اصلی‌ترین مولکول حامل اکسیژن در جریان خون است، ضروری است. آهن نیز به طور جدی در چرخه کربس (مسیر ضروری برای تولید هوازی انرژی) دخالت دارد.
سیلویا ملندز کلینگر، متخصص تغذیه و بنیان‌گذار شرکت مشاوره غذاییHispanic Food Communications، می‌گوید که حدود ۲۰ درصد از زنان دچار کمبود آهن هستند که این میزان در زنان باردار به ۵۰ درصد افزایش می‌یابد، در حالی که این میزان در مردان حدود ۳ درصد است.
برای اکثر آن‌ها، مصرف بیشتر غذا‌های سرشار از آهن توصیه می‌شود. اگر آن‌ها گیاه‌خوار نیستند، این افزایش آهن می‌تواند با افزودن طیف گسترده‌ای از غذا‌های حیوانی مانند گوشت قرمز، ماهی و طیور در رژیم غذایی آن‌ها شروع شود؛ زیرا آن‌ها سرشار از آهن هستند.
ملندز کلینگر گفت اگر گوشت دوست ندارید یا گیاه‌خوار هستید، همچنان می‌توانید آهن مورد نیاز بدن خود را تأمین کنید. شما می‌توانید این آهن را در لوبیا، توفو، غلات صبحانه، ماکارونی و نان غنی شده پیدا کنید.
در آخر، اگر تغییرات رژیم غذایی کمبود آهن را برطرف نمی‌کند، باید با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید و احتمالاً مصرف مکمل آهن را شروع کنید.
