فشار خون بالا، می‌تواند مشکلات سلامتی بسیاری را برای افراد ایجاد کند و جدیدترین یافته‌ها نشان می‌دهند که خطر وقوع صرع را نیز افزایش می‌دهد.
صرع، سومین بیماری عصبی شایع است که افراد مسن را پس از سکته مغزی و زوال عقل تحت تأثیر قرار می‌دهد.
پژوهش نشان می‌دهد که صرع دیررس (صرعی که معمولاً در دوران پیری رخ می‌دهد) در ۲ دهه اخیر شیوع بیشتری پیدا کرده است. تعداد افراد مبتلا به این عارضه احتمالاً با افزایش جمعیت پیر افزایش خواهد یافت و صرع احتمالاً به یک نگرانی قابل توجه برای سلامت عمومی تبدیل خواهد شد.
با وجود این، علل زمینه‌ای صرع در ۳۲ تا ۴۸ درصد موارد نامشخص است. برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که عوامل خطر عروقی ممکن است خطر ابتلا به صرع دیررس را افزایش دهند. پژوهش‌های دیگر نشان می‌دهند که عوامل خطر عروقی ممکن است در صرع زودهنگام نیز دخیل باشند که از دهه ۳۰ زندگی فرد شروع می‌شود.
درک نقش عوامل خطر عروقی در صرع دیررس می‌تواند به سیاست گذاران کمک کند تا اقدامات مربوط به بهداشت عمومی و استراتژی‌های پیشگیرانه را برای مهار و مدیریت میزان این بیماری طراحی کنند.
اخیراً پژوهش‌گرانی به سرپرستی دانشکده پزشکی دانشگاه بوستون در ایالات متحده، مطالعه‌ای را انجام دادند و در آن ارتباط بین عوامل خطر عروقی و شروع صرع را بررسی کردند.
آن‌ها دریافتند که فشار خون بالا با خطر ابتلا به صرع دیررس ارتباط دارد و خطر وقوع آن را تقریباً ۲ برابر افزایش می‌دهد. این خطر برای کسانی که از دارو برای تنظیم فشار خون خود استفاده نمی‌کردند، بیشتر بود.
تحلیل داده‌ها
پژوهش‌گران از داده‌های مطالعه قلب فرامینگهام (FHS) استفاده کردند. فرامینگهام، یک مطالعه در حال انجام و مبتنی بر جامعه است که در سال ۱۹۴۸ آغاز شد. مطالعه فرامینگهام شامل ۶ گروه مختلف از شرکت کنندگان است. گروه Offspring Cohort آن، اطلاعات مربوط به ۵۱۲۴ فرد جوان و بالغ را در بر می‌گیرد و آزمایش‌های آن‌ها را هر ۴ سال یک‌بار دنبال می‌کند.
در مجموع، پژوهش‌گران از داده‌های ۲۹۸۶ نفر استفاده کردند که در پنجمین معاینه بین سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ شرکت کردند، حداقل ۴۵ سال سن داشتند و سوابق سلامتی آن‌ها حاوی داده‌هایی در مورد عوامل خطر عروقی بود.
عوامل خطر عروقی جمع‌آوری شده شامل فشار خون سیستولیک و دیاستولیک بود. پژوهش‌گران در این مرحله، عدد سیستولیک ۱۴۰ میلی‌متر جیوه یا بیشتر و عدد دیاستولیک ۹۰ میلی‌متر جیوه یا بیشتر را فشار خون بالا نامیدند.
پژوهش‌گران همچنین موارد زیر را غربال‌گری کردند:
- دیابت
- سطح کلسترول
- وضعیت سیگار کشیدن
- بیماری قلب و عروقی
- سکته
- شاخص توده بدنی (BMI)
پژوهش‌گران برای غربال‌گری شرکت‌کنندگان از نظر صرع یا تشنج، از بررسی‌های معمول نموداری برای وضعیت‌های عصبی و تشنج‌های خودگزارش شونده یا نهمین نسخه طبقه‌بندی بین‌المللی بیماری‌ها (ICD-9) استفاده کردند.
همچنین پژوهش‌گران از تصویربرداری مغز و الکتروانسفالوگرافی (EEG)، قلب و سایر داده‌های مرتبط برای تعیین موارد صرع استفاده کردند.
در بین گروه‌ها، پژوهش‌گران ۵۵ نمونه صرع را شناسایی کرد که از این تعداد ۲۶ مورد قطعی، ۱۵ مورد احتمالی و ۱۴ مورد مشکوک بودند. افراد در زمان تشخیص احتمالی به طور متوسط ۷۳.۸ سال سن داشتند.
پژوهش‌گران دریافتند که فشار خون بالا با خطر ابتلا به صرع ارتباط دارد و خطر وقوع آن را تقریباً دو برابر افزایش می‌دهد. با این‌حال، سایر عوامل خطر ارتباطی با صرع نداشتند.
پژوهش‌گران پس از حذف افرادی که از دارو‌های ضد فشار خون استفاده می‌کردند، اعلام کردند که فشار خون بالا خطر ابتلا به صرع را ۲.۴۴ برابر افزایش می‌دهد.
آن‌ها همچنین دریافتند که هر ۱۰ میلی‌متر جیوه تغییر در فشار خون سیستولیک، با افزایش ۱۷ درصدی خطر ابتلا به صرع مرتبط است.
مکانیسم‌های دخیل در این موضوع
چندین نظریه می‌توانند ارتباط بین صرع و فشار خون را توضیح دهند. یکی از این مکانیسم ممکن است از طریق سیستم رنین-آنژیوتانسین (RAS) که فشار خون را تنظیم می‌کند، عمل کند.
پژوهش نشان می‌دهد که موش‌هایی که به‌طور مکرر تشنج می‌کنند ۲.۶ تا ۸.۲ برابر بیشتر از موش‌های بدون تشنج، دارای اجزای RAS هستند. دارو‌های ضد فشار خون که سطوح اجزای RAS را کاهش می‌دهند، شروع تشنج را به تأخیر می‌اندازند و دفعات تشنج را کاهش می‌دهند.
با این‌حال، پژوهش‌های بیشتری برای درک این‌که این مکانیسم تا چه حد ارتباط بین صرع و فشار خون بالا را توضیح می‌دهد، مورد نیاز است؛ زیرا پژوهش دیگری نشان می‌دهد که این سیستم ممکن است تأثیر محدودی داشته باشد.
به گفته پژوهش‌گران، مکانیسم احتمالی زمینه‌ای دیگر، بیماری عروق کوچک (SVD) است. بیماری SVD وضعیتی است که در آن دیواره‌های شریان‌های کوچک و مویرگ‌ها آسیب می‌بینند و بنابراین خون غنی از اکسیژن کافی را به اندام‌های مختلف نمی‌رسانند. در یک مطالعه، دانشمندان دریافتند که طول مدت فشار خون بالا، یک عامل پیش‌بینی‌کننده قوی برای وقوع SVD در مراحل بعدی زندگی است.
پژوهش‌گران می‌گویند که SVD با صرع لوب تمپورال ارتباط دارد. مکانیسم‌های احتمالی شامل ریزانفارکت‌های قشری، ضایعات کوچک در بافت قشر مغز و اختلال در فیبر‌های U است که ممکن است منجر به تحریک پذیری بیش از حد و در نتیجه تشنج شوند. فیبر‌های U نواحی مجاور قشر مغز را به هم متصل می‌کنند.
پژوهش‌گران به این نتیجه رسیدند که فشار خون بالا یک عامل پیش‌بینی کننده مستقل صرع دیررس است و خطر ابتلا به تشنج بعد از ۴۵ سالگی را ۲ برابر می‌کند.
با این‌حال، آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که محدودیت‌هایی برای مطالعه آن‌ها وجود دارد. در درجه اول، از آن‌جایی که این مطالعه شامل شرکت کنندگان سفید پوست می‌شد، ممکن است نماینده همه قومیت‌ها و نژاد‌ها نباشد. همچنین پژوهش‌گران می‌گویند که ماهیت آن به عنوان یک مطالعه مشاهده‌ای به این معنی است که نمی‌تواند علیت را اثبات کند.
دکتر جیسون هاپتمن، جراح مغز و اعصاب در بیمارستان کودکان سیاتل، گفت:
این نتایج به‌طور خاصی جالب هستند؛ زیرا فشار خون بالا به خودی خود یک عامل خطر مستقل برای سکته مغزی است و این موضوعی بحث برانگیز است. نظر بر این است که فشار خون بالا علاوه بر سکته مغزی، ممکن است منجر به بیماری شریان‌های کوچک در سراسر مغز شود که می‌تواند باعث آسیب در سطح میکروسکوپی شود.
این صدمات می‌توانند حتی بدون وجود سکته مغزی نیز باعث وقوع صرع شوند. این تحقیق مهم است؛ زیرا فشار خون بالا نه تنها شایع است، بلکه قابل اصلاح است، یعنی ممکن است راه‌هایی برای ارزیابی و درمان آن داشته باشیم. این باید در جمعیت‌های بزرگ‌تر و متنوع‌تر بیماران دنبال شود تا دقیقاً ارزیابی شود که خطر فشار خون بالا چثدر است و اطلاعات با دقت ارزیابی شوند.
سانجی پراساد، پزشک متخصص قلب در مایو کلینیک در لندن که در این مطالعه شرکت نداشت، می‌گوید که نتایج این مطالعه شگفت‌انگیز نیستند و با یافته‌های قبلی مطابقت دارند. وی در ادامه صحبت‌های خود گفت:
این یک مطالعه مشاهده‌ای است؛ بنابراین نمی‌تواند به‌طور قطعی تأیید کند که یک پیوند مستقیم میان این دو وجود دارد. با این‌حال، این مطالعه با دانش فعلی ما مطابقت دارد و اهمیت سبک زندگی، ورزش منظم و مصرف کم نمک برای کنترل فشار خون را به عنوان یک راه مهم برای کاهش عوارض نشان می‌دهد.
این نتایج نیاز به کنترل تهاجمی فشار خون را برجسته می‌کند و همه افراد به ويژه افراد بالای ۵۰ سال را تشویق می‌کند تا به‌طور منظم فشار خون خود را کنترل کنند. همچنین باید تأثیر کنترل فشار خون را در افراد مبتلا به صرع و پس از سکته ارزیابی کنیم.
