در سال‌های اخیر، رژیم غذایی مبتنی بر گیاهان به دلیل مزایای سلامتی و دلایل دیگر به یکی از محبوب‌ترین رژیم‌های غذایی در جهان تبدیل شده است.
یکی از شاخه‌های افراطی رژیم مبتنی بر گیاهان «میوه‌خواری» است. در رژیم میوه‌خواری فرد فقط باید میوه‌های خام مصرف کند. ممکن است که در نگاه اول این رژیم بسیار سالم و مفید به‌نظر برسد؛ اما آیا واقعاً این‌گونه است؟ این رژیم می‌تواند چه تأثیری بر بدن بگذارد؟
شواهدی قوی وجود دارند که نشان می‌دهند رژیم‌های غذایی مبتنی بر گیاهان برای بدن بسیار مفید هستند. به عنوان مثال، این رژیم‌ها می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی را ۴۰ درصد کاهش دهند و از خطر انواع سکته‌ها نیز تا ۲۹ درصد می‌کاهند. از سوی دیگر این رژیم‌ها یکی از سریع‌ترین راهکارها برای کاهش وزن هستند. اگرچه رژیم‌های غذایی مبتنی بر گیاهان دارای مزایای سلامتی و زیست محیطی بسیاری هستند؛ اما برخی از انواع این رژیم‌ها مانند میوه خواری، محدود کننده بوده و شواهدی مبنی بر مزایای سلامتی آنان وجود ندارد. هنوز مشخص نیست که رژیم میوه‌خواری باید دقیقاً چه چیزهایی را شامل شود؛ اما قانونی کلی در این رژیم وجود دارد که بیان می‌کند باید بین ۵۵ تا ۷۵ درصد از غذاهای مصرفی در رژیم میوه‌خواری، میوه‌های خام باشند. جدای از این، برخی میوه‌خواران آجیل و غلات و برخی دیگر نیز انواع روغن را در رژیم خود جای داده‌اند.
استیو جابز، بنیان‌گذار شرکت اپل، رژیم میوه‌خواری را آزمایش کرده است؛ البته او این رژیم غذایی سخت‌گیرانه را با روغن و دانه‌های خوراکی مانند آجیل‌ها تکمیل کرد. بسیاری از میوه‌خواران به قانون ۸۰-۱۰-۱۰ پایبند هستند؛ ۸۰ درصد کالری از میوه‌ها و سبزیجات تازه، ۱۰ درصد از پروتئین و ۱۰ درصد از چربی تأمین می‌شود. این قاعده به اشتباه بر این اصل استوار است که انسان‌ها همه‌چیز خوار نیستند، بلکه در دسته‌ی خام میوه‌خواران قرار می‌گیرند. طرفداران این قانون بر این باور هستند که سیستم گوارشی انسان از نظر ساختاری، برای هضم میوه‌ها و سبزیجات خام طراحی شده است. این تفکر زمانی درست بوده است؛ اما بدن انسان دائماً در حال تکامل است.
بسیاری از میوه‌خواران ادعا می‌کنند که خام میوه‌خواری دارای مزایای قابل توجهی برای سلامتی بدن است و می‌تواند سرطان را درمان کند یا بوی بد بدن و نفخ را از بین ببرد. اگرچه این افراد چنین ادعاهایی دارند؛ اما هیچ‌گونه مدرکی برای اثبات حرف‌های آن‌ها وجود ندارد. ممکن است که در نگاه اول این رژیم بسیار سالم و مفید به‌نظر برسد؛ اما استفاده از چنین رژیم محدود کننده‌ای می‌تواند باعث بروز مشکلات بسیار جدی در بدن افراد شود. همان‌طوری که گفته شد، رژیم غذایی میوه‌خواری بسیار محدود کننده است و اتکا بر میوه‌های خام، باعث بروز مشکلاتی در بدن می‌شود. وقتی که افراد فقط میوه‌خواری کنند یا درصد بالایی میوه در رژیم غذایی آنان وجود داشته باشد، بدن از بسیاری مواد غذایی محروم می‌شود. موادی که برای سالم ماندن بدن به وجود آن‌ها نیاز است.
میوه‌ها به خودی خود سالم هستند؛ اما این میوه‌ها و سبزیجات فاقد بسیاری از مواد معدنی ارزشمند بوده و می‌توانند بدن را با کمبودهای اساسی مواجه کنند. از جمله‌ی موادی که در میوه‌ها وجود ندارند می‌توان به پروتئین، آهن، کلسیم، ویتامین B (به‌خصوص ویتامین B12)، ویتامین D، روی، امگا ۳ و اسیدهای چرب اشاره کرد. کمبود این مواد غذایی در بدن باعث بروز مشکلات سلامتی جدی می‌شود که برخی از آن‌ها عبارتند از: راشیتیسم و استئومالاسی (بیماری نرمی استخوان)، کم خونی و مشکلات استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و پوست.
به‌طور خلاصه: بیشتر مواد مغذی مورد نیاز بدن در میوه‌ها وجود ندارند. یکی از مهمترین موادی که در میوه‌ها به وفور دیده می‌شود، فروکتوز است. فروکتوز، همانند گلوکز یک قند ساده است؛ اما بدن انسان آن را به شکل متفاوتی پردازش می‌کند. فروکتوز فقط در کبد متابولیزه می‌شود. مصرف بیش از حد فروکتوز باعث تجمع چربی در کبد شده و منجر به مقاومت به انسولین در کبد می‌شود و بیماری کبد چرب غیر الکلی را به‌وجود می‌آورد. هنوز معلوم نیست که آیا فروکتوز موجود میوه‌ها به اندازه‌ی شربت فروکتوز خطرناک است یا خیر؛ اما آزمایش‌هایی که روی موش‌ها انجام شدند نشان دادند که در آن‌ها نیز همانند انسان‌ها، مصرف بالای فروکتوز باعث بروز بیماری کبدی می‌شود.
آسیب جدی
میوه‌خواری علاوه بر آسیب‌های جسمانی، باعث بروز مشکلات جدی‌تری نیز می‌شود. رژیم‌های محدود کننده غذایی با یک اختلال غذایی به‌نام «آنورکسیا نروزا» یا بی‌اشتهایی عصبی در ارتباط هستند. این اختلال غذایی در واقع نوعی وسواس ناسالم است که فرد مبتلا به آن تمایل دارد فقط غذای خام بخورد. این یعنی رژیم میوه‌خواری که به باور برخی یکی از بهترین روش‌ها برای داشتن زندگی سالم است، می‌تواند منجر به اختلال در خوردن، افسردگی و اضطراب شود. تاکنون برخی موارد مرگ و میر نیز میان جامعه میوه‌خواران دیده شده است که علت آن نیز رژیم غذایی بسیار محدود کننده میوه‌خواری بوده است. یکی از این موارد مربوط به دختری ۹ ماهه بوده است که مادرش به او فقط میوه خام می‌داده است. این دختر ۹ ماهه در اثر سوء تغذیه شدید و کمبود وزن جان خود را از دست داد. مورد دیگر نیز مردی ۴۹ ساله بوده است که در اثر استفاده از رژیم غذایی میوه‌خواری دچار بیماری زوال عقل برگشت‌پذیر شده است.
شاید رژیم‌های غذایی محدود کننده دارای مزایای اندکی برای بدن باشند؛ اما افراد با پیروی از این دستورات غذایی فقط و فقط سلامتی خود را به خطر می‌اندازند. شاید برخی مکمل‌ها بتوانند کمبود مواد غذایی را جبران کنند؛ اما میوه‌خوارهای تندرو مخالف این کار هستند. پیش از آن‌که بخواهید رژیم غذایی خود را تغییر دهید (به‌خصوص زمانی که می‌خواهید رژیم‌های محدود کننده را انتخاب کنید) باید حتماً با پزشک متخصص صحبت کنید. رعایت کردن تعادل در مصرف میوه و سبزیجات بهترین گزینه برای شما خواهد بود و می‌تواند به حفظ سلامتی کمک کند؛ اما افراط در مصرف این مواد می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی در بدن شود.
