به افرادی که استرس زیادی را تجربه می‌کنند احتمالاً بیش از یک بار در زندگی گفته شده است که استرس می‌تواند آن‌ها را بکشد یا استرس می‌تواند زندگی آن‌ها را کوتاه کند.
اما آیا واقعاً استرس می‌تواند ما را بکشد؟ آیا استرس می‌تواند منجر به حملات قلبی یا سایر مسائلی شود که می‌توانند برای سلامتی شما خطرناک باشند؟
خبر بد این است که طبق تحقیقات جدید، استرس واقعاً می‌تواند این کار را انجام دهد. افزایش استرس روانی با مشکلات سلامت قلبی عروقی از جمله فشار خون بالا، حمله قلبی و سکته مغزی مرتبط است.
در واقع، استرس روانی ممکن است به اندازه عوامل خطر قلبی برای سلامت قلب شما خطرناک باشد، برخی از عوامل خطرناک بیماری‌های قلبی عبارتند از:
- چاقی
- فشار خون بالا
- سیگار کشیدن
- کلسترول بالا
- عدم تحرک بدنی
در این مطلب به چگونگی تأثیر استرس بر قلب شما و ارتباط بین استرس و حملات قلبی می‌پردازیم. با مجله سلامتی کیمازی مگ همراه باشید.
استرس چگونه بر بدن شما تأثیر می‌گذارد؟
استرس همیشه یک چیز منفی نیست. در واقع می‌تواند مفید باشد.
استرس کوتاه مدت می‌تواند به شما انرژی بدهد تا یک پروژه را به پایان برسانید یا به یک ضرب الاجل برسید. این می‌تواند شما را به عملکرد بهتر در یک سخنرانی عمومی تشویق کند. می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری در چند ثانیه (مثلاً در موقعیت‌های تهدید‌کننده زندگی) کمک کند.
حتی می‌توانید در لحظات شادی مانند ازدواج، خرید خانه جدید یا ملاقات با افراد جدید استرس داشته باشید.
اما استرس بیش از حد و استرس در مواقعی که در موقعیت تهدید کننده‌ای قرار ندارید می‌تواند برای سلامت کلی و سلامت قلب شما خطرناک باشد.
استرس طولانی مدت (مزمن) ممکن است نتیجه نگرانی‌های مداوم در مورد شغل، رابطه، وضعیت سلامتی یا شرایط اقتصادی باشد. استرس مزمن ممکن است خود را به صورت زیر نشان دهد:
- تحریک‌پذیری
- افسردگی
- اضطراب
- نشخوار فکری
- غم و اندوه
هیچ دو دلیل استرس یکسان نیستند و هیچ دو نفر تجربه مشابهی با آن ندارند.
استرس مزمن می‌تواند علائم زیر را ایجاد کند:
- عضلات منقبض
- انرژی کم
- بی‌خوابی
- سردرد
- ناراحتی معده
استرس مزمن همچنین ممکن است باعث شود احساس کنید که کنترل احساسات یا اعمال خود را ندارید. ممکن است بیشتر اوقات نوسانات خلقی داشته باشید.
استرس همچنین مرکز ترس مغز شما را تحریک می‌کند. حتی در موقعیت‌های روزمره مانند کار یا رانندگی با ماشین به بدن شما می‌گوید که در حالت جنگ یا گریز هستید. استرس مقادیر زیادی کورتیزول (یک هورمون استرس) را به بدن شما می‌فرستد تا به استرس پاسخ دهد.
با گذشت زمان، افزایش سطح هورمون‌های استرس می‌تواند منجر به مجموعه‌ای از اثرات ناخواسته شود، مانند:
- فشار خون بالا
- افزایش التهاب
- کاهش جریان خون به قلب
- خطر بیشتر حمله قلبی و سکته مغزی
آیا استرس می‌تواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد؟
استرس می‌تواند بر بسیاری از قسمت‌های بدن، به ویژه قلب و سیستم قلبی عروقی شما تأثیر بگذارد.
یک تجزیه و تحلیل در سال ۲۰۲۱ بیش از ۹۰۰ بیمار مبتلا به بیماری قلبی زمینه‌ای؛ اما پایدار را مورد بررسی قرار داد. محققان می‌خواستند ببینند که قلب افراد و جریان خون به قلب آن‌ها، چگونه به استرس فیزیکی و روحی واکنش نشان می‌دهد. کاهش جریان خون به قلب می‌تواند باعث حملات قلبی و سایر حوادث قلبی عروقی شود.
شرکت کنندگان در این مطالعه تست‌های استرس جسمی و روانی استاندارد شده‌ای داشتند و تأثیر آن آزمایش‌ها بر جریان خون به قلب آن‌ها اندازه‌گیری شد.
این تجزیه و تحلیل نشان داد که استرس روانی در طول یک یا هر دو آزمایش مطالعه، بر قلب شرکت کنندگان تأثیر بیشتری می‌گذارد. شرکت کنندگانی که تحت فشار روانی قرار گرفتند نیز در سال‌های پس از آزمایش‌ها احتمال حمله قلبی غیرکشنده یا مرگ بر اثر بیماری قلبی عروقی داشتند.
به عبارت دیگر، استرس تأثیر قابل توجهی بر سلامت قلب شما می‌گذارد و خطر حمله قلبی و سکته را برای سال‌های آینده نیز افزایش می‌دهد.
این تجزیه و تحلیل، مطالعه قبلی که روی بیش از ۲۴ هزار بیمار در ۵۲ کشور انجام شده بود را تأیید کرد. مطالعه قبلی نشان داده بود افرادی که سطح بالایی از استرس روانی را در سال قبل از مطالعه تجربه کردند، در دوره پیگیری ۵ ساله مطالعه دو برابر بیشتر در معرض خطر حمله قلبی بودند.
تأثیر مغز شما بر قلب شما
در میان چیز‌های دیگر، تحقیقات به ناحیه‌ای از مغز به نام «آمیگدال» برای توضیح پاسخ استرس اشاره می‌کند. آمیگدال به عنوان «مرکز ترس» مغز نیز شناخته می‌شود.
وقتی احساس استرس یا اضطراب می‌کنید، آمیگدال فعال می‌شود و سیل هورمون‌های استرس را به بدن شما می‌فرستد تا پاسخ جنگ یا گریز را فعال کند. همچنین جریان خون به قلب را کاهش می‌دهد که قلب شما را از اکسیژن و مواد مغذی بسیار مورد نیاز محروم می‌کند.
در شرایط تهدید کننده زندگی، این امر ضروری است. شما را برای جنگیدن برای زندگی یا فرار آماده می‌کند؛ اما در یک روز کاری عادی که رئیس یا همکارتان شما را ناراحت کرده است، این پاسخ طبیعی چندان مفید نیست.
با گذشت زمان، این سطح ثابت هورمون می‌تواند فشار خون شما را افزایش دهد. همچنین می‌تواند منجر به شرایط زیر شود:
- التهاب در شریان‌های شما
- سطوح بالاتر چربی بدن
- مقاومت بیشتر به انسولین
همه این اثرات می‌توانند باعث ایجاد پلاک و بیماری شریانی شوند که خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش می‌دهند.
یک بررسی در سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد که خطر ناشی از استرس مشابه خطر ناشی از سایر عوامل خطر حمله قلبی شناخته شده است، از جمله:
- اضافه وزن یا چاقی
- رژیم غذایی ضعیف
- عدم ورزش
در حالی که پزشکان ممکن است فکر کنند با بیماران خود در مورد حفظ وزن متوسط و خوردن یک رژیم غذایی متعادل به منظور کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی صحبت کنند، آخرین تحقیقات نشان می‌دهد که بحث در مورد سطح استرس و کاهش استرس نیز ضروری است.
برای مدیریت استرس به روشی سالم چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
استرس روانی مزمن با خطر بیشتر حمله قلبی و سکته مرتبط است؛ اما سلامت روانی مثبت می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این حوادث کمک کند.
مدیریت استرس یک راه‌حل یکسان نیست. ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد تا بفهمیم چه نوع تکنیک‌های مدیریت استرسی به بهترین شکل به شما کمک می‌کنند تا بر استرس چیره شوید و اثرات فیزیکی استرس مزمن بر بدن خود را معکوس کنید.
این مراحل را برای کمک به مدیریت استرس به روشی سالم امتحان کنید:
بیشتر حرکت کنید
ورزش منظم به کاهش فشار خون، مدیریت وزن و مبارزه با بسیاری از خطرات قلبی عروقی مرتبط با حمله قلبی، از جمله استرس روانی کمک می‌کند. برای بهره‌مندی از مزایای ورزش، لازم نیست ورزش زیادی انجام دهید. با ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پیاده روی در روز شروع کنید و با سرعت و مدت زمانی که برای شما راحت است، حرکت کنید.
روی خواب تمرکز کنید
خواب و استرس رابطه متقابلی دارند. اغلب افرادی که استرس مزمن را تجربه می‌کنند، در خواب کافی مشکل دارند که این موضوع می‌تواند استرس و علائم آن مانند تحریک‌پذیری و نوسانات خلقی را بدتر کند. با ایجاد اتاقی مناسب برای خواب شروع کنید (فضایی خنک و تاریک بدون نور یا سر و صدای بیرون) و سعی کنید از وقفه در چرخه خواب خود (مانند ورزش کردن در اواخر عصر یا غذا خوردن خیلی نزدیک به زمان خواب) جلوگیری کنید ۷ تا ۸ ساعت بخوابید و در صورت نیاز یک چرت کوتاه در روز بخوابید؛ اما سعی کنید نزدیک به زمان خواب خود چرت نزنید.
ارتباطات خود با دیگران را حفظ کنید
ملاقات با دوستان یا رفتن به شام با خانواده چیزی بیش از دریافت اخبار یا جشن تولد است. این دوستی‌ها و روابط می‌توانند به بهبود سلامت قلب و کاهش سطح استرس شما کمک کنند.
هوشیار بمانید
مدیتیشن، تمرین‌های تنفس کنترل‌شده و ورزش‌های ملایم مانند یوگا و تای چی، همگی برای فعال کردن سیستم عصبی پاراسمپاتیک بدن مفید هستند. این قسمت از بدن به آرامش مغز و کاهش اثرات استرس کمک می‌کند.
حواس خود را پرت کنید
یک سرگرمی جدید به استرس مزمن پایان نمی‌دهد؛ اما می‌تواند به منحرف کردن حواس شما از افکار منفی و دور کردن نگرانی‌ها کمک کند. وقتی روی این مسائل متمرکز نیستید، مغز و بدن شما فرصتی برای استراحت پیدا می‌کنند. با گذشت زمان، این حواس‌پرتی‌ها ممکن است بیشتر از استرس، ظرفیت مغز شما را اشغال کنند.
چه کار‌های دیگری برای تقویت سلامت قلب خود می‌توانید انجام دهید؟
کاهش استرس تنها اقدامی برای تقویت سلامت قلب و کاهش خطر حمله قلبی نیست. شما می‌توانید اقدامات دیگری را برای تقویت سلامت قلب و سلامت کلی خود انجام دهید. این مراحل عبارتند از:
ورزش
این دو بار ذکر شده است؛ زیرا بسیار مهم است. ورزش سطح کورتیزول را کاهش می‌دهد. همچنین اندورفین ترشح می‌کند. اندورفین، هورمونی است که با استرس مبارزه می‌کند، سلامت قلب را تقویت می‌کند و گردش خون را در سراسر بدن افزایش می‌دهد. (به یاد داشته باشید، استرس جریان خون به قلب را کاهش می‌دهد).
چرت بزنید
یک چرخه خواب سالم برای کاهش سطح استرس و مبارزه با اثرات استرس مهم است؛ اما چرت زدن می‌تواند نقشی فوری در تقویت سلامت قلب داشته باشد. در طول یک چرت، سطح کورتیزول کاهش می‌یابد و این اتفاق بخشی از استرسی که تجربه می‌کنید را از بین می‌برد.
بهتر غذا بخورید
یک رژیم غذایی متعادل و سالم برای قلب شامل میوه‌ها و سبزیجات، پروتئین‌های بدون چربی (مانند ماهی، مرغ، آجیل و حبوبات) و غلات کامل است. این غذا‌های غنی از مواد مغذی می‌توانند سطح کلسترول را بهبود بخشند و به شما در مدیریت وزن و سطح قند خون کمک کنند.
واکسن بزنید
بیماری‌هایی مانند کووید ۱۹، افراد مبتلا به بیماری قلبی یا مشکلات سلامت قلب را در معرض خطر بیشتری برای عوارض و مرگ قرار می‌دهد. واکسن زدن به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک می‌کند و در صورت مثبت بودن تست، واکسن می‌تواند به کاهش خطر عوارض جدی کمک کند.
دارو درمانی را امتحان کنید
اگر هنوز استرس زیادی دارید، با پزشک صحبت کنید. برخی از دارو‌های تجویزی می‌توانند به کاهش تأثیر اضطراب بر بدن شما از جمله قلب کمک کنند. برخی دارو‌ها همچنین می‌توانند خطر حوادث قلبی عروقی از جمله حمله قلبی را کاهش دهند.
کلام آخر
استرس یک نیروی قدرتمند است. می‌تواند به شما در انجام وظایف کمک کند؛ اما همچنین می‌تواند بر بدن شما، به ویژه بر قلب شما تأثیر بگذارد.
تحقیقات نشان می‌دهند که استرس مزمن می‌تواند منجر به التهاب در شریان‌ها، تجمع پلاک و سایر عوامل خطر بیماری قلبی عروقی و حمله قلبی شود.
در واقع، استرس به اندازه سایر خطرات شناخته شده مانند چاقی، کلسترول بالا و دیابت یک عامل خطر مهم برای حمله قلبی است.
کاهش استرس به آسانی چرخاندن سوئیچ نیست. این موضوع نیاز به کار و پشتکار دارد؛ اما معکوس کردن اثرات استرس بر بدن و قلب برای سلامتی شما حیاتی است.
