رزاسه چیست؟ علائم، درمان و هر آنچه که باید بدانید

رزاسه یک بیماری پوستی شایع است که باعث قرمزی و برجستگی‌های آکنه مانند در قسمت مرکزی صورت می‌شود.

رزاسه می‌تواند روی گونه‌ها، بینی، پیشانی و چانه ایجاد شود و گاهی اوقات به سایر قسمت‌های بدن مانند گوش‌ها، پشت یا سینه گسترش می‌یابد. رزاسه یک وضعیت التهابی مزمن است. هنگامی که رزاسه شروع می‌شود، شعله‌ور شدن آن در هر زمانی ممکن است رخ دهد. طول و شدت دوران اوج گرفتن این بیماری متفاوت است. برخی از افراد علائمی دارند که چند هفته و برخی دیگر چند ماه طول می‌کشد.

تشخیص رزاسه می‌تواند ناراحت‌کننده باشد؛ اما هرچه بیشتر در مورد این وضعیت یاد بگیرید، مقابله با آن آسان‌تر خواهد بود.

علائم و نشانه‌های رزاسه

رزاسه نه تنها باعث قرمزی پوست می‌شود؛ بلکه با توجه به نوع رزاسه، شما ممکن است علائم دیگری را نیز تجربه کنید.

چهار نوع رزاسه عبارتند از: اریتماتوتلانژکتاتیک، پاپولوپوسچولار، فیماتوز و چشمی.

علائم مرتبط با این چهار نوع به شرح زیر است.

رزاسه اریتماتوتلانژکتاتیک

• قرمزی پوست در مرکز صورت (ممکن است به گونه‌ها، پیشانی یا چانه سرایت کند)
• رگ‌های خونی بریده شده قابل مشاهده
• پوست متورم
• سوزش داخلی یا سوزش پوست
• پوست خشک
• سرخ شدن یا بر افروختگی مکرر

رزاسه پاپولوپوستولار

• قرمزی و تورم پوست
• جوش‌ها یا جوش‌های آکنه مانند
• رگ‌های خونی بریده
• لکه‌های پوستی برجسته
• سوزش یا سوزش پوست

رزاسه فیماتوز

• بزرگ شدن یا ضخیم شدن پوست اطراف بینی
• منافذ بزرگ
• رگ‌های خونی بریده

رزاسه چشمی

• قرمزی و سوزش چشم
• چشمان خیس
• احساس وجود شن در چشم
• حساسیت به نور
• تاری دید
• خارش و خشکی چشم

ممکن است رزاسه را با یک بیماری پوستی دیگر اشتباه بگیرید، یا حتی اگر علائم خفیف‌تری دارید، این بیماری را کم اهمیت جلوه دهید؛ اما نباید قرمزی مداوم صورت خود را نادیده بگیرید.

علل و عوامل خطر رزاسه

با هر نوع بیماری التهابی، درک علت زمینه‌ای یکی از اولین گام‌ها برای کاهش شعله‌ورزی است. علت دقیق رزاسه ناشناخته است. با وجود این، پزشکان و محققان علل و محرک‌های احتمالی این وضعیت را جدا کرده‌اند.

در برخی موارد، قرمزی ناشی از رزاسه به دلیل گشاد شدن عروق خونی و افزایش جریان خون در سطح پوست است. عواملی که می‌توانند این پاسخ را تحریک کنند عبارتند از:

• افزایش تعداد کنه‌های دمودکس روی صورت (این میکروارگانیسم‌ها روی پوست همه زندگی می‌کنند؛ اما اغلب در افراد مبتلا به رزاسه تعداد آن‌ها بیشتر است)
• فولیکول‌های مو تحریک شده
• آسیب خورشید
• درجه حرارت شدید: گرم، سرد، قرار گرفتن در معرض باد‌های قوی
• ورزش شدید
• استرس و اضطراب
• تغییرات هورمونی
• الکل
• غذای تند
• یک پاسخ غیرطبیعی سیستم ایمنی که توسط پروتئین کاتلسیدین ایجاد می‌شود

دکتر آنا دی. گوانچ، متخصص پوست در کالیفرنیا، می‌گوید که به خاطر داشته باشید که افراد مختلف محرک‌های مختلفی دارند؛ بنابراین باید بدن خود را بشناسید. رزاسه شما ممکن است توسط یکی از موارد فوق یا چندین مورد از موارد بالا تحریک شود.

اگرچه برخی از افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به رزاسه هستند؛ اما این بیماری ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد و حتی نوزادان و کودکان را نیز درگیر کند. احتمال ابتلا به این بیماری در افراد بالای ۳۰ سال بیشتر است و زنان بیشتر از مردان به رزاسه مبتلا می‌شوند. رزاسه همچنین می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود. در حال حاضر حدود  ۱۶ میلیون نفر در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند.

شایان ذکر است که رزاسه به دلیل بهداشت ضعیف ایجاد نمی‌شود و رزاسه یک بیماری پوستی مسری نیست.

رزاسه چگونه تشخیص داده می‌شود؟

آزمایش پزشکی خاصی برای تشخیص رزاسه وجود ندارد؛ اما پزشک شما می‌تواند پس از معاینه فیزیکی پوست، ارزیابی سابقه خانوادگی و رد سایر بیماری‌ها، رزاسه را تشخیص دهد. اگر علائم رزاسه چشمی دارید، ممکن است به مراجعه به چشم پزشک نیاز داشته باشید.

در ابتدا، ممکن است برای علائم به پزشک اصلی خود مراجعه کنید. به احتمال زیاد، پزشک شما را به یک متخصص پوست یا یک پزشک متخصص در بیماری‌های پوستی ارجاع می‌دهد.

شرایطی که ممکن است شبیه رزاسه باشند

رزاسه می‌تواند شبیه چندین بیماری دیگر باشد. برخی از افراد ممکن است فکر کنند قرمزی پوستشان نتیجه آکنه یا یک واکنش آلرژیک است. تا زمانی که وضعیت بدتر شود، آن‌ها به دنبال مراقبت پزشکی نیستند.

اگرچه رزاسه می‌تواند سایر مشکلات پوستی را تقلید کند؛ اما علائم متمایز خود را نیز دارد.

شرایطی که ممکن است با رزاسه اشتباه گرفته شود عبارتند از:

• لوپوس
• آکنه
• درماتیت سبورئیک (اگزمای پوست سر)

لوپوس یک بیماری خودایمنی التهابی مزمن است که می‌تواند باعث ایجاد بثورات پوستی مایل به قرمز روی بینی و صورت شود که معمولاً به شکل پروانه است.

تفاوت لوپوس با رزاسه این است که لوپوس معمولاً باعث ایجاد برآمدگی و جوش نمی‌شود؛ اما احتمال بروز این علائم در رزاسه بیشتر است. همچنین، لوپوس علائمی را ایجاد می‌کند که در رزاسه نمی‌توانید پیدا کنید؛ مانند تب و التهاب مفصل.

برخی افراد رزاسه را با آکنه معمولی اشتباه می‌گیرند. اروم ایلیا، متخصص پوست و استاد دانشگاه مستقر در فیلادلفیا، می‌گوید اگر جوش‌هایی دارید که شبیه آکنه هستند؛ اما مانند آکنه رفتار نمی‌کند، ممکن است با یک مورد رزاسه سروکار داشته باشید. این ممکن است شامل جوشی باشد که هرگز به سر نمی‌آید یا جوشی که هرگز خوب نمی‌شود.

رزاسه و آکنه می‌توانند با هم ایجاد شوند؛ اما آکنه می‌تواند در کل صورت و در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد شود، رزاسه اغلب به قسمت مرکزی صورت محدود می‌شود. علائم رزاسه می‌تواند فراتر از صورت رخ دهد؛ اما این نادر است.

به طور مشابه، شما می‌توانید هم‌زمان با رزاسه به درماتیت سبورئیک نیز مبتلا شوید. برای ایجاد تمایز، بدانید که درماتیت سبورئیک معمولاً باعث پوسته پوسته شدن صورت یا پوسته پوسته شدن اطراف سر، ابرو‌ها و ناحیه ریش می‌شود. این علائم مختص رزاسه نیستند.

پیش آگهی رزاسه

سیر این بیماری مزمن برای هر بیمار متفاوت است و به عوامل مختلفی از جمله سابقه خانوادگی و ژنتیک، حساسیت پوست، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، درجه حرارت شدید و مصرف غذا‌هایی که باعث شعله‌ور شدن آن می‌شوند (مانند الکل و غذا‌های تند) بستگی دارد.

مدت زمان ابتلا به رزاسه

هیچ درمانی برای رزاسه وجود ندارد؛ اما در حالی که از بین نمی‌رود، شدت و فراوانی علائم ممکن است در طول زمان تغییر کند. درمان فقط می‌تواند به کنترل علائم کمک کند.

درمان و گزینه‌های دارویی برای رزاسه

درمان‌های مختلف می‌توانند قرمزی و سایر علائم را کاهش دهند، ظاهر پوست شما را بهبود بخشند و دفعات شعله‌ور شدن پوست را کاهش دهند.

هنگامی که پزشک شما تشخیص قطعی داد، شما با هم کار خواهید کرد تا بهترین برنامه درمانی را برای پوست خود را تعیین کنید. هیچ رویکردی وجود ندارد که برای همه کار کند. پزشک شما ممکن است دارویی تجویز کند، پوست شما را برای بهبود کنترل کند و سپس اگر دارویی که در حال حاضر مصرف می‌کنید مؤثر نبود، داروی دیگری را توصیه کند.

گزینه‌های دارویی

ژل‌ها و کرم‌های موضعی: پزشک ممکن است ابتدا یک آنتی‌بیوتیک موضعی یا کرم یا ژل ضد التهابی تجویز کند. آنتی‌بیوتیک‌های موضعی درمان‌های خط اول رایج برای کاهش برآمدگی‌های صورتی هستند. یک ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌تواند تحریک پوستی را که منجر به قرمزی و ضایعات آکنه‌ای شکل می‌شود، کاهش دهد.

ممکن است پزشک داروساز یک کرم موضعی که برای منقبض کردن عروق خونی در صورت شما طراحی شده است، به شما بدهد. این به کاهش جریان خون کمک می‌کند و متعاقباً گُر گرفتگی و قرمزی را کاهش می‌دهد.

همراه با دارو برای انقباض عروق خونی، پزشک ممکن است دارویی برای از بین بردن باکتری‌های روی پوست شما تجویز کند که می‌تواند جوش‌های رزاسه و آکنه را همراه با قرمزی و سایر تحریکات پوستی بهبود بخشد. نتایج فوری نیستند؛ ممکن است بین سه تا شش هفته طول بکشد تا شاهد بهبود باشید.

پزشک شما همچنین ممکن است یک داروی موضعی علیه کنه دمودکس به نام ایورمکتین (سولانترا) را تجویز کند که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای انواع خاصی از رزاسه تأیید شده است.

داروی خوراکی

اگر کرم‌ها و ژل‌ها مؤثر نباشند، خط دفاعی بعدی آنتی‌بیوتیک خوراکی است. این دارو‌ها با التهاب مبارزه می‌کنند و باکتری‌ها را برای بهبود قرمزی، برآمدگی‌ها و علائم چشم از بین می‌برند.

گزینه دیگر، یک داروی قوی آکنه به نام ایزوترتینوئین است. این دارو می‌تواند آکنه، قرمزی و تورم را از بین ببرد. این دارو می‌تواند نقایص مادرزادی جدی ایجاد کند؛ بنابراین پزشک شما فقط زمانی ایزوترتینوئین را تجویز می‌کند که آنتی بیوتیک‌ها مؤثر نباشند و باردار نباشید یا قصد بارداری نداشته باشید.

درمان‌های غیر پزشکی

نور درمانی: اگر دارو‌های موضعی و خوراکی باعث بهبود پوست نشدند، با پزشک خود در مورد لیزر یا نور درمانی صحبت کنید. این نوع درمان می‌تواند اندازه رگ‌های خونی صورت شما را کاهش دهد و پوست اضافی اطراف بینی شما را از بین ببرد.

اگرچه نور درمانی می‌تواند پوست را بهبود ببخشد؛ اما ممکن است رگ‌های خونی جدید دوباره ظاهر شوند و ضخیم شدن پوست ممکن است بازگردد که نیاز به درمان‌های اضافی دارد.

قطره چشم: اگر رزاسه چشمی دارید، پزشک می‌تواند قطره‌های چشمی را برای کاهش التهاب، قرمزی، حساسیت به نور و سایر علائم تجویز کند. علاوه بر این، استفاده از کمپرس گرم روی چشم‌ها و تمیز کردن ملایم پلک‌ها با شامپو می‌تواند علائم را کاهش دهد. برای شستن چشم، وسایل بهداشتی مختلفی وجود دارد. برخی پزشکان می‌گویند که می‌توان چشم‌ها را با شامپوی بچه به خصوص شامپوی بچه جانسون اند جانسون شستشو کرد؛ اما این روزها به‌دلیل تولید محصولاتی که دقیقاً برای شستشوی چشم طراحی شده‌اند، دیگر نیازی نیست که از محصولاتی مانند شامپوی بچه استفاده کنید. از جمله‌ی این محصولات می‌توان به اسکراب چشم، فوم شستشوی چشم، پد تخصصی پاک کننده‌ی چشم و شامپوی شستشوی چشم اشاره کرد.

برخی پدهای تخصصی پاک کننده‌ی چشم مانند پد آرگوسول، این امکان را دارند که به‌عنوان کمپرس گرم نیز مورد استفاده قرار گیرند.

درمان‌های جایگزین و مکمل

برنامه درمانی رزاسه فقط شامل دارو نمی‌شود. تغییر عادات خود برای جلوگیری از برخی محرک‌ها نیز ممکن است پوست شما را بهبود بخشد.

تهیه یک دفترچه خاطرات رزاسه یکی از اولین گام‌ها برای تعیین دقیق محرک‌ها است. روز‌هایی را که علائم ظاهر می‌شوند یا بدتر می‌شوند را یادداشت کنید و سپس تمام اتفاقات این روز را یادداشت کنید. چه خوردید؟ چه نوع فعالیتی (مانند ورزش یا کار در باغ) انجام می‌دادید؟ آیا در معرض دمای سرد یا گرم بودید؟

همچنین در این مدت وضعیت عاطفی خود را یادداشت کنید. آیا استرس یا اضطراب زیادی داشتید؟ این نوع دفتر خاطرات می‌تواند به کاهش علت اصلی عود بیماری شما کمک کند.

چه بخوریم و چه چیز‌هایی از آن اجتناب کنیم

انواع خاصی از غذا‌ها نقش مثبت و منفی در مدیریت شعله‌ور شدن بیماری دارند. در بیشتر موارد، باید از مصرف هرگونه غذا و نوشیدنی که جریان خون را در صورت شما افزایش می‌دهد، اجتناب کنید. این موارد عبارتند از:

• غذا‌های ادویه دار
• نوشیدنی‌های داغ (چای، قهوه، شکلات داغ)
• الکل (شراب قرمز، جین، شامپاین، آبجو)
• شکلات
• غذا‌های پر هیستامین (پنیر تخمیر شده، مرکبات، اسفناج، بادمجان، قارچ)
• لبنیات (ماست، خامه ترش، پنیر)

از سوی دیگر، غذا‌هایی که باید بخورید شامل غذا‌هایی است که با التهاب مبارزه می‌کنند. برخی از افراد با رژیم غذایی پر فیبر (پری بیوتیک) متشکل از سبزی‌های برگ‌دار، عدس، مارچوبه و سایر غذا‌های غنی از فیبر، نتایج عالی داشته‌اند.

غذا‌های غنی از اسید‌های چرب امگا ۳ ممکن است پاسخ التهابی بدن شما را کاهش دهند و علائم مرتبط با رزاسه چشمی را بهبود بخشند.

البته، فقط به این دلیل که یک غذا یا نوشیدنی خاص محرک شناخته شده رزاسه است، به این معنی نیست که برای شما محرک است. به همین دلیل مهم است که آن‌چه می‌خورید و این‌که چگونه ممکن است بر علائم شما تأثیر بگذارد را پیگیری کنید.

پیشگیری از رزاسه

شما نمی‌توانید از این بیماری پیشگیری کرده یا آن را درمان کنید؛ اما راه‌هایی برای مدیریت آن و کاهش شعله‌ور شدن آن وجود دارد. اگر بتوانید تشخیص دهید که کدام رفتار‌ها و عوامل محیطی باعث شعله‌ور شدن بیماری شما می‌شود، می‌توانید تمام تلاش خود را برای اجتناب از آن‌ها انجام دهید. محرک‌های رایج عبارتند از: الکل و غذا‌های تند، استرس، ورزش شدید، قرار گرفتن در معرض هوای گرم یا سرد، و همچنین آفتاب و باد.

عوارض رزاسه

رزاسه در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. قرمزی می‌تواند به تدریج بدتر شود یا دائمی شود. علاوه بر این، رزاسه درمان نشده خطر بزرگ شدن پوست اطراف بینی را افزایش می‌دهد. در مورد هر گونه قرمزی که از بین نمی‌رود یا قرمزی که می‌آید و می‌رود با پزشک خود صحبت کنید. رزاسه چشمی می‌تواند منجر به عوارضی در قرنیه شود که در نهایت باعث از دست دادن بینایی می‌شود.

پژوهش و آمار: چه کسانی به رزاسه مبتلا هستند؟

محققان تخمین می‌زنند که رزاسه ۴۱۵ میلیون نفر در سراسر جهان و حدود ۱۶ میلیون آمریکایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اکثر افرادی که به رزاسه مبتلا می‌شوند بین ۳۰ تا ۵۰ سال سن دارند، اگرچه کودکان نیز ممکن است به رزاسه مبتلا شوند. زنان تا حدودی بیشتر از مردان به رزاسه مبتلا می‌شوند، اگرچه احتمال ابتلای آن‌ها به رزاسه شدید کم‌تر است.

رزاسه بیشتر در افراد با قومیت‌های خاص رخ می‌دهد، مانند فرزندان خانواده‌های اسکاندیناویایی یا سلتیک که پوست روشن با مو‌های بلوند و چشم‌های آبی دارند؛ اما در افرادی که پوست تیره‌تری دارند نیز رخ می‌دهد و ممکن است تشخیص رزاسه‌ی این افراد توسط پزشکان بیشتر طول بکشد، زیرا قرمزی پوست همیشه آشکار نیست.

شرایط مرتبط رزاسه

تحقیقات نشان داده است که تعدادی دیگر از شرایط سلامتی با رزاسه مرتبط هستند. مشخص نیست که آیا رابطه علت و معلولی وجود دارد یا خیر؛ اما شرایط زیر ممکن است با رزاسه رخ دهند:

• افسردگی
• اضطراب
• فشار خون
• بیماری‌های قلبی عروقی

میگرن، دیابت، زوال عقل و سایر شرایط خودایمنی نیز با رزاسه مرتبط هستند. محققان به بررسی و ارزیابی اهمیت این ارتباطات و چرایی وقوع آن‌ها ادامه می‌دهند.