چرا دز واکسن در کودکان و بزرگسالان متفاوت است

بزرگسالان معمولاً دز واکسن بیشتری را نسبت به کودکان دریافت می‌کنند؛ اما واقعاً دلیل این کار چیست و چه تفاوتی وجود دارد؟

انسان‌ها کاملاً درمانده به دنیا می‌آیند و کارهای زیادی برای انجام دادن دارند. همان‌طور که باید مهارت‌هایی مانند راه رفتن را یاد بگیرید، سیستم ایمنی بدن شما نیز باید یاد بگیرد که در برابر عفونت‌ها از بدن دفاع کند. با گذشت زمان، سیستم ایمنی بدن شما در مراحل مختلف بلوغ می‌یابد، دقیقاً همان‌طور که از خزیدن به ایستادن، راه رفتن و دویدن پیشرفت کرده‌اید.

این فرآیند، یکی از دلایلی است که دانشمندان پاسخ ایمنی به یک واکسن را در گروه‌های سنی مختلف مطالعه می‌کنند. برای مثال، واکسن‌های کووید ۱۹ باید به‌طور جداگانه در کودکان ۵ الی ۱۱ ساله و ۱۲ الی ۱۶ ساله آزمایش شوند. پزشکان می‌خواهند از دز واکسنی استفاده کنند که بهترین محافظت را با کم‌ترین عوارض جانبی فراهم می‌کند و این به نحوه عملکرد سیستم ایمنی بر اساس میزان توسعه آن بستگی دارد. این مسئله‌ای است که از روی ظاهر نمی‌توان آن را بررسی کرد.

دو نیمه از سیستم ایمنی بدن

فرآیند بلوغ سیستم ایمنی اندکی پس از تولد شروع می‌شود.

هنگامی که به دنیا می‌آیید، محافظت اصلی بدن شما از طریق آنتی‌بادی‌هایی است که مادرتان از طریق جفت و شیر مادر به اشتراک می‌گذارد. آن‌ها چیزی را که ایمنی غیرفعال نامیده می‌شود، ایجاد می‌کنند. سیستم ایمنی تطبیقی ​​نوزادان (بخشی از سیستم ایمنی شما که آنتی‌بادی‌های خودتان را می‌سازد) هنوز واقعاً فعال نشده است. این فرآیند بلافاصله پس از تولد شروع می‌شود؛ اما ممکن است سال‌ها طول بکشد تا سیستم ایمنی سازگار به بلوغ کامل برسد.

خوش‌بختانه شما همچنین با آن‌چه که سیستم ایمنی ذاتی نامیده می‌شود متولد می‌شوید و این سیستم در طول زندگی شما دوام می‌آورد. این سیستم برای مبارزه با عفونت‌ها و ارتقای سلامت مانند سیستم ایمنی سازگار، نیازی به یادگیری ندارد. بدون سیستم ایمنی ذاتی، افراد خیلی سریع‌تر و بیشتر بیمار می‌شوند.

سیستم ایمنی ذاتی با پوست و غشا‌های مخاطی شما شروع می‌شود. اگر هر میکروبی از آن موانع فیزیکی عبور کند، آنزیم‌هایی در آن بخش‌ها وجود دارند که منتظر تجزیه موجودات خارجی هستند. فراتر از آن، سلول‌های تخصصی وجود دارند که به دنبال هر چیزی هستند که طبیعی نیست. آن‌ها می‌خواهند مهاجمان را بکشند؛ در حالی‌که سلول‌های دیگری به نام فاگوسیت‌ها مهاجمان را می‌بلعند.

بنابراین سیستم ایمنی ذاتی اولین پاسخ‌دهنده بدن شماست و برای شما کمی زمان می‌خرد تا بتوانید زنده بمانید. سپس سیستم ایمنی تطبیقی ​​شما وارد عمل می‌شود و به مبارزه می‌پیوندد.

هنگامی که شما از طریق واکسن یا عفونت ایمن می‌شوید، سیستم ایمنی تطبیقی ​​شما شروع به ساختن آنتی‌بادی می‌کند. آنتی‌بادی‌ها پروتئین‌هایی هستند که مانند دستگاه‌های مکنده عمل می‌کنند و به ویروس‌ها یا باکتری‌ها می‌چسبند تا به بدن کمک کنند تا سریع‌تر از شر میکروب‌ها خلاص شود و از گسترش عفونت جلوگیری کند. آنتی‌بادی‌ها برای شناسایی و از بین بردن یک مزاحم خاص، بسیار ماهر هستند.

سیستم ایمنی تطبیقی ​​می‌تواند عفونت جدیدی را بیاموزد یا عفونتی را که مدت‌هاست ندیده است به یاد بیاورد.

یک نوزاد به هر حال راه رفتن را یاد می‌گیرد حتی اگر پله‌ها و قسمت‌های شیب‌دار را برای او ایمن نکنید سیستم ایمنی شما نیز به همین شکل است. این سیستم بسیار پیچیده می‌تواند یاد بگیرد که ویروس مهاجم را بدون واکسن مهار کند؛ اما احتمال آسیب بسیار بیشتر است.

واکسن‌ها آنتی‌بادی‌هایی را ایجاد می‌کنند که میکروب خاصی را شناسایی کرده و به روشی ایمن‌تر از ابتلا به عفونت، با آن مبارزه می‌کنند. این‌که یک واکسن چقدر خوب کار می‌کند، به عوامل مختلفی بستگی دارد. این‌که چه تعداد آنتی‌بادی در پاسخ به آن تولید می‌کنید، آنتی‌بادی‌ها چقدر مؤثر هستند و ایمنی واکسن، میزان خوب کار کردن یا نکردن واکسن را تعیین می‌کنند.

هنگامی که محققان روی تنظیم دقیق دز واکسن برای گروه‌های سنی مختلف کار می‌کنند، باید بدانند که چه بخش‌هایی از سیستم ایمنی بالغ هستند و چه بخش‌هایی در افراد در هر مرحله رشد کاملاً فعال نیستند. این بخشی از دلیلی است که برخی از واکسن‌ها مانند واکسن کووید ۱۹ در برنامه‌های مختلف برای بزرگ‌سالان، نوجوانان، کودکان و نوزادان آزمایش و تأیید می‌شوند.

تعدادی از واکسن‌ها برای نوزادان به‌صورت سری تزریق می‌شوند؛ به این معنی که در طول چند ماه چندین بار واکسن مشابهی دریافت می‌کنند. سیستم ایمنی انطباقی نوزاد در این سن مستعد فراموشی یا گوش ندادن است؛ همان‌طور که کودک سعی می‌کند بایستد و راه برود. با هر بار قرار گرفتن در معرض، هر جنبه‌ای از سیستم ایمنی قوی‌تر می‌شود و در دفاع در برابر عفونت احتمالی بهتر می‌شود.

پس از ۴ سالگی و در دوران جوانی، سیستم ایمنی بدن شما بیشتر پاسخگو است و کم‌تر مستعد فراموشی است. تصادفی نیست که این زمانی است که مردم بیشتر آلرژی‌های خود را به دست می‌آورند. برای واکسن کووید ۱۹ فایزر، محققان دریافتند که کودکان ۵ تا ۱۱ ساله پاسخ ایمنی و ایمنی مشابهی با یک سوم دز مصرف شده برای سنین ۱۲ سال به بالا داشتند.

دانشمندان تمایل دارند هنگام مطالعه واکسن، از بیماران بین ۱۸ تا ۵۵ سال شروع کنند. سیستم ایمنی آن‌ها بالغ شده است و می‌توان روی آن‌ها حساب کرد تا هرگونه واکنش نامطلوب را به‌طور قابل اعتماد گزارش کنند. دیدن آن‌چه در گروه سنی بزرگ‌سالان اتفاق می‌افتد به پزشکان کمک می‌کند تا پیش‌بینی کنند که هنگام تزریق واکسن به دیگران چه اتفاقی می‌افتد و مراقب این عوارض جانبی در گروه‌های سنی جوان‌تر باشند.

در حدود سن ۵۵ سالگی یا بیشتر، سیستم ایمنی تطبیقی ​​دوباره شروع به ضعیف شدن و فراموشی می‌کند و از جهاتی بیشتر شبیه سیستم در حال رشد نوزاد است. خوش‌بختانه تقویت‌کننده‌های واکسن می‌توانند برای این بیماران مسن‌تر یک کمک سریع ایجاد کنند؛ دقیقاً مانند کمک به محافظت از آن‌ها در برابر سقوط‌های تصادفی پس از یک عمر تسلط بر راه رفتن و دویدن.

در پایان، واکسن‌ها امن‌ترین محیط را برای یادگیری سیستم ایمنی فراهم می‌کنند و تغییر دز برای گروه‌های سنی مختلف کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که هر بیمار دقیقاً آن‌چه را که برای انجام کار لازم است دریافت می‌کند.