آهن یک ماده مغذی ضروری برای بدن است که تاثیر ویژه‌ای در رشد فیزیکی و مغذی کودکان دارد از این رو می‌توان گفت کمبود آن می‌تواند مشکلات زیادی را برای کودکان به‌وجود آورد که یکی از اساسی‌ترین عوارض آن کم خونی است.
کم خونی شرایطی است که در آن میزان گلبول‌های قرمز در بدن برای سن فرزند شما کم‌تر از حد طبیعی است. این می‌تواند باعث شود کودک شما رنگ پریده به نظر برسد و احساس ناراحتی، خستگی یا ضعف کند. اگرچه این علائم ممکن است شما را نگران کند؛ اما شایع‌ترین علل کم خونی مانند کمبود آهن، به‌طور کلی به راحتی قابل تشخیص است به ویژه هنگامی که زود تشخیص داده شود. علاوه بر این، والدین باید از اقدامات لازم برای پیشگیری از این بیماری آگاه باشند. حال اگر شما هم به دنبال شناختن علائم فقر آهن در کودکان هستید با ما در ادامه این مقاله همراه شوید.
علائم فقر آهن در کودکان
- کند بودن روند رشد کودکان
- خستگی‌های مفرط
- رنگ پریدگی
- کاهش اشتها
- سبکی سر
- سردردهای دائمی
- سرد بودن دست و پا
- تنگی نفس
- تپش قلب
- ریزش مو
کند بودن روند رشد کودکان
هنگامی که کودک شما با کمبود آهن در بدن روبه رو باشد معمولا در معاینات ماهانه همیشه میزان رشد قد پایینی دارد. در این مواقع حتما باید به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا فقر آهن در کودکان می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
خستگی‌های مفرط
یکی از پروتئین‌هایی که به حمل اکسیژن در بدن کمک می‌کند، پروتئین هموگلوبین است که بدن برای دریافت آن به آهن نیاز دارد و اگر بدن شما دچار فقر آهن باشد میزان جذب این پروتئین کم می‌شود و باعث نرسیدن اکسیژن لازم به بافت‌های ماهیچه‌ای شده و به همین دلیل قلب مجبور می‌شود که میزان کارایی خود را بالا برده و به همین سبب باعث می‌شود که بدن شما احساس خستگی کند.
رنگ پریدگی
یکی از علائم فقر آهن در کودکان این است که رنگ پوست به صورت غیر عادی سفید است که به صورت عامیانه رنگ پریدگی محسوب می‌شود؛ زیرا کمبود آهن باعث کاهش میزان گلبول‌های قرمز خون شده و به همین دلیل رنگ پوست شما تغییر می‌کند.
تنگی نفس
کمبود جذب هموگلوبین به خاطر فقر آهن باعث کاهش اکسیژن رسانی به خون می‌شود و همین امر موجب تنگی نفس یا به عبارت دیگر کمبود نفس می‌شود.
با مصرف چه غذاهایی می‌توان علائم فقر آهن رادرکودکان کاهش داد؟
- مصرف گوشت‌های بدون چربی
- مصرف غلات و حبوبات
- مصرف کشمش
- مصرف سبزیجات به خصوص اسفناج
- مربا و کره بادام زمینی
- مصرف کدو تنبل
- مصرف ماهی
- مصرف سیب زمینی
- مصرف آلو
مصرف گوشت‌های بدون چربی
گوشت معمولا یکی از مهم ترین منبع های تامین آهن در بدن می باشد و ما می توانیم با مصرف این مواد غذایی به صورت منظم از کمبود آهن در بدن کودک شما جلوگیری می کند.
مصرف غلات و حبوبات
شما می‌توانید با مصرف جو دوسر بلغور شده در وعده صبحانه میزان جذب آهن بدن کودکان خود را افزایش دهید؛ زیرا معمولا غلات‌ها منبع سرشار از آهن بوده و همچنین اگر کودک شما نمی‌تواند گوشت مصرف کند و از خوردن آن امتناع می‌کند شما می‌توانید با جایگزین کردن حبوباتی مانند لوبیا ،سویا و عدس میزان آهنی را که از طریق گوشت جذب بدن می‌شود افزایش دهید.
مصرف کشمش
کشمش یکی از مواد غذایی پرطرفدار در بین کودکان است و همین امر می‌تواند یک راه خوب برای تامین آهن بدن کودک شما شود.
مصرف سبزیجات به خصوص اسفناج
سبزیجات را می‌توان یکی از بهترین و مفیدترین مواد غذایی دانست؛ زیرا سبزیجات دارای انواع ویتامین‌ها و فیبر فراوانی هستند و اسفناج می‌تواند به تنهایی یک منبع بسیار خوب برای تامین آهن در بدن شما باشد زیرا این ماده غذایی سرشار از آهن بوده و کمک بسیاری به فقر آهن در کودکان می‌کند.
مربا و کره بادام زمینی
معمولا کودکان علاقه ویژه‌ای به مصرف ساندویچ کره و مربا دارند و از آن‌جایی که کره بادام زمینی یک منبع خوب برای تامین آهن بدن است، شما می‌توانید در ساندویچ کودکان خود از نان جو و کره بادام زمینی استفاده کنید تا بتوانید به راحتی علائم ناشی از فقر آهن کودک خود را کاهش دهید.
مصرف کدو تنبل
دانه های کدو تنبل می‌توانند مفیدترین مواد غذایی برای تامین آهن بدن به حساب آیند؛ زیرا دارای آهن بسیار زیادی هستند. شما می‌توانید با مخلوط کردن کشمش، دانه‌های کدو تنبل و بادام زمینی یک آجیل سرش از آهن را برای میان وعده کودکان خود آماده کنید.
مصرف ماهی
ماهی یک منبع بسیار مغذی از انواع مواد مفید برای بدن است؛ اما در بین این مواد مغذی آهن بیشترین نقش را داراست و شما می‌توانید با مصرف هفتگی ماهی کودکان خود را از فقر آهن دور نگه دارید. همچنین اگر کودک شما از خوردن ماهی خودداری می‌کند می‌توانید با جایگزین کردن تن ماهی این کمبود را رفع کنید.
مصرف سیب زمینی
سیب زمینی علاوه بر دارا بودن مقدار زیادی ویتامین C می‌تواند یک منبع بسیار سرشار از آهن نیز باشد و شما می‌توانید هنگام پختن و سرخ کردن سیب زمینی برای کودکتان پوست آن را جدا نکنید؛ زیرا تمام آهن موجود در سیب زمینی در پوست آن قرار دارد.
مصرف آلو
آلو جزو معدود میوه‌هایی است که آهن فراوان دارد؛ اما باید توجه داشت که مقدار زیادی از آهن موجود در آن توسط آب آلو تامین می‌شود و شما می‌توانید با مصرف روزانه یک لیوان آب آلو، آهن بدن خود را تامین کنید.
کدام کودکان در معرض علائم فقر آهن هستند؟
- کودکانی که هنگام تولد دارای وزن کمی بوده‌اند.
- کودکانی که زودتر از موعد مقرر به دنیا می‌آیند.
- کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند.
- کودکانی که دارای یک برنامه غذایی خوب نیستند.
- کودکانی که بعد از غذا چای مصرف می‌کنند.
- کودکانی که بعد از دوسالگی به صورت روزانه شیر گاو یا بز مصرف نمی‌کنند.
- کودکانی که در اثر مصرف زیاد تنقلات ناسالم دچار اضافه وزن هستند.
- دخترانی که در سن قاعدگی قراردارند.
- کودکانی که دچار سوء تغذیه هستند.
- کودکانی که در نوزادی از قطره آهن و زینک استفاده نمی‌کنند.
- کودکانی که از مصرف گوشت و حبوبات محروم هستند.
- کودکانی که از سبزیجات استفاده نمی‌کنند.
عواملی که باعث فقر آهن در کودکان می شوند عبارتند از:
- تخریب سلول‌های قرمز خون
- تالاسمی
تخریب سلول‌های قرمز خون
تخریب این گونه از سلول‌ها به صورت عادی یک امر طبیعی در بدن است؛ اما اگر از حالت عادی خارج شود ممکن است باعث بروز مشکلات زیادی از جمله فقر آهن در کودکان شود.
تالاسمی
تالاسمی یک بیماری کم خونی است که بر اثر کم کاری مغز استخوان در تولید سلول‌های قرمز خونی به وجود می‌آید و به صورت ارثی منتقل می‌شود. این بیماری باعث ایجاد علائم فقر آهن در بدن می‌شود.
درمان فقر آهن در کودکان
برای درمان فقر آهن در کودکان شما باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید؛ زیرا در بعضی از مواقع پزشک معالج شما علاوه بر یک رژیم غذایی مناسب، داروهایی نیز برای درمان این بیماری تجویز می‌کند که از جمله آن‌ها می‌توان به قطره آهن و قرص آهن اشاره کرد و شما می‌توانید با تهیه کردن این داروها از یک مارک دارویی معتبر بیماری خود را در سریع‌ترین زمان ممکن درمان کنید. یکی از شناخته شده‌ترین قطره‌های آهن موجود در بازار، قطره آهن لیپیفر است که در دو نوع معمولی و فورت به بازار عرضه شده است. این قطره‌ها به کمک فناوری تحویل داروی نانولیپوزومال تولید شده‌اند که از سیاه شدن دندان‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین می‌توانید برای درمان کم خونی کودک خود با مشاوره پزشک، از شربت آهن نانولیپوزومال لیپیفر نیز استفاده کنید.
